Azerbaycan´ın, Dağlık Karabağ bölgesi Hocalı Köyü´nde, Ermeniler tarafından 26 Şubat 1992 yılında, yapılan katliamın, 27. yıl dönümü dolayısıyla, Eskişehir Azerbaycan Evi Derneği tarafından, ESPARK’ da, anma etkinliği düzenlendi.
Azerbaycan’ la ilgili etkinliklere “Türküm” diyen, herkesin, ilgi göstermesi gerekir.. çünkü Türkiye ve Azerbaycan, “Bir Millet İki Devlet tir. Bu söz; 30 Ağustos 1991 yılında, SSCB çöküşü ile bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan Devletinin, 1992-1993 yılları arasında ki Devlet Başkan Ebulfez ELçİBEY, tarafından, o zaman Azerbaycan’ı ziyaret eden, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Başkanına söylenmiştir.
Yine Ebulfez ELçİBEY,” iki kardeşin, yan yana, ayrı ayrı devletler kurduğu nerede görülmüştür. Azerbaycan ve Türkiye olarak, en kısa zamanda birleşmeliyiz.” ve “ Biz bir millet iki devletiz” diyerek, ülkeler arasındaki bağı bu sözlerle anlatmıştı.
Etkinlikte, Büyük önder Atatürk’ün, Azerbaycan için, söylediği, “Azerbaycan’ın sevinci, bizim sevincimiz, kaderi de bizim kaderimizdir.” Sözünü de hatırladık. O nedenle de Türkiye ve Azerbaycan’ la yapılan, her etkinliğe, Türk ve Azeri halkı birlikte katılmalı sorunlarına da birlikte çözüm aramalıdır.
Ayrıca Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu’nun, dört büyük kentte; Ankara,İstanbul, Bursa ve İzmir'de yüz yüze görüşmek yoluyla yaptırdığı, “Dış Politika Algılama Anketin de Halkın % 23.64’ü Türkiye’nin en büyük dostu olarak Azerbaycan’ı görüyor. Bu ülkeyi,Bosna-Hersek, Türkmenistan izliyor. Yani halkımız diyor ki Türk'ün,Türk'ten başka dostu yoktur!
Etkinliği konu olan ve 26 Şubat 1993, ‘Hocalı Katliamı’ diye anılacak olan ve tarihe kara bir leke olarak düşecek olan olay, Dağlık Karabağ bölgesinin, Ermeniler tarafından işgaline karşı toprağını müdafaa için, ayağa kalkma azmini kırmak için, yapılan katliamda, 613 Azeri katledilmiştir. 487 kişi yaralanmış, 1275 kişi esir alınmış, işkence görmüştür..
Azerbaycan’ın, Dağlık Karabağ, bölgesindeki Hocalı kasabasında yaşananlar geliyorum demişti. 1980’li yılların, ikinci yarısından itibaren, SSCB’nin dağılma sürecine girmesi, Azerbaycan ile Ermenistan arasında, gerilimli bir süreci başlattı. Ermenistan Sosyalist Cumhuriyeti, Azerbaycan’a ait olan, Karabağ Bölgesinin, dağlık kısmında Ermeni nüfusunun fazla olduğunu belirterek, bölgenin kendisine ait olması gerektiğini iddia etti.
1989 yılında yapılan nüfus sayımına göre, Dağlık Karabağ bölgesinin, nüfusunun %75’i Ermenilerden, %25’i Azerilerden oluşmaktaydı. Ancak bölgede Ermeni nüfusunun, fazla olmasının sebebi, Sovyetler Birliğinin, yıllar süren politikalarıydı. Oysa bölge uluslar arası örgütlerin de kabul ettiği gibi, tarihi ve hukuki olarak, Azerbaycan’a ait topraklardı.
Dağlık Karabağ bölgesinde, yaşanan bu gelişmeler, Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki savaşı başlatan sebep oldu. 1991 yılının sonlarında, başlayan savaş Ermenilerin lehine gelişti. Rus desteğini alan Ermeniler, Dağlık Karabağ bölgesine girerek bölgeyi işgale ettiler. Hocalı kasabasında, yaşananlarsa bu savaşın henüz başlarında yaşanan bir katliamdı.
1980”lerin, sonlarından itibaren, Kafkasya’ yı yakından izleyen ve Hocalı faciası sırasında bölgede bulunan, ABD”li gazeteci-yazar Thomas Goltz,, olayın, “Bölgede yaşayan Azerbaycan Türklerine karşı, toptan imha amacı taşıdığını,, o nedenle apaçık soykırım olduğunu” ilk günden yazmıştı. Goltz”u, Fransa”nın,Hollanda”nın, Türkiye”nin, bölgeden sıcak haber yazan muhabirleri de aynı gerekçeyle doğrulamıştı
26 Şubat 1992”de, Ermenistan askeri birliklerinin dış güçlerin açık desteğiyle Azerbaycan”ıni Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kasabasına son model ağır silahlarla saldırması, savunmasız durumdaki Azerbaycan Türklerini, maksatlı biçimde imha etme amacını taşımaktaydı. Birleşmiş Milletlerin, en son soykırım tanımlamasında Ermenistan askeri birliklerinin, Hocalı”daki savunmasız insanlara, imha amaçlı saldırısı soğuk savaştan sonraki ilk soykırımdı.
İnsan Hakları İzleme örgütü, Hocalı Katliamı’nı, Dağlık Karabağ Savaşı içerisinde yapılan, en büyük katliam olarak niteledi. Azerbaycan Parlamentosu ise katliamın "soykırım" olduğunu ilan etti.
51 ülkenin, parlamento temsilcileri, İslam İşbirliği Teşkilatı Gençlik Forumu'nun (İİT-GF) teklifiyle, Endonezya'da İslam İşbirliği Teşkilatı Parlamentolar Birliği (İİT-PB) toplantısında, Hocalı katliamını ''soykırım niteliğinde'' ibaresini kullanarak tanıma kararı aldı.
Elbette, Azerbaycan Cumhuriyeti’ nin, Ermeniler tarafından işgal edilmiş ve 613 soydaşımızın, katledildiği, Karabağlar da insanlık dışı,katliam yapanlara, Doğu Türkistan da yaşanan işkence ve asimilasyon politikalarına, Kerkük’ te ve Talafer’ de yaşanan katliamlara, göz yumanlar, Bilmelidir ki İki devlet, bir millet olan, Azerbaycan ile Türkiye, her daim kardeş birer ülkedir. Azeri kardeşlerimizin, acısı acımız, sevinci sevincimizdir.
Hocalı Katliamında, hayatlarını kaybeden soydaşlarımızın ruhu şad mekânı cennet olsun.