ülkemizde, yıllarca, sağlık hizmetlerinde, odak nokta, tedavi edici hekimlik oldu. Sağlığı koruyucu ve geliştirici hizmetler ise, arka planda tutuldu. Oysa insanları, hasta olmadan, tedbir almak gerekir. Aile hekimlikleri ise bu alanda en önemli sağlık birimleridir.
Hastalarına, gerekli hallerde, evde hizmet verecek olan aile hekimi, rehberlik edici ve koruyucu hizmetler sunar. Yaşlı sağlığı, ana - çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini de yürütür. Hastalarını periyodik olarak muayene eder, Laboratuarı varsa, temel tetkikleri de yapar. özürlüleri ve kronik hastaları, gerekli sıklıkta takip eder.
Corona Virüs(Covid19) la, mücadele de ASM’ lerin, önemini, daha net bir şekilde görüldü. çünkü dünyada ve ülkemizde, Covid-19 Corona virüsü salgını kapsamında, tüm sağlık kuruluşları gibi, Aile Hekimleri de olağanüstü, çalışmaları ile dikkat çekiyorlar.
ülkemizde, Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde 6 bin 768 Aile Sağlığı Merkezi ve 971 Toplum Sağlığı Merkezi'nde, toplam 26 bin 127 aile hekimi, Corona Virüsle, her türlü fedakârlığı, yaparak, mücadele diyorlar.
Aile Sağlığı Merkezleri (ASM), riskli hastalar ve gerekli dezenfeksiyon işlemleri, eksik kaldığında, yayılım hızını, arttıracak merkezlerden biridir. Her ne kadar, bu konuda, Aile Hekimleri, gereken hassasiyeti gösterseler de yaşanılan, salgın nedeniyle, hasta sirkülasyonunun arttığında, yeterli olmayabiliyor.
Bu nedenle söz konusu olan ilaçlama işlemini, halkımızın sağlığını koruma amaçlı olarak, bu dönemde, belediyeler tarafından, toplu taşıma ve toplu yaşam alanların da olduğu gibi dezenfekte işleminin, düzenli bir şekilde ASM’leri de kapsamasını istiyorlar.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında, işverenler, çalışanlarının koruyucu ekipmanını vermekle yükümlüdür. Bu konudan, Bakanlıkla iletişime, geçilmasine rağmen de Aile hekimlerine, herhangi bir malzeme temini olmamıştır. Bu malzemeler, Bakanlık tarafından ivedilikle sağlanmalıdır. çünkü aile hekimleri ve çalışanları da risk altındadır.
Aile Hekimliklerin de Covid-19' tespit edecek herhangi bir tanı kiti yok. Yani hastalığın başlangıç aşaması, mevsimsel soğuk algınlığı grip, benzeri semptomlar gösterir. Bu aşamada, Aile Hekimine başvuran hastanın, bekleme alanında, bu hastalığı diğer hastalara, bulaştırma riski çok yüksektir.
Bu nedenle de ivedilikle Aile Hekimlerine, yeteri kadar tanı kiti verilmelidir.
Aile Hekimlerinin çalışmalarından, performansın artırılması ve moral seviyesinin en üst seviyede tutulması içinde, murlaka her türlü olanak sağlanmalıdır. özellikle de özlük haklarında düzenlemeler de yapılmalı, Performans sistemine, ara verilmeli ve performans itiraz işlemlerine gerek kalmamalıdır.
Karantina altına alınan, Aile Sağlığı merkezlerinde, bulunan birimlere kayıtlı bireylerin, diğer birimlere geçişi durdurulmalı, Karantina altına alınmış, Aile sağlığı merkezlerinde çalışan, aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarının ücretleri kesilmemelidir.
Aile Hekimlerinin, cari gider ödemeleri, 3 ay boyunca, tavan ücret üzerinden %100’ ü şeklinde yatırılmalı, Aile hekimi ve çalışanlarına, ek pandemi tazminatı verilmeli, Sağlık personeline, hızlı tarama testi uygulanmalı ve asemptomatik bireylere, idari izin verilmelidir.
Salgın süresince, hiçbir aile hekimine, ücret, ya da performans kesintisi uygulanmamalı, İdari izin durumunda görevlendirme yapılmalı, ücret kesintisi yaşanmamalı ve yerine bakan çalışana da ücret ödenmelidir.
ASM’ lere, kişisel korunma ekipmanları, en az üç ay yeterli olacak şekilde dağıtılmalı, Bu malzemeler, bilimsel olarak önerilen, kalite ve standartlarda olmalı, ASM’ lerde, triaj uygulaması yapılmalı, hekim ve çalışanları, uygun koşul ve usulleri oluşturmak için, tam yetkili sayılmalıdır.
Poliklinik muayeneleri kısıtlanmalı, rutin laboratuvar ve acil olmayan enjeksiyon, pansuman hizmetleri durdurulmalı, Gebe ve bebek izlemleri, bağışıklama hizmetleri ertelenebileceği kadar ertelenmelidir. 65 yaş ve üzeri hastalar ve kronik hastalık reçeteleri için, tele- muayene yöntemler için, yasal düzenleme yapılmalıdır.
Esnek mesai uygulamaları, COVİD119’ la, mücadele boyunca kaldırılmalı ve poliklinik, izlem ve aşılamalar, belli program dâhilinde, güne yayılmalıdır. Sağlık çalışanları, gün içinde, dinlenme saatleri düzenlemeli, temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri için de Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı çalışanları, tam yetkili sayılmalıdır
CORONA VİRüS( COVID-19) salgını nedeniyle, hayatını ortaya koyarak çalışan Aile Hekimleri ve diğer sağlık çalışanlarından, hayatlarını kaybedenler, "Görev Şehidi" sayılmalıdır. Ayrıca görevi başında, hayatını kaybeden, sağlık çalışanlarının yakınlarının da, şehit yakınlarının, yararlandığı tüm imkânlardan yararlanmaları sağlanmalıdır.
Coronavirüsü salgınıyla, en önde mücadele eden, Aile Hekimlerinden, ücret ya da performans kesintisi uygulanmamalıdır. Bir taraftan alkış ve ilave ödemelerle ödüllendirilmeye çalışılırken, diğer yanda da korona virüse yakalanan, ya da karantinaya alınan, aile hekimlerinin, maaşlarının kesilmesi, etik değildir.
Aile hekimleri, ailelerin, tüm sağlık sorunlarıyla karşı karşıyadır. Onları, her yönü ile de tanır. Bu nedenle de Corona Virüs(Covid19) yapılacak, mücadelede hastaları tespitte ve evlerde yapılacak tecritlerde, başarılı olurlar. Yeter ki Aile Hekimlerine, Virüsle mücadelede, maddi ve manevi destek verilsin …..