Obezite çocuklarda hızla artıyor

BSK Eskişehir Anadolu Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Lale Camcı, obezitenin çocuklarda hızla artmakta olduğunu belirterek, konu ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Dr. Lale Camcı " Modern yaşam şekline bağlı olarak beslenme alışkanlığında değişmeler sonucu yağ ve karbonhidrat tüketimi artmışı, fiziksel aktiviteden uzaklaşılması ve televizyon ile bilgisayar karşısında fazla vakit geçirilmesi nedeniyle günümüzde obezite sıklığının giderek arttığını görüyoruz. Şişmanlık çoğunlukla erişkinlerin sorunu olarak düşünürse de son yıllarda çocukların giderek artan bir sorunudur. Son yapılan çalışmalarda çocukların %10-15'nde obezite görülmektedir. Obezite vücut ağırlığının ve vücuttaki yağ kitlesinin artmasıdır. Çocuklarda obezitenin tanımlanmasında boya göre ağırlık ve vücut yağ kitlesini (vücut kitle indeksi, yağ dokusu kalınlığı, deri kıvrım kalınlığı, bel-kalça oranı ...vs.) yansıtan ölçümler kullanılır." Dedi. Çamcı şunları söyledi:
" Obezite Nasıl Gelişir ?
Vücudumuz günlük aktivite (hareket, solunum, metabolizma...vs.) ve çocuklarda ek olarak büyüme için enerji kullanılır. Bunun için besinlerle enerji alırız. Eğer alınan enerji (kalori) harcanan enerjiden fazla ise artan enerji vücutta yağ dokusu olarak depolanır. Çocukların büyük kısmında gelişen obezitenin nedeni enerji alım fazlalığıdır. Bu tür obeziteye basit (primer) obezite denir. Obez çocukların %10 kadarında bazı hastalıklar (hormonal bozukluklar vs), kullanılan bazı ilaçlar ya da genetik etkenler obeziteye neden olur.
Obezitede Risk Faktörleri Nelerdir ?
-Genetik Faktörler: Ailede obez varlığı çocuklukta obezite riskisni arttırır. Anne ve babasının her ikisi de obez ise çocuk %80, anne veya babanın sadece birisi obez ise çocuğun obez olma olasılığı %40'dır. Anne ve babada obezite yoksa çocukta obezite çıkma olasılığı ancak %14'tür.
Çevresel Faktörler:
*Yeme alışkanlığı: Yüksek kalori içeren yiyeceklerin aşırı tüketimi, hızlı yeme, az çiğneme gibi yanlış yeme teknikleri, televizyon karşısında veya ders çalışırken atıştırmak.
*Fiziksel aktivite: Düzenli aktivite yokluğu, hareketsiz yaşam tarzı, çok fazla televizyon seyretme ve bilgisayar kullanımı.
*Ailenin sosyoekonomik durumu: Eğitim ve gelir düzeyi düştükçe obezite riski artmaktadır. Yüksek sosyoekonomik koşullarda yaşayanlarda ise yiyeceklere kolay ulaşılması ve sakin, rahat bir yaşam obezite sıklığını arttırmakta.
*Psikolojik faktörler: Çocuğu pasif ve arkadaşsız hale getiren özgüven bozukluğu, aile içi ilişki bozukluğu ve bunlara tepkisel aşırı yeme yüksek kalorili yiyeceklere yönelmeyi arttıran reklamlar obezite sıklığını arttırıyor.
Obezitenin çocuklar üzerinde tıbbi ve psikososyal olmak üzere pek çok olumsuz etkileri vardır. Obezite çocuklarda yüksek tansiyon, kolesterol ve kandaki yağların artmasına, erişkin dönemde kalp-damar hastalıklarına (kalp krizi, felç ...vs.) ve şeker hastalığına daha erken ve ağır yakalanma riski oluşturur.Yine obezitenin derecesine bağlı olarak karaciğerde yağlanma ve safra taşı, hızlı büyüme, erken adet görme, yumurtalıkta kist oluşumu (adet düzensizliği), tüylenme, erkek çocuklarda ise meme bölgesinde yağlanma, deri infeksiyonları (pişik, kıl dibi iltihabı ...vs.), ortopedik problemler, uyku apnesi gibi sorunlar gelişebilir. Obezitenin ayrıca özgüven, okul başarısı ve sosyal ilişki kurma üzerinde olumsuz etkileri vardır.
Obezitede Tedavi:
Obez bir çocuk, uzman bir hekim tarafından altta yatan herhangi bir hastalık (hormonal bozukluk), ilaç kullanımı, psikolojik sorun varlığı ve obezite nedeniyle sağlık sorunlarının gelişip gelişmediği yönünden değerlendirilmelidir. Saptanan sorunlara yönelik tedavi düzenlenmelidir. Tedavideki amaç çocuğun büyüme ve gelişmesini aksatmadan kilo vermesini sağlamaktır.
Herşeyden önce ebeveyn ve çocuk obezitenin bir hastalık olduğunu ve tedavisinin gerekliliğine inanmalıdır. Obezitenin tedavisi ile çocuk daha sağlıklı, yaşam kalitesi artmış, yaşam süresi daha uzun ve erişkin dönemdeki kalp-damar hastalıkları daha az olacaktır.
Davranış Tedavisi:
Sağlıklı bir kiloya sahip olabilmek için gereken beslenme ve fiziksel alışkanlıkların yerleştirilmesinde aile ve yakın çevrenin desteği önemlidir. Tedavinin uzun ve sabır isteyen bir süreç olduğu unutulmamalıdır. Kilo kaybını engelleyen nedenlerin saptanması, yüksek risk durumlarının belirlenmesi (örneğin; evde yüksek kalorili yiyeceklerin bulunması) kadar verilen hedefler başarıldığında bunların ödüllendirilmesi ve istediği halde diyete uyum yapamayan yada direnç gösteren çocuklarda psikolojik destek verilmelidir.
İlaç Tedavisi:
Obeziteye bağlı metabolik problemler (şeker hastalığı olan obez çocuklarda insülin direnci) varsa nedene yönelik bir takım ilaçlar kullanılabilmektedir. Ancak ilaçla kilo verme çocuklarda tıbben doğru değildir ve tercih edilmemektedir."