Bugünün şehircilik anlayışı, " çok kesimli" ve" çok Merkezli" kentlerdir. Hatta "Büyüme Koridorları" adı verilen, şehirlerarası otoyolların, iki tarafına serpilip gelişen, "ÇEVRE ŞEHİRLERİ" şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Hülasa çağımızdaki şehirler, merkezi belli olmayan kentlerdir. Yeni kentlerin, nerede başlayıp, nerde bittiği bile belli değildir. Yüzlerce kilometrelik büyüme koridorlarının etrafında, devamlı büyüyen ve gelişen kentler olarak gündemdedir. Dünyada, en ideal şehirler ise ormanla iç içe ama aynı şekilde merkezi belli olmayan ve bütün şehir imkânları da yanı başında. Yani Şehir-kır antitezlerini, sentezleyebilmiş kentlerdir. .
Peki, Eskişehir'de, belediyelerin şehircilik anlayışı böyle mi?
Üzülerek söylemek gerekir ki, Eskişehir' de şehircilik anlayışı atalarımızın "Herkes gider Mersin'e biz gideriz tersine" atasözünü hatırlatıyor. Çünkü kentte yıllardır şehircilik alanındaki stratejiler, bilimsel verilere ve çağdaş şehircilik kriterlerine göre değil de elit ve politik güçlerin isteğine göre şekil alıyor: yani kentin gelişiminde, bu iki güç etkili oluyor. Sonucu olarak da Tek Merkezli Kent olmaktan kurtulamıyor.
Nitekim Espark, Esgaz, Tepebaşı Belediye Binası, Acıbadem Hastanesi, Koçtaş, Caurfur, Anemon Otel gibi, benzer tesisler aynı bölgeye yapıldı. Bu yanlışlığın şehirciliğe, özellikle de trafikte getirdiği fatura ortadadır.
Bugün de Eskişehir'in, tek merkezli kent olmasını perçinleyecek bir girişim daha kentin gündemde. TOKİ Muttalip bölgesinde Eskişehirspor için, 33 bin 500 kişilik bir stat ve 100 kişilik bir otel, alışveriş merkezi, sosyal donatılar ve büyük bir otopark karşılığı, kent merkezinde, büyük bir alana sahip olan stadyum bölgesi, TOKİ' ye devrediliyor. TOKİ' ye devredilecek olan stadyum bölgesinde, TOKİ iş ve alışveriş merkezi inşa edecek.
Elbette Eskişehir' e, 33.500 kişilik bir stadyum kazandırılması sevindiricidir. Ancak gelecekte şehircilik açısından, kenti ve gelecek nesilleri zor durumda bırakacak, bir bakımda da kenti boğacak olan bir gelişmeye olumlu bakmak, kente ve gelecek nesillere, yapılacak en büyük yanlışlıktır. Çünkü stadyum bölgesine yapılacak alış-veriş merkezleri, kenti tek merkezli kent haline getirdiği gibi, pek çok sorunun da nedeni olacaktır.
İşte! Işıklar Mahallesi, 3077 ada 1 Parsel,3078 ada 1 parsel' de yapılan hataların bedeli ortada. Kent Park ve Şeker Fabrikası sosyal tesisleri arasına yapılan TOKİ evleri, Eskişehir' in bağrına saplanmış bir hançer gibidir.
Şu bir gerçek ki, Eskişehir' de elit ve politik gücün neden olduğu, hızlı-denetimsiz gelişen kentleşmenin, yarattığı tahribat tehdidini yaşarken, bir taraftan evrensel koruma yaklaşımlarına eklemlenmeye, çok kesimli kent olma çalışmalarını, benimseyerek, bu yönde yapılacak çalışmalar, gündeme getirildi. Ancak bu alandaki vaatler lafta kaldı.
Elbette TOKİ' ye sağlanan bu imkânla, son yıllarda kenti, tek merkezli kent haline getiren süpermarketlere, bir yenisi daha eklenecektir. Bu stratejiler sayesinde, Eskişehir, "ÜRETEN" değil, "TÜKETEN" bir kent haline geliyor. Sanayi ve ticari merkezli, şehir olmaktan da, hızla uzaklaşıyor.
Öte yandan kentin, eski merkeze bağlı olarak, büyük ölçüde tek merkezli gelişmesi, ilimizin trafik yoğunluğu; şehir merkezine olan yolculuk talepleri artıracak, Stat yerinde oluşacak iş ve alışveriş merkezi, yanında oluşan yeni ticari mekânlar, tek merkezli kent olgusu, ciddi ulaşım, ekonomik ve altyapı sorunlarını da beraberinde getirecektir
Ayrıca Birleşmiş Milletler' e, bağlı Avrupa Ekonomik Komisyonu İnsan Yerleşimleri Komitesi, sürdürülebilir ve yaşanabilir şehirler olarak, tarihi ve kültürel kent merkezlerinin korunması ve rehabilitasyonu zorunlu görmektedir. Bu aynı zamanda, kentlerin, tek merkezli olarak, aşırı büyümesinin de önüne geçecektir. Ancak Eskişehir' de, bu evrensel gerçek dikkate alınmıyor. Oysa Eskişehirspor ve Eskişehir taraftar için, nostalji yaşatan, mevcut stat muhafaza edilerek, yenisi planlanan yere yapılmış olsa, kentin iki stadı olacak mevcut sorunlarda yaşanmayacaktır.
Elbette TOKİ ile yapılan anlaşma karşısında, halk olarak duyarsız kalmak, yapılan yanlışlığa da ortak olmak demektir. Onun içinde, Aklıselim insanlar olarak, Eskişehir' de, büyük ve ciddi sorunlara neden ve gelecek nesillere de büyük problem olacak, bu girişimin, bir kez daha değerlendirilerek, yanlıştan dönülmesi, istiyoruz. Çünkü insanımızın, daha rahat ortamlarda yaşaması için, Eskişehir'i tek merkezli kent görünümünden kurtarmak zorundayız.
Çağdaş şehirciliğin, gereği de bu değil midir?
HERKES GİDER MERSİN'E BİZ GİDERİZ TERSİNE
Bugünün şehircilik anlayışı, " çok kesimli" ve" çok Merkezli" kentlerdir. Hatta "Büyüme Koridorları" adı verilen, şehirlerarası otoyolların, iki tarafına serpilip gelişen, "ÇEVRE ŞEHİRLERİ" şeklinde ortaya çıkmaktadır....