ESKİŞEHİR ÇAĞDAŞ KENT KISTASLARINDAN UZAKLAŞIYOR

Eskişehir'de, şehircilik adına, istenen düzeyde olmasa da, örnek icraatlar sergileniyor. Ancak kenti, bugün, özelliklede gelecekte, şehircilik açısından güç durumda bırakacak, sorun yaratacak ve çağdaş şehircilik kıstaslarına aykırı, icraatların ve uygulamaların sergilenmesi, bazı aklıselim insanlarımızı üzüyor.
Nitekim e-mail gönderen bir okuyucumuz, "... Eskişehir'de süper marketler ve iş yerleri, tek bir bölgede toplanıyor. Bu uygulama devam ederse, gelecekte kent, şehircilik alanında, büyük problemlerle karşı karşıya kalabilir. Maalesef Eskişehir, çağdaş şehircilik normlarından uzaklaşıyor. " diyerek görüşlerini ifade etmiş. Taksi esnafı da İstasyona, trafik sıkışıklığından müşterilerini, zamanında yetiştiremediklerini de ifade etmişlerdi.
Elbette bu şikâyetlerin, mutlaka sebep/sebepleri var. Eskişehir, "TEK MERKEZLİ" kent olarak düşünüldüğü sürece de bu şikâyetler, artarak devam edecektir.
Ayrıca okuyucumuzun söylediği gibi Eskişehir, çağdaş şehircilik normlarından uzaklaşıyor mu? Bu, kişi/kişilere göre değişir. Ancak okuyucumuzun, haklı olduğu taraflar çoktur. Ayrıca Dünya sağlık örgütü'nün, sağlıklı kentlerle ilgili tespitleri ve çağdaş şehircilik kriterleri ortada. Özellikle de süper marketlerin ve iş yerlerinin, tek bölgede toplanması, çağdaş şehircilik anlayışına aykırıdır. Bu uygulamalar, gelecekte de, Eskişehir'e, şehircilik alanında, büyük problemler yaşatacak, özellikle de trafik ve park sorunu, vatandaşı ve ilgilileri, güç durum bırakacaktır.
Aslında bugününün şehircilik anlayışı, " Çok kesimli" ve" Çok Merkezli" kentlerdir. Hatta çağımızın şehircilik anlayışı, "Büyüme Koridorları" adı verilen, şehirlerarası otoyolların, iki tarafına serpilip gelişen, "ÇEVRE ŞEHİRLERİ" şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu yeni şehirler, eski şehir tipleri olan (Tek merkezli halkalar) (çok kesimli) ve( çok merkezli) kentle hiç benzememektedir. Çağımızdaki şehirler, merkezi belli olmayan kentlerdir. Hatta yeni kentlerin, nerede başlayıp, nerde bittiği bile belli değildir. Yüzlerce kilometrelik büyüme koridorlarının etrafında, devamlı büyüyen ve gelişen kentlerdir.
Yine bilim adamlarında göre, ideal şehirler, ormanla iç içe ama aynı şekilde bütün şehir imkânları da yanı başında. Yani Şehir-kır antitezlerini, sentezleyebilmiş kentlerdir. Ya da bir diğer tabiriyle, tabiatla, makineyi, yeni bir mekân tasarımıyla insan için uzlaştırabilmiş, ahenkli kılabilmiş, bir şehirdir.
Eskişehir'de, süper marketlerin ve iş yerlerinin tek bölgede toplanması, yalnız şehircilik açısında değil, ekonomik açıdan da ciddi problemler getiriyor. Nitekim Eskişehir'de, her geçen gün sayıları artan süper marketlerin, özellikle bakkal ve manav başta olmak üzere, küçük esnafı bitirme noktasına getirdi. İşsiz kalan insan sayısı da her gecen gün artıyor. Hükümete yük olmayan, katma değer sağlayan esnaf kesimi, süper marketlerin, kent merkezinde açılmasından dolayı, son derece zor durumdadır. Tüm çaba ve girişimlere rağmen, kent merkezinde süper marketler açılmaya devam ediyor. İlgili kurumlar, izin verilmemesi gereken yerlerde, süper marketlerin açılmasına onay veriyor. Oysa süper marketlerin kent ekonomisine katkıları yok. Çünkü bu marketler, Eskişehir' de sıcak para kazanıp, merkezlerinin bulunduğu yerlere götürüyorlar.
Hatırlıyorum da, Real Hipermarketleri'nin, Genel Müdürü Ulf Groth, "Türkiye'de perakende sektörünün büyüklüğünün, 140 milyar dolar olduğunun tahmin edildiğini ve sektörde, kayıt dışılığın da çok yüksek olduğunu da açık yüreklilikle ifade etmişti.
Ayrıca süper marketlerin gelmesi ile de Eskişehir, "ÜRETEN" değil, "TÜKETEN" bir kent haline geliyor. Sanayi ve ticari merkezli, şehir olmaktan da hızla uzaklaşıyor. Oysa ESO Başkanlarımızdan Rahmetli Mümtaz Zeytinoğlu, Eskişehir' i, "Orta ve İç Anadolu'nun Ticaret Merkezi" haline getirmeyi hedef seçmişti. Yine "ANADOLU SANAYİ" deyimi Türkiye'de ilk kez, O'nun tarafında kullanılmış, "Türkiye" merceğini esas alınmıştı.
Eskişehir halkı, şehircilikle ilgili gelişmeler karşısında, olayları akışına bırakmaya, ya da bekle gör, ona göre de tavır al, lükssüne sahip değildir. Onun için de, Belediye Başkanlarımız ve meclis üyeleri, Eskişehir'i, çağdaş şehircilik literatürüne taşımak istiyorlarsa, şehir, şehirleşme, sanayileşme, gelişme, ekonomik büyüme, yapısal değişme, demografik yapı, istihdam, yeşil alanlar, toplum katılımı ve benzer kavramları, özelliklede
Diğer çağdaş kent kıstaslarını, birlikte ve bir bütün olarak düşünmek ve değerlendirmek, en önemlisi de icraatlarını da bu, bütünlük içinde, gerçekleştirmek mecburiyetindedirler. Çünkü dünyadaki şehircilik anlayışına rağmen, Eskişehir'in, çağdaş şehircilik kriterlerini yakalaması çok zordur.