Küçük İşletme, Maliyet, Yatırım ve Başarısızlık



KOBİ sınıfına giren küçük işletmelerin başarısızlıklarına neden olan iki önemli zafiyet, iş kültürüne ilişkin bilgi ve deneyim eksikliği ile sermaye yetersizliğidir. Yapılan araştırmalar, bu gerçeği ortaya koyuyor. Girişimciler meslek okullarında veya üniversitelerde kendi iş konularıyla ilgili teknik bilgileri öğrenseler de iş-işletme kültürü konusunda eksikli kalıyorlar. Ne yazık ki değişik kuruluşların kısa süreli girişimcilik eğitimleri de bu açığı kapatmaya yetmiyor. Akademik kuruluşlarda verilen eğitimler gerçek dünya deneyimlerini aktaramaya teorik bilgiler olarak kaldığından adı ‘işletme idaresi’ olsa bile gerçek –olması gereken– amacına ulaşmıyor.

Maliyet Konuları
Bir başka başarısızlık nedeninin ise, işletmenin hatalı yer seçiminden kaynaklandığını görüyoruz. İşin gerçeği, hatalı yer seçimi, bu konuda yapılan yanlışın görünen yüzü oluyor. Bu konuyu ayrıntılandırdığımızda; müşteriye, hammaddeye, tedarikçiye veya işgücüne erişim gibi sorunlarla karşılaşıyoruz. Eğer hammaddenin ve ürünün uzun mesafelerde taşınması gerekiyorsa, bu durumda önemli lojistik maliyetleri doğuyor. Kimi zaman işletmenin kurulduğu yerde ihtiyaca uygun işgücünü bulmak sıkıntılı olabiliyor. İşletmenin müşteriye veya müşterinin işletmeye erişiminde / ulaşımında problem olan yer seçimleri de başarısızlık nedenlerinden birisi olabilir.

İşletme politikaları, zamandan ve ortamdan bağımsız değildir. Her durumda geçerli olan yaklaşımlar zamanın ruhuna uymaz. Bu nedenle işletme yönetiminin, bulunulan dış ortama (işletmeyi çevreleyen ekosisteme) uygun olması gerekir. örneğin yüksek ve düşük enflasyon dönemlerinde, işletmenin stok yönetimi farklılıklar gösterir. Bu nedenle eko sistemin durumunu iyi kavramak ve işletmenin yönetimini buna göre düzenlemek gerekir.

İşletmelerin başarısızlık nedenleri arasında yanlış stok uygulamaları önemli unsurlardan birisidir. Bu yanlışlar hammadde, ara mamul ve son ürün noktalarında yapılabilir. Hangi türden olursa olsun, finansmanın depoda tutulması demektir. Bu nedenle stok yönetimi, özü itibariyle finansman yönetimi anlamına gelir. Aşırı veya yetersiz stok seviyeleri, aşırı olduğunda finansmanın yanlış kullanımı veya yetersiz olduğunda siparişlerin karşılanamaması anlamına gelir.

İşletmeyi başarısızlığa sürükleyen durumlardan birisi de üretim süreçlerinde ara stokların oluşmasıdır. Ara stokları yok etmeyi de hedefleyen yalın üretim felsefesini kavrayıp, uygulayamamış işletmelerde ara stoklar önemli kaynak kayıplarına neden olur.

Yatırım Merakı
Bir işletmenin kuruluşu, iki tür finansmanla gerçekleşir. Bunlardan birincisi; arazi, bina ve üretimde kullanılan donanım (teçhizat, makine parkı vb.) gibi unsurlardan oluşan yatırım sermayesidir. Diğeri ise, işletmenin işleyişini ve sürdürülebilirliğini sağlayacak olan işletme sermayesi adını verdiğimiz bölümdür.

İş sahiplerinin önemli sorun kaynaklarından birisi aşırı yatırım merakıdır. örneğin ellerindeki nakit sermayeyi arazi, bina veya makine donanımına (sabit varlıklara) yatırarak, işletme sermayesi sıkıntısına düşerler. Bir başka sorun kaynağı ise, ihtiyaç olandan daha fazla kapasiteli donanım alma eğilimidir. Doğru pazar araştırması yapılmadığı için kullanılabilecek kapasitenin ötesinde sabit varlık yatırımı yapılarak, finansman kaynakları israf edilmiş olur.

Bizim iş dünyamızın küçük işletmelerinde sıklıkla görülen bir diğer sorunlu durum ise, “komşuda olanın bende de olması gerektiği” yaklaşımıdır. Böylece pek çok tezgâh, işletmelerde yeterince kullanılmadan ekonomik ömrünü tamamlamaktadır. Bu sorunu aşmanın yolu, birlikte çalışma eğilimini geliştirme olmalıdır. Bir işletme, her sabit varlığa yatırım yapma durumunda değildir. Bazı hizmetleri, bu konuda teknik donanımı ve uzmanlığı olan firmalardan satın alarak kaynak israfının önüne geçebilir. özetle; küçük işletmeler, aşırı sabit varlık yatırımı yaparak ‘vitrin oluşturma’ yanlışından dönmezlerse, sonuç kaçınılmaz biçimde başarısızlık olacaktır. Sabit varlığa yatırımla girişimin başarılı olacağı ne yazık ki alaturka özelliklerimizden –dolayısıyla başarısızlık nedenlerimizden– birisi olarak var olmaya devam ediyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Gürcan Banger Arşivi