Demiryolları ile ilgili Araştırma çalıştayında konuşan Vali Mehmet Kılıçlar;
-"Eskişehir Tramvay projesinde Tülomsaş'ın yer almaması Eskişehir'in ayıbıdır" demiş.
Çok istememize rağmen bu çalıştaya katılamadığımız için, Vali Kılıçlar'ın bu sözü hangi niyetle söylediğini bilemiyoruz.
Bir hatırlatma mı yaptı yoksa birilerine gönderme mi? Anlayamadık
Belki de "Bundan sonra böyle şeyler bari olmasın" mı demek istedi.
Gerçekten orada olmadığımız için, bunu hangi niyetle söylediğini bilemiyoruz.
Belki konuşmasını dinlemiş olsaydık, en azından ne amaçla söylediği hakkında kendimize göre sezgilerimiz olurdu.
Her neyse...
Neticede bu sözü söylemiş Vali Kılıçlar ve...
Tramvay projesinde Tülomsaş'ın olmamasının Eskişehir'in bir ayıbı olduğunu dile getirmiş.
Öncelikle bir hatırlatma yapmakta yarar var...
Büyükşehir belediyesinin Tramvay projesi ihalesi 2001 yılında yapıldı.
Yapılan ihaleyi çok iyi hatırlıyoruz...
Muhabir olarak bizzat takip etmiştik.
İhaleye katılan dev boyutta ki firmaların her biri, ihale şartnamesi gereği istenilen belgeleri klasörler içinde ve insan boyunu aşan bir yükseklikte dizmişlerdi salona...
O yılların Tülomsaş yöneticileri ise, biraz da kurumun o günkü kötü durumundan kaynaklanan bir psikoloji ile, 3-5 klasörü geçmeyen dosya ile katılmışlardı ihaleye...
Daha doğrusu "katılmış desinler" diye ihaleye girildiği aşikardı.
Neticede...
Tülomsaş'ın o günkü durumu ile ihale şartnamesinde ki isteklerin çoğunluğu karşılanamamış ve Tülomsaş yeterlilik alamayarak, ihalede elenmişti.
Anlayacağınız...
O gün için Tülomsaş bir çivi dahi alsa, ihaleye çıkmak durumundaydı, tek işvereni DDY idi ve hantal yapısıyla zarar eden bir konumda bulunması bir yana, siyasi arpalık olarak nitelendirilen kurumlara örnek olabilecek bir tablo içindeydi.
Ha buna rağmen Tülomsaş Tramvay projesine dahil edilemez miydi?
Tabii ki edilebilinirdi...
En azından...
İhaleyi kazanan firmanın, bakım ya da başka konularda Tülomsaş ile işbirliği yapma zorunluluğu şartnameye konulabilirdi.
Ancak...
O yıllarda Tülomsaş'ın sadece Vagon bakımı ile uğraşır konumda olması, belki de bunun riskli olabileceğini akıllara getirmiş olabilirdi.
Her neyse...
Aynı Tülomsaş bu gün çok farklı yerlerde.
O kötü günlerinden eser dahi kalmadı.
En azından, o gün olan siyasi baskı bu gün üzerinde yok Tülomsaş'ın..
O gün Vagon tamir eden Tülomsaş, bu gün elinde ki patentlerle birbiri ardına lokomotifler üretiyor.
O gün tek işvereni DDY iken, bu gün yurtdışında ki bir çok ülkeye ihracat yapıyor...
Dahası...
O gün Devletin sırtında kambur olan Tülomsaş, bu gün ihracat rekorları kırıp, büyük karlar ediyor...
Netice olarak...
Eğer o gün yapılan ihale bu gün yapılmış olsa, Tülomsaş bu ihalenin içinde, gelmiş olduğu konum itibarıyla olabildiğince yer alır. İhaleye giren firmalar gibi gerekli belgelerini adam boyu o salona dizer. Eğer bugünkü konumuna rağmen ihalenin dışında kalır ise Valinin söylediği "Bu Eskişehir'in ayıbı" lafını, sorumlu olanlar sonuna kadar da hak eder.
Ama yukarıda da söylediğimiz gibi...
O yıllarda Tülomsaş Eskişehir'in ayıbı idi.