Hobi bahçelerinde yapılan Pergola, sundurma şeklinde yapılan yapılar ve esnafın aynı şekilde yapılan korkuluk, pergola, çardak/kameriye ve benzerleri yapılardan dolayı kesilen para cezasının iade edilebileceğiyle ilgili Adaletin Hukuku ve Parlamenter Demokrasi İdeali Derneği (AHPADİ) Başkanı Mehmet Ektaş açıklamalarda bulundu.
Ektaş, “Pergola ,sundurma şeklindeki yapıların yapı ruhsatı gerektirmeyeceğini savunan Ektaş, ilgili kanun maddeleri ile ilgili bilgi verdi. Ektaş, “3194 sayılı İmar Kanunu’nun 21. maddesine göre, bazı istisnalar hariç olmak üzere yapı yapmadan önce belediye veya il özel idaresinden ruhsat almak zorunludur. Ancak, kanunda yer verilen istisnalardan bir bölümü Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Tanımlar başlıklı 4'üncü maddesinde pergola ve sundurma olarak nitelendirilen yapılar açıkça tanımlanmıştır. Yönetmeliğin Yapı ruhsatı gerekmeyen inşai faaliyetler başlıklı 59'uncu maddesinde " (1) Basit tamir ve tadillerin, balkonlarda yapılan açılır kapanır katlanır cam panel uygulamalarının, korkuluk, pergola, çardak/kameriye ve benzerlerinin yapımı ile bölme duvar, bahçe duvarı, duvar kaplamaları, baca, saçak, çatı ve benzeri elemanların tamiri ve pencere değişiminin ruhsata tabi olmadığı" belirtilmiştir. Ve yine Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinin Bahçe Mesafeleri başlıklı 23'üncü maddesinin dördüncü bendinde; "(4) Ön, yan ve arka bahçelerde; kapalı mekân oluşturmayan ve tüm cepheleri açık, katlı olmayan, bağımsız bölüm veya bağımsız bölümün eklentisi niteliği taşımayan, tabii veya tesviye edilmiş zemin üzerine; Kameriye, Pergola, Süs havuzu, Çocuk bahçeleri, Bina giriş köprüleri, Oyun ve sportif amaçlı bahçe düzenlemeleri yapılabilir." düzenlemesine yer verilmiştir. Danıştay kararlarında da istikrarlı bir şekilde vurgulandığı üzere, kural olarak pergola ve sundurma yapımı ruhsata tabi değildir. “Genel olarak İmar Kanunu’nda düzenlenen yapı tanımı kapsamında inşa edilmemiş olması, dolayısıyla kapalı alan oluşturmayacak şekilde, etrafı açık, gölgelik amacına yönelik olarak ve bina cephesini değiştirmeyecek şekilde, hafif yapı malzemeleri ile yapılmış" pergola ve sundurmanın ruhsata tabi olmadığı" Danıştay 6. Dairesinin 12.09.2019 tarih ve E:2019/5842, K:2019/7244 sayılı kararında belirtilmiştir” diye konuştu.
“Ödenen İdari Para Cezaları Geri Alınabilir”
Eskişehir’de idari para cezası kesilen yapıların bir çoğunun pergola, çardak, sundurma niteliğinde olduğunun altını çizen Ektaş, İdarelerin, pergola, çardak gibi yapıları, ruhsatsız yapı olarak nitelendirip bunlara idari para cezası uygulaması İmar Kanununa ve Planlı Alanlar Uygulama Yönetmeliğine aykırıdır olduğuna dikkat çekti. Ektaş, “Ödenen idari para cezaları geri alınabilir. Diğer yandan, İdareler kestikleri bu idari para cezaları nedeniyle Savcılıklara suç duyurusunda da bulunmak zorundadırlar. Bu durumda, idari para cezalarının iptalini, ödenenler varsa geri iadesini gerektiren ikinci yasal koşulun ortaya çıkmasını sağlayacaktır. Şöyle ki; Asliye Ceza Mahkemelerinde yapılacak kovuşturmalar sonucunda, Ceza Mahkemeleri tarafından ya suçun işlenmediği yani yapıların ruhsat gerektiren yapılardan olmadığı tespit edilecek ya da suçun sübuta erdiğinden bahisle yapı sahiplerine ceza verilecektir. Her iki durumda da, idarenin uyguladığı idari para cezasının iptali ya da iadesi gerekecektir. Eğer ki, ceza mahkemesince alınan bilirkişi raporunda yapının ruhsat gerektiren yapılardan olmadığı tespit edilir ve yapı sahibinin beraatine karar verilirse, idari para cezasının hukuka aykırı olarak kesildiği ortaya çıkacaktır.Eğer ki, yapı sahibi ceza yargılamasında ceza alırsa, bu sefer İmar Kanununun 42/7'inci Maddesi devreye girecektir. İmar Kanununun 42/7'inci maddesi, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun "İmar kirliliğine neden olma" başlıklı 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak geri iade edilmesini düzenlemektedir. Hem idarenin kamu zararının oluşmaması, hem de işletmelerin mağdur olmaması için idare, idari para cezalarını hemen iptal etmeli, pergola, sundurma gibi yapılarla ruhsat gerektiren yapı ayrımını ciddi bir çalışmayla ortaya koymalı, akabinde sadece gerçekten ruhsat gerektiren yapılar için yıkım kararı almalı ve uygulamalı, ayrıca suç duyurunda bulunmalıdır. İdari para cezalarını ödemiş ya da henüz ödememiş ancak haklarında ceza soruşturması başlamış ya da başlayacak işyeri sahipleri de İmar Kanununun 42/7 maddesi kapsamında idari para cezalarının iptalini ya da iadesini talep etmelidir” şeklinde konuştu.