İşletmenin Gösterge Panosu



Planlama ve planın uygulanması dediğimiz bütünsel faaliyet, beklenen sonuçları önceden belirlenen maliyet ve zaman kısıtları içinde elde etmeye odaklıdır. Planlama süreci aynı zamanda çalışanların bu sonuçlara belirtildiği şekilde erişilmesi için motive edilmesini de içerir. Küçük ölçekli işletmeler daha hızlı, daha çevik ve esnek olabilmeleri nedeniyle bu sonuçları başarmada avantaja sahiptir. Büyük işletmelerde ise –ne denli örgütsel önlem alınsa da– mevcut hiyerarşi nedeniyle işler biraz daha yavaş yürür. Küçük işletmenin sözünü ettiğim dinamizmi darboğazların görülmesi ve önlem alınmasında da bazı üstünlükler sağlar.

Küçük işletmenin dinamizm avantajını kullanabilmesi için iş sahibi ve yöneticinin –bir otomobilinkine benzeyen– kendi gösterge tablosunda neleri kontrol edeceğini bilmesi gerekir. Gösterge tablosunda satışlar, giderler, kârlılık, nakit durumu, stoklar vb. gibi işletme verileri yer alır. Gösterge tablosunun günlük, haftalık, aylık veya yıllık bazda farklı göstergeler içerebilir. İşletmenin kumanda masasında nelerin olacağı işletmenin özelliklerine ve bir ölçüde de işletmecinin tercihine bağlıdır.

İşletme bir iş bölümü ortamıdır. çeşitli işler farklı birim ve kişiler tarafından yerine getirilir. Birden çok işin aynı birim veya kişi tarafından yerine getirilmesi aşırı yüklenme nedeniyle başarısızlık olarak sonuçlanabilir. Bu gerçek, işletme göstergelerinin izlenmesi konusunda da aynıdır. İşletmeci her kontrol işini kendi başına yapamaz, yapmamalıdır. örneğin nakit akışı, satışlar, giderler, kârlılık gibi bazı kontrolleri işletmeci kendisi yapar; diğerlerini ise yapılmak üzere başkasına delege eder, ama durum hakkında raporlama şeklinde bilgi alır.

Bir işletmenin en ciddi gider, dolayısıyla maliyet kalemlerinden birisi ücretler başta olmak üzere çalışanlarla ilgili harcamalardır. Bazı küçük işletmelerde çalışanlarla ilgili doğrudan ve dolaylı maliyetlerin –farklı nedenlerle de olsa– kârlılığa doğru yansıtılmasında sıkıntılar yaşanır. Hâlbuki işletmenin kârlılığı, başka konulara bağlı olduğu kadar işçilik giderleri ile ilgilidir. çalışan yönetiminde yapılacak geliştirme ve iyileştirmeler sonuç olarak kârlılığı olumlu yönde etkileyebilir.

İşletmeci iş akışını, süreçleri ve faaliyetleri düzenli aralıklarla gözden geçirmelidir. Böylece tekrarlı iş ve rolleri fark edebilir. Bazı işlerin başka çalışanlara delege edilmesi mümkün olur. İçeride yapılan bazı işlerin dışarıdan alınması veya yarı zamanlı olarak yapılması imkânı yaratılabilir.

çalışanlarla ilgili kötü durum senaryoları yararlı ipuçları verebilir. örneğin çalışanlardan birisi işten ayrıldığında veya bir başka nedenle uzun süreli olarak işletme dışına çıktığında ne olur? Onun yaptığı işleri içeride delege etmek mümkün olur mu? Bu eksiklik bir kârlılığı iyileştirme avantajına dönüştürülebilir mi?

Kârlılığın bir diğer adı verimliliktir. Bu isimlendirmeye kaliteyi de ekleyebiliriz. Kârlılığını artırmayı hedefleyen bir işletme verimliliği ve kaliteyi ödüllendirebilmelidir. Bu bağlamda işletmenin kalite ile verimliliği ölçme ve değerlendirmesinin yöntem, teknik ve araçları olması gerektiğini hatırlatmalıyım. Kalite ve verimliliğin artırılması için çalışanları geliştirecek eğitim ve danışmanlık faaliyetleri düzenlenebilir. Ayrıca kalite ve verimlilik artışı çeşitli ödüllendirme mekanizmaları ile özendirilebilir. özellikle satışların düşme eğilimi gösterdiği dönemler için teşvik ödülleri pek çok işletmede başarılı sonuçlar verir.

(Devam edecek)

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Gürcan Banger Arşivi