Eskişehir'de esnaf da vatandaş da kan ağlıyor
Yeni yılın başlamasıyla birlikte ekonomik beklentiler ve zam haberleri hem vatandaşları hem de esnafı derinden etkiledi. Eskişehir Yunusemre Çarşı esnafından Mehmet Barış, yeni yıla ekonomik kaygılarla girdiklerini belirterek, vatandaşın asgari ücret ve emekli maaşlarına yönelik umutlarının boşa çıktığını ifade etti.
“Kimse beklediğini bulamadı”
Esnaf Mehmet Barış, "Yeni yıl başlangıcında işler durgun. Yeni yılda herkes asgari ücret ne olacak? Emekli maaşları ne olacak? Herkesin gözü oradaydı. Ama maalesef dağ fare doğurdu. Kimse beklediğini bulamadı. Kimse asgari ücretin bu kadar olacağını, emekli maaşlarına bu kadar zam tahmin edemedi. Enflasyon kadar verecekler diye düşünüyorsun. Bakıyorsun TÜİK'in enflasyonuna kadar diyorsun o da zaten Aralık'a kadar 14.56 olmuş. Aralıkta da işte çıkarsa falan yüzde 16-17 olur deniyordu ki. Onu bile bulmadı. Asgari ücretli bunu tahmin etmiyordu. Diyorduk ki zaten yüzde 47 enflasyon olmuş. O enflasyon farkını verse bana yüzde 47 verir deniyordu. Ama olmadı yüzde 30’da bir anda niye uğradıklarını şaşırdılar” diye belirtti. Artan maliyetlerin ve enflasyonun esnafa yansımasını da anlatan Barış, "Fiyatlarda artışları da bekleniyordu. Burada bizim aldığımız pantolonu olsun, mont olsun. Şimdi yeni yılda İstanbul'a mal almaya gittiğimiz zaman bize zamlı fiyat söyleyecekler. Şimdi onlar da diyecekler ki ‘Elektriğe zam geldi. Asgari ücrete zam geldi. Atölyeye zam verdik. Dikime şu kadar oldu.’ Öyle olunca şu kadar zam geldi diyecek pantolona, montaja her neyse. El mecbur biz alacağız. Biz buraya gelip aldığımız zaman eski fiyattan veremeyeceğiz. Zamla almışız zaten. Ben de zamlı satacağım mecbur” şeklinde konuştu.
“Bir pantolon almak için maaşı bekliyor”
Barış, "Vatandaşın aldığı para belli. Asgari ücrete 5 bin lira zam almış. Bunu nereye yetiştirecek? Biz satmakta, dar gelirli vatandaş da almakta zorlanıyor. Geçenlerde bir adam gelip baktı. ‘Ayın 20’sinde maaş alacağım. O zaman geleyim,’ diyor. Adam sadece 500 liraya pantolon alacak. Onu alamıyor şu zamanda. Maaşı yatacak ki pantolon için para ayıracak. Normal kalite bir pantolonu artık emekliler bile alamıyor” diyerek insanların bu ekonomide yaşadığı çaresizliğine değindi.
“Esnaf ancak günü kurtarıyor”
Esnafın ayakta kalma mücadelesine değinen Barış, maliyetlerin ve masrafların arttığını belirterek, "Bu sene bırakın hani esnafı kar etmesini, ayakta kalabilirse, mevcut durumunu koruyabilirse esnaf için başarı. Çünkü işte yılbaşı geldi. Bizim de dükkan kiraları artacak. Elektriğimiz artacak. Isınma giderleri, aydınlatma giderleri yani bizim aidatımız artacak. İş yapamadığın zaman bunları karşılamak zorundasın. İnsan kendi maliyetini çıkarabiliyorsa gerektiğinde yiyecek içecek. Sadece dükkanın masrafı yok elbette. Sadece dükkan masrafı olsaydı kolay olurdu. Bir de o vatandaş buradan geçinecek. Geçinmesi için markete gidecek, fatura ödeyecek. Evin kirasını ödeyecek. Öyle olunca içeriden sermayeden yiyip, içerideki malı eksiltecek. Yerine daha önceki gibi koyamaz da. Ancak günü kurtarmaya çalışır. Başka türlü götüremez” ifadelerini kullandı.
