4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

BİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİ

               
          Eskişehir, İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Uğur Bilge’ yi, ziyarette, sağlık sektörü ve “Aile Hekimliği” üzerinde de konuşma fırsatı bulduk. ESOGü, Aile Hekimliği Anabilim Dalı öğretim üyesi olması, nedeniyle de koruyucu hekimlik hizmetleri açısından bir şanstır.
          Birinci basamak sağlık hizmetleri, sağlık sektörünün, örgütlenmesinde merkezi konumdadır.  Nitekim yapılan çalışmalar, aile hekimliği uygulaması olan ülkelerde, hem ekonomik, hem de klinik başarı olarak, daha etkin sağlık hizmeti verildiğini göstermektedir.
           Ayrıca tüm dünya ülkelerinde, aile hekimliğinin önemi giderek artmakta, aile hekimliğine, olan ilgi her geçen günartmaktadır. Sağlık hizmetlerini, üst seviyeye taşıyan tüm ülkelerde, birinci basamak sağlık hizmetlerinde, aile hekimler, ana görevi üstlenmektedir.
            Hastalıklarla baş etmenin en kolay ve ucuz yolu, hastalığa yakalanmadan önce gerekli önlemlerin alınmasıdır. Koruyucu hekimlik, tıbbın yarısıdır ve diğer yarısı da tedavi hekimliğidir. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde, Aile hekimliği  en önemli birimdir..
              Koruyucu hekimlik; beslenme, temizlik, aşılama, yaşam koşulları olan, gürültü, stres, çevre ve doğanın korunması  gibi  geniş kapsamlı ve çok önemli konuları içerdiğinden, toplum  sağlığı, birlikte ele alınarak değerlendirmeyi zorunlu kılmaktadır. Koruyucu hekimliğini, gelişmesi, toplumun sağlık kalitesinin yükselmesi demek olurken, ülkeler için de en önemli gelişmişlik ölçülerinden birisidir.
           üllkemizde,   Sağlıkta Dönüşüm Projesi, gereği, Sağlık hizmetlerinin finansmanı için, sağlık sigortası fonu oluşturulacaktı. Sağlık hizmetlerinin sunumunda, kişiye dönük tedavi edici ve kişiye dönük koruyucu hekimlik hizmetleri verilecekti.
           Bunun örgütlenmesini de, aile doktoru ofisleri vasıtası ile yapılacaktı. Vatandaş da primini ödeyecek ve böylelikle sağlık sigortası fonuna dahil olacaktı. ödeyecek gücü yoksa primini devlet ödeyecekti.  Bunlar kulağa hoş gelen vaat ve söylemlerdi. Ancak,  maalesef pirimle ilgili vaatler yerine getirilmedi ama Aile Hekimliği uygulaması, illerde ve Eskişehir’de hayata geçirildi.
             Eskişehirlilerin, birinci basamak sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeleri için de aile hekimliklerine, oturdukları bölge göz önünde bulundurularak kayıtlar gerçekleştirilmiş, 3500 kişiye bir aile hekimi düşecek şekilde planlanmıştı.
          Mevzuata göre de, bir aile hekimi, sadece Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği çalışma bölgesinde, hizmet verebilecekti. Her aile hekimi, yanında en az bir aile sağlığı elemanı çalıştıracak. Aile sağlığı elemanı, hemşire, ebe veya sağlık memuru olacaktı.
               Hastalarına gerekli hallerde, evde hizmet verecek olan aile hekimi, rehberlik edici ve koruyucu hizmetler sunacak. Yaşlı sağlığı, ana - çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini de yürütecek, aile hekimi, hastalarını periyodik olarak muayene edecek.
              Halkımız, sisteme geçildikten sonra da hekim değiştirebilecek. Herkes, bölge içinde kalmak suretiyle, Büyükşehir sınırlarındaki ilçelerde kişi isterse, bulunduğu ilçe dışından, aile hekimini seçebilecek. Gezici sağlık hizmet bölgesinde oturanlarsa, başka bir hekime kayıt olamayacaktı.
               Aile hekimleri, günde 60-70 poliklinik sayısına ulaşabiliyor. Türkiye'de, aile hekimine düşen hasta sayısı 3 bin 500-4 bin, gelişmiş batı ülkelerinde, bin 500-2 bin arasında.  ülkemizde aile hekimlerine düşen sayının, en az yarı yarıya azalması gerekir ki gerçek anlamda aile hekimliğinin gerekleri yerine getirilebilsin.
            Bugün Aile hekimlerinin iş yükü de fazladır. Kronik hastalıkların (tansiyon, diyabet vs.) takibi, danışmanlık hizmeti, Gebe ve bebek izlemleri, annelere emzirme eğitimi, ve  sağlam çocuk takibi, Bebek, çocuk ve gebelerin aşılanması
            Riskli gruplara Hepatit B aşısı yapılması, 15-49 yaş arası kadınların izlenmesi , Hastaların eğitimi,çocuğun psiko-sosyal gelişimini destekleme, anaokulundan lise sona kadar okul çocuklarının izlem ve takibidir.
               Ayrıca Aile planlaması danışmanlığı ve yönetimi,Yatalak hasta ziyaretleri,Küçük cerrahi girişimler (sütür, apse boşaltma gibi),Pansuman, kan alınması, laboratuvara gönderilmesi ve sonuçların getirilmesi sürecinin takibi ve sonuçların değerlendirilmesi, Rahim ağzı kanseri taraması için 30 yaş üzeri kadınlardan smear almak, 40 yaş üzeri nüfusta bağırsak kanseri taraması için gaitada gizli kan testleri yapmak gibi görevleri var
           Aile hekimleri, baktıkları kayıtlı nüfus oranında maaş alıyor. Bir de işletmeyle ilgili (kira, su, elektrik, telefon, personel maaşları, tıbbi malzemeler vs.) ödenen cari bir gider var. Bu da verdiği hizmete, çalıştırdığı personele göre de değişiyor.
            ülkemizde, birinci basamak sağlık hizmeti,Batı ülkeleri ile karşılaştırıldığında yapısal özellikler ve uygulama özellikleri bakımından yeterli düzeyde değildir. Oysa her kesime, eşit ve tamamen ücretsiz, nitelikli, ulaşılabilir sağlık hizmeti veren aile hekimlerinin mevcut sorunları,  çözülerek, gelişmiş ülkelerin seviyesine ulaştırılmalıdır. çünkü söz konusu olan insan hayatıdır.



 


Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM) Arşivi