Hz. HIZIR (a.s)
Hz. Mûsâ döneminde yaşamış ve peygamber olması kuvvetle muhtemel, hikmet ve ilim sahibi bir şahsiyet.
 Kehf Sûresi'nin 60-82. âyetlerinde yer alan Hz. Mûsâ ile ilgili kıssadan "Katımızdan kendisine bir rahmet verdiğimiz ve kendisine ilim öğrettiğimiz kullarımızdan bir kul..." (18/65) diye sözü edilen şahsın Hızır (a.s.) olduğu anlaşılmaktadır. çünkü bizzat Peygamber Efendimizden gelen sahîh hadislerde bu şahsın Hızır olduğu açıkça belirtilmiştir (bk. Buhârî, İlm 16, 44, Tefsîru'l-Kur'ân, Tefsîru Sûrati'l-Kehf 2-4; Müslim, Fedâil 170-174).
Hz.Hızır (a.s) a beşer üstü güçler ve yetkiler verildiğine inanılır.
Rasülüllah Efendimizin (a.s) Hz.Hızır’ın ilmiyle ilgili olrak gemi yolcuğu sırasındaki bir konuşmayı şöyle nakleder;
“Bir serçe, denizden gagasıyla su alıp, gemiye konmuştu. Hızır (a.s.) bunu Hz. Musa’ya göstererek şöyle dedi: Allah’ın ilmi yanında, benim ve senin ilmin, şu serçenin denizden eksilttiği su kadar bir şeydir” (Buhârî, İlm, 44)
Birgün adalet ve sadakatle görev yapan bir devlet memuru Mevlana Celaleddin Rumi’ye (k.s) gelerek görevinden istifa edip sizin hizmetinizde bulunmak istiyorum sufiliğe geçmek istiyorum deyince Hz.Mevlana Celaleddin Rumi o kişiye şu hikaye ile cevap verir:
- Abbasi Halifesi (Harun Reşid, 786-809) zamanında bir memur zabıta amiri vardı. Bu kişi Hızır (a.s) ile hergün görüşüp sohbet ederlerdi. Zabıta amiri vazifesinden istifa etti. “Sufi” olup insanlardan ayrı yaşamaya kimseyle görüşmeyip tek başına ibadet yapmaya başladı. Fakat istifa ettikten sonra Hızır Aleyhisselam kendisine hiç uğramaz oldu. Bu duruma zabıta amiri çok üzüldü. Her gece sabahlara kadar Cenab-ı Hakka (c.c) yalvarıp gözyaşı döktü. Tevbe istiğfar etti.
Bir gece Hızır Aleyhisselamı rüyasında görüp çok yalvardı.
-Ey vefalı dost! Ben seninle devamlı olmak sohbet etmek maksadıyle dünya makamlarından istifa edip ayrıldım. Böylece sana kavuşurum sandım. Halbuki tam tersi oldu. Artık bana uğramaz oldun. Kusurum neydi acaba?
Hızır Aleyhisselam buyurdu ki
-Ey aziz dostum! Benim sana görünüp sohbet etmemin sebebi yaptığın ibadetler, hayır hasenatın ile ilgili değildi. Senin o mühim vazifeni yapıp müslümanların işlerini hak ve adaletle idare ettiğin için gelip seninle sohbet ediyordum. Halbuki sen Müslümanları adaleti olmayan biriyle başbaşa bıraktın. Sadece kendi menfaatin için bir köşeye çekildin. Şu anda Müslümanlar sıkıntı ve üzüntü içindeler. Bunlara hep sen sebep oldun. Uzlete çekilip namazı ve oruç ibadetini herkes yapar. Fakat Müslümanların adaletle hizmetini herkes yapamaz. Onun için artık senin yanına uğramaz oldum.
Uyanınca vazifeden istifa edip ayrılmakla büyük hata ettiğini anladı. Sabah olunca derhal hükümdarın huzuruna çıkıp görevine dönmek istedi. Harun Reşit de anlayışlı karşılayıp onu eski vazifesine tayin etti.
* “Adalet ve sadakatle hizmet eden Devlet memurlarına arz olunur”
Kanuni Sultan Süleyman süt kardeşi zamanın velilerinden Yahya Efendi Hazretleriyle (k.s) bir boğaz gezisi arzu eder. Yahya Efendi de bir dostum var onunla refaket ederim, der. Kanuni saltanat kayığı ile Beşiktaş’tan Yahya Efendi ve arkadaşını yanına alır boğaza açılırlar. Hal hatırdan sonra sohbet derinleşir. Bu arada Yahya Efendinin arkadaşı Kanununin parmağındaki yakut taşlı kıymetli yüzüğe gözü takılır. Sık sık yüzüğe baktığını fark eden Kanuni yüzüğü parmağından çıkarıp misafire verir. Misafir yüzüğü alır almaz denize fıydırır atar.
Kanununin yüreği cız eder ama birşey diyemez. Boğaz gezisi Kandilli önlerinden geri döner Saltanat kayığı Beşiktaş iskelesine yanaşmaya çalışırken Yahya efendinin arkadaşı elini denize sokar bir avuç deniz suyu ile Kanununin yakut taşlı yüzüğünü padişaha takdim eder. Misafir ve Yahya efendi kayıktan inerlerken Kanuni, Yahya Efendiye yavaşça sorar;
-Misafirin kimdir? Yahya Efendi hazretleri;
- Hızır Aleyhisselam, deyiverir.
Kanuni;
-  önceden söyleseydin ya deyince
Yahya Efendi o kendisi söyledi ama sen anlayamadın, der.
Hz.Hızır kendisi ben Hızırım demez hareketleri onu haber verir.