Resmi Eğitime Bir Bakış

Eğer bir iktidar için amaç, genç insanları gerçek yaşama hazırlamak değilse; bu çocuk ve gençlerin ‘yönetileceği’ yer, iktidarın kendi makam ve ikbalini sürdürmeye uygun bir eğitim sistemi olabilir. Bu elde bir… Diğer yandan hiç kimse bugünkü eğitim-öğretim sisteminin bir amaca hizmet etmediğini söyleyemez. Mevcut eğitim sisteminin çok açık bir amacı var; o da bir sonraki sınava hazırlanmak… çocuklar, genç insanlar sadece bir sonraki sınavda başarılı olabilmek için yıllarca okula gitmek zorunda kalıyorlar. çocuk sorsa “Neden okula gitmek zorundayım?” diye; sanırım, “Sınavdan sonra tekrar bir başka sınava gireceksiniz” demekten başka bir cevabımız olmayacak. Bu da iki…


 


Bugünkü eğitim sistemi; saygıyı, sevgiyi, hoşgörüyü ve empatiyi öğretmediği gibi düzgün okuma ve yazmayı da öğretmekte zorlanıyor. Yıllarca okuldan okula, sınavdan sınava koşuşturan, bunu da eğitim görme adına yapmaya çalışan pek çok genç insan; okumak, düzgün Türkçe yazmak, giysisini ütülemek, yemek için salata yapmak, kamuya dilekçe yazmak ya da zamanını doğru yönetmek gibi sıradan veya yaşamsal etkinlikler de bile son derece eksikli ve zayıf…


 


Şartlandırma


Bugünkü eğitim sisteminin temel yöntemi şartlandırma… Yaratıcı ve düşünmeye dayalı bir eğitim yerine koşullanarak tepki verme üzerine kurulu bir yaklaşım uygulanıyor. Bilişim ve iletişimdeki tüm gelişmelere, teknolojinin yeni olanaklarına karşın hâlâ grileri fark etmeyen bir siyah-beyaz mantığı öğretiliyor.


 


Koşullandırma üzerine kurulu eğitim sistemi, toplumun çağdaşlık özellikleri göstermeyen pek çok kesiminin sosyal ve ruhsal durumuna da kolayca uyuyor. Tarihin geriye döndüğü nadir örneklerden birisi olmaya devam ediyor toplumumuz. Radikal sapkın öğretilerin toplumda kolayca yer edinmesinde de koşullandırmalı eğitim tekniklerinin ciddi bir yeri var.


 


Yukarıda sözünü ettiğimiz sınavcı yaklaşımımızın pekiştiği bir diğer unsur da ezbercilik. öğretimin ana dayanaklarından birisi sormadan bellemek… Eğitim sürecinden öğrencilerin kendi çabalarıyla öğrenmeleri yaklaşımı yerine öncelikle öğretme –yani belletme, ezberletme– yaklaşımları tercih ediliyor. Bu sonuçta, giderek düşen öğretmen kalitesinin, birincil düzeyde etkileri var. “öğretmen kalitesi düşük” diye kestirip atmak mümkün değil. Kendini geliştirip yenilemekte sıkıntı çeken öğretmenlerin de ciddi temel problemleri var.


 


Daha İyi Hapishaneler


Eğitim - öğretim sisteminin planlama, yönetme ve denetleme süreçlerinin sadece devlet tarafından yerine getirilmesi, sorunun önemli nedenlerinden birisi… Ana babaların, öğretmenlerin, yöneticilerin ve öğrencilerin ulusal eğitim ve yüksek öğretim sorumluları ile birlikte katıldığı planlama ve yönetim model ve süreçlerini henüz geliştiremedik. Eğitim sistemi toplum tarafından yönetilebilir ve denetlenebilir olmadığı sürece iktidarın tercihlerine bağımlı kalıyor.


 


Daha iyi hapishaneler yaparak toplumdaki suç oranını azaltmak beklenemez. çünkü suçun nedeni, kötü hapishaneler değildir. Benzer biçimde görünür sorunlarla uğraşarak toplumun ana sorunlarını çözmek mümkün değildir. Sıklıkla değişen eğitim-öğretim yaklaşımları, konuyu sadece görünür sorunlar açısından ele almaktadır. Böyle olunca da elde edilen sonuç, zaman kaybından ve giderek sorunların daha derinleşmesinden ibaret olmaktadır.


 


Her yıl lise ve üniversite sınavlarının sonuçları ile birlikte hangi illerin başarılı oldukları açıklanmaktadır. Sınav başarısı yüksek olan illerin genelde gelişmişlik düzeyi yüksek Batı illeri olduğu görülmektedir. İşin ilginci, başarısız olan illerin durumunu ise ne kimse sorgulamakta, ne de sorumluluğunu üzerine almakta...


 


Ailede de Problem Var


Bir eğitim sisteminin bileşenlerinden birisi aileler. Toplumdaki değişimin etkisiyle ailelerin eğitimden beklentileri de değişiyor. Eskiden okuyup adam olmasını istedikleri çocukları için aileler, şimdi sadece diploma istiyorlar. Bir eğitim alınıp alınmamasının fazlaca bir önemi kalmadı aileler açısından. önemli olan, bir sonraki sınavı kazanmak… çocuk, eğitimine devam etmeyecekse diplomanın bir iş kapısını aralayacak araç olabilmesi…


 


Ayrıcalıklı ve nitelikli işler dışında, alınan eğitimin kalitesinin giderek önemsizleşmesinin ayırt edici olmaması nedeniyle aileleri de fazla suçlamamak gerekir. Böyle bir sistemin yetiştirdiği ana babaların da farklı olması beklenemez. Günümüzde eğitim performansı, sınav başarısı anlamına geliyor. İçeriğine bakılmaksızın; sınav başarısı varsa bu durum eğitimin tarafları için ‘yeterli ve tatmin edici’ oluyor.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Gürcan Banger Arşivi