Pandemi döneminde Türkiye de yapılan bir araştırmaya göre salgın döneminde her 10 kişiden 6’sının kilo aldığını görmekteyiz. Peki bizi sürekli yemek yemeye ve bunun sonucunda kilo almaya iten sebepler neler?
Stres esnasında vücudumuz çok fazla tepki verir. İlk defa karşılaştığımız bu virüs ve sonrası dönemde fazlasıyla stres altındayız. Vücudumuzun verdiği tepkilerden birisi de böbreklerimizin üstünde bulunan ve stres esnasında salgılanan bir hormondur. Bu hormon aslında bizi tehlikeye karşı hazırda tutmaya yarıyor. Fakat sürekli salgılanması da sorunlara neden oluyor. Sürekli salgılanınca kan şekerimiz düşüp çıkıyor ve biz sürekli olarak yemek yeme ihtiyacı duyuyoruz.
Özellikle depresyon ve çikolata ikilisini eminim ki hepimiz duymuşuzdur. Peki asıl çözüm yolu çikolata mıdır değil midir işte burayı biraz düşünmek lazım. Elbette asıl çözüm yolumuz bu olmamalı. Üzgün olunca tatlı ve yağlı gıdaları çok fazla tüketmeye meyilli oluyoruz ve yeme bozukluğu tanısı almamız kaçınılmaz olabiliyor. Özellikle virüs sonrası dönemde de fazlasıyla stres ve yaşadığımız belirsizlik bizi fazlasıyla etkilemekte bu da bizi yemek yemeye itmekte.
En sık görülen yeme bozuklukları ise anoreksiya nervoza, bulumiya nervoza, tıkanırcasına yeme bozukluğu ve son zamanlarda ortaya çıkan kendini çok iyi gizleyen ortoreksiya nervozadır. Ortoreksiya nervoza kendini çok iyi gizlediği konusuna biraz açıklık getirecek olursam, hepimizin çevresinde sürekli sağlıklı beslenmek isteyen ve bunu takıntı haline getiren insanlar vardır. Mutlaka tanımış ya da şahit olmuşuzdur. Şeker, un, glüten gibi konularda fazlasıyla hassas olurlar. Aslında bu da ileri düzeyde olduğunda yeme bozukluğu tanısı alabilir.
Peki yeme bozuklukları sadece bizden kaynaklı mı olur? Tabi ki hayır. Çevresel faktörlerimiz de bizi bu durumun içine sürükleyebilir. Ailemizden gördüğümüz alışkanlıklarımız, mesleğimiz ya da içinde bulunduğumuz arkadaş ortamlarımız da bizi etkilemektedir.
Önemli olan bu durumla başa çıkmak konusunda neler yapabileceğimizdir. Öncelikli olarak bizler kişinin duygudurumu ile ilgileniriz. Hangi duygudan kaçmak için yemek yediğimizi tespit etmemiz ve bu duygu ile başa çıkma konusunda çözüm yolları üretmemiz gerekir. Bunlar dışında eğer takıntılı bir halde değilsek ve büyük bir sorun halinde değilse bu durumla belli başlı hobiler edinerek başa çıkabiliriz. Örneğin kitap okuma, spor yapma, müzik dinleme gibi ve son olarak bunların dışında da dikkatimizi yemek yeme davranışı dışına yönlendirerek süreci daha kolay kontrol altına alabiliriz.
Psikolog Yağmur GÖKŞEN
pskyagmurgoksen@gmail.com