İnsanların yüzlerini nasıl birbirinden ayırt edebiliyoruz?

Yüzümüz kişiliğimizin aynas?d?r. Duygular?m?z?, düşüncelerimizi yans?t?r. Yüzümüz sayesinde birbirimizi tan?r, bir kimsenin yaş?n? hatta hangi coğrafyadan olduğunu tahmin edebiliriz. Çocuklar konuşmada olduğu gibi insan yüzlerini ay?rt etmeyi de sonradan öğrenirler. Yetişkinler ise başka ?rktan olan kişileri tan?y?p ay?rt etmekte zorluk çekerler.
Beyaz ?rka göre tüm Japonlar?n birbirlerine benzemesi gibi. Oysa ayn? milletten olanlar?n hatta d?şa kapal? bir toplumda yetişmiş olanlar?n bile yüzleri birbirlerinden çok farkl?d?r. Bu özellik sayesinde insanlar birbirlerini tan?may? başar?rlar. Bildiğimiz, gördüğümüz kişilerin b?rak?n şimdiki yüzlerini görür görmez tan?may?, o kişiye ait çocukluk fotoğraf?n? bile ilk gördüğümüzde, ona ait olduğunu ç?kartabiliriz.
Tüm insanlar?n yüzlerinde ayn? organlar var, kaş, göz, ağ?z, kulak, burun, vb. Beynimiz nas?l oluyor da bu organlar?n insandan insana değişen ve her insana değişik ve kişisel bir yüz ifadesi veren bu çok küçük farklar? tespit edebiliyor? Yüzün hangi bölümünün kişiyi tan?mada daha önemli bir rol oynad?ğ? sorusu kesin bir cevap bulabilmiş değildir. İnsanlar?n karş?s?ndakileri tan?mak için yüzün tamam?na bir göz atmas? yeterlidir.
Karş?m?zdaki yüzü beynimizin alg?lamas? ve tan?mas? bir kaç kademeden sonra oluyor. Önce yüzden yans?yan ?ş?k gözümüze giriyor, yani ayd?nl?k ortam şart. Beyin önce aç?k ve koyu renkli noktalan, sonra da renkleri tespit ediyor. Daha sonra da her şeklin köşelerini kontrol ediyor. Bütün bunlar çok süratli oluyor ama bir anda değil.
Bu yüksek seviyede tespitte as?l şaş?rt?c? olan bunu beynimizin çok küçük ve s?rf bu işle görevlendirilmiş bir k?sm?n?n yapmas?d?r. Beynimizin bu minik k?sm? yüz görüntüsünü tespit ettikten sonra haf?za ile kontrol ederek, kime ait olduğunu bize hat?rlat?yor. Tüm bu kademelerin s?rr? henüz çözülebilmiş değildir. Günümüzde en gelişmiş bilgisayarlar?n bile halen başaramad?ğ? bu işlem en çok bilgisayarlarla ilgili araşt?rma yapan bilim insanlar?n?n ilgisini çekmektedir. Hayvanlar insanlar? çoğunlukla kokular?ndan ay?rt ederlerken insan beyninin yüzleri haf?zaya alma ve zaman? gelince karş?laşt?rmal? değerlendirme için geliştirdiği mekanizma gerçekten çok şaş?rt?c?d?r. İnsan beyninin bu görüntü haf?zas? ile bilgisayarlar aras?nda çok önemli bir fark vard?r.
Bilgisayarlar yaz? ve numaralar? haf?zalar?na daha kolay al?rlarken resimler haf?zada daha çok yer kaplarlar. İnsan beyninde ise durum bunun tam tersidir. Bu nedenle beynin resim haf?za kapasitesi çok geniştir. Beynin bir yüzü tan?yabilmesi için bazen de ilave bilgiler gerekir.
İlk bak?şta tan?namayan bir kişi hakk?nda geçmişi ile ilgili biraz bilgi verildiğinde hemen akla gelebilir. Bütün bu müthiş meziyetine rağmen beynimiz, insan isimlerini hat?rlamada bu kadar başar?l? değildir.