“Eskişehir’in 300 milyon dolar kaybetme riski var”
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji ve Sürdürebilirlik Komisyon Başkanı Serhat Cengiz Avrupa, karbon vergisi Eskişehir sanayicilerini uyardı.
Yaptığı açıklama ile Cengiz, gerekli önlemler alınmaz sanayicinin ciddi yaptırımlar ile karşı karşıya kalacağına dikkat çekti. Eskişehir’in 303 milyon dolar kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu aktaran Cengiz Eskişehir sanayisinin Türkiye'nin üretim ve ihracat ekosisteminde ayrıcalıklı bir konuma sahip olduğunu da kaydetti.
Cengiz, “Avrupa Birliği (AB) diyor ki, hudutlarımdan içeri ürün gönderirken bu ürünü hangi enerjiyle ürettiğinizi bilmem gerekir. Temiz enerji mi, yoksa kömürle, karbon oranı yüksek kirli enerjiyle mi üretildiğini bilmem gerekir. Bu nedenle Avrupa, karbon vergisi olarak geçen, İngilizce adı CBAM (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması) Raporu, Türkçe adı SKDM (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması) olarak geçen emisyon ticaret sistemiyle ilişkilendirilen sistemi gündemine aldı. 2023 yılında başlayan bu geçiş dönemi boyunca herhangi bir cezai müeyyide yoktu, sadece üç ayda bir bildirim zorunluluğu vardı. Fakat 1 Ocak 2026'dan itibaren artık cezai müeyyide de devreye girmiş olacak. Eğer kötüysek, aradaki farkın vergisini, yani cezasını vereceğiz. Eğer iyiysek, aradaki farkın kazanımlarını parasal kazanç olarak almış olacağız. Dünya üzerinde, bu sistemden hangi ülkenin nasıl etkileneceğine dair bir araştırma yapılmış. Rusya yüzde 21 ile bu sistemden en çok etkilenecek ülke olarak ortaya çıkmıştır. Türkiye ise yüzde 15 ile bu sistemden en kötü şekilde etkilenecek ikinci sırada ülke olarak ortaya çıkmıştır” diye konuştu.
“Sanayiciler 2027 Yılına Hazır Olmalı”
Eskişehir’in 4,5 milyar dolarlık bir ihracat yaptığını belirten Cengiz Bu ihracatın yaklaşık yüzde 45'i Avrupa ülkelerine yapıldığını söz konusu ihracatın 2 milyar 25 milyon dolar seviyelerine denk geldiğini ifade etti. Cengiz, “2 milyarlık ihracat rakamının da yüzde 15'i 300 milyon dolara tekabül ediyor. Bu miktarı kaybetmekle karşı karşıyayız. Bu yüzden sanayicilerimizin bu konuda tedbirlerini alması gerekiyor. Nitekim Eskişehir Sanayi Odası Başkanımız Celalettin Kesikbaş'ın bu yönde çok doğru adımları vardır. Kendisi de sanayinin gücünün, Eskişehir sanayisinin gücünün nitelikli ve nicelikli ürün yapmaktan geçtiğini söyler. Öngörüleri sayesinde Eskişehir'de bu sistem, 5 yıldır Eskişehir Sanayi Odası altında, Sürdürülebilir Geçiş Sanayi Birimi'nde sanayicilere hizmet etmeye çalışıyor. Ancak sanayicilerimiz bunu biraz daha efektif kullanması lazım. Bir diğer önemli husus da 1 Ocak 2027 yılında yine Avrupa'ya gönderilecek bütün ürünlerde dijital ürün pasaportu olması gerekiyor. Ürün üzerine bir QR kod yapıştırılacak. Bu QR kod belli başlı maddelerden oluşuyor. Ham madde içeriği nedir, bununla beraber hangi menşelerden oluşuyor, karbon ayak izi nedir, çevresel etki beyanı nedir gibi bilgileri içeriyor. Bu da 1 Ocak 2027 yılında devreye girecek. Ancak bu sürecin hazırlanması yaklaşık bir yıl sürüyor. Dolayısıyla sanayicilerimizin 2027 yılına da hazır olması için artık şu 2026 yılını iyi değerlendirmesi gerekiyor. Bunlar olmadığı takdirde Avrupa'ya ihraç edememe durumuyla karşı karşıya kalacağız. Bu da bizi bekleyen diğer ikinci tehlikedir” şeklinde konuştu.
