KUR'AN'I ANLAMLANDIRMADA KULLANDIĞIM KRİTERLER

İstedim ki, Kur'an'daki İslâm dediğimiz ve muhkem-kesin hükümler olan mesajların akıcı ve anlaşılır bir Türkçe ile okunarak öğrenilmesine katkım olsun. Yine toplumumuzun barışa ulaşmasına, kaynaşmasına, hepimizin aynı gemide birer yolcu olduğumuz bilincine varıp huzura varmalarına bir etkim gerçekleşsin.
İslam dininin, temel ilkelerinin mutluluk sağlayıcılığı, kolaylaştırıcılığı, özgür bir iradeyi, sorgulayıcılığı ve eleştirel aklı ön planda tutan bir din oluşu bilinciyle, Kur'an ayetlerini şu kriterleri göz önünde bulundurarak anlamlandırdım ve yorumladım:
 Allah'ı daima öncelikli tuttum, her aktivite cümlesinde tek hedefin Allah'ın rızası olduğuna dikkat ettim
 Surenin diğer ayetlerini bir arada düşündüm
 Sınırlı da olsa bazı ayetlere ve inişlerine ait hadis şeklinde anlatılmış olay varsa onu ekledim
 Zamanımız bilgilerini göz önünde bulundurdum
 Mesajın anlamlandırılması ve yorumunda evrensel olması ve tüm insanlara hitap etmesini benimsedim
 Zaman üstü düşünülebilir ve uygulanabilir olmasını önemsedim
 Yorumu, Allah ile yaptığımız 7 maddelik anlaşmaya sadık kalmaya gayret ederek, imanlı olmanın 5 gaybına ve müminliğin muhkem mesajlarına uygun ve çelişme olmamasına özen göstererek yapmaya dikkat ettim
 Anlamlandırmayı ve Yorumu, Kur'an'daki aslına sadık kalarak, yaşamakta olduğumuz çağın toplumunun yaşam koşullarına uygun yaptım
 Kur'an'ın önemsediği üzere, zorlayıcı değil, kolaylaştırıcı olmayı ön planda tuttum,
 Al-i İmran-7 nci ayette belirtildiği üzere bir ayette fiil halinde bulunan ve çoğunlukla muhkem-kesin hüküm /temel amaç ve hedef demek olan mesajı belirledim, daha sonra bu amaca götürecek ve müteşabih mesaj demek olan aracı/ları /yöntemi/leri /yolu/ları belirledikten sonra anlam ve yorumu yaptım. Her biri birer ibadet olan muhkem mesaj varsa, ayetin dipnotunda onu koyu harflerle vurguladım
 Vücudumuzun maddi ve/veya manevi yapısına, duygumuza yönelik zarar veya zorluk verici bir anlam vermedim
 Allah'a yakınlaştırıcı yola yönelmemize katkı sağlayıcılığı göz önüne aldım
 Aynı inançta olanlar arasında ayrımcılığa /ayrı gruplaşmalara yol açacak anlam ve yorumlardan uzak durdum
 Şekilciliğe dayalı farklılaşmaya yol açacak yaklaşımı benimsemedim
 İnananlar arasında cinsiyet ayırımına yol açmamaya önem verdim
 Kişinin malvarlığını korumayı gözettim
 Akışkanlığı sağlamak amacıyla da, ayetlerin esas anlamlarına dokunmadan, aksine daha da pekiştirerek sebep-sonuç ilişkilerine paralel bağlantılarına yönelik bağlaçlar veya bağlantıyı sürdürecek kelimelerle devam etme yöntemini kullandım
 Dipnotlardaki yorum ve açıklamaları, ayetin anlamını pekiştirmek ve varsa başka ayetlerle de bu pekiştirmeye katkı sağlamak amacıyla ekledim. Dipnotlara ayrıca ayetten anladığımın savunmasını ve gerekçelerini de yazdım
Bir nevi filtre olarak da kullandığım bu kriterler yanında yıllarca olan Kur'an arkadaşlığım sayesinde Kur'an'da kullanıldığını fark ettiğim şu ilkelere de dikkat ettim:
1. Verilecek bir mesaj kıssa-hikaye içinde verilir. O mesajı belirtmeye dikkat ettim.
2. Verilecek bir mesaj için "Kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla" yöntemi kullanılır (Cumu'a-5: Kendilerine Tevrat verilip de, onu anlayarak okumadığı için Allah'ın buyruklarını da yerine getirmeyen topluluğun örneği, yük olarak içinde ne olduğunu bilmediği kitaplar taşıyan eşeğin durumuna benzer. Allah'ın ayetlerinin gerçek anlamlarını bilmediği için red eden ve dolayısıyla da istenenlere uymayan bir topluluğun durumu ne kötüdür. Allah, bu şekilde zulme sapmış bir toplumun hidayete /muhkem-kesin hükümlere uygun olumlu ameller gerçekleştirmek olan doğru yola ulaşmasını gerçekleştirmez). Buradaki uyarı İsrailoğulları örneklenerek Kur'an'a iman eden bizlere de yapılmış olmaktadır.
3. Verilecek bir bilgi tek bir ayette değil, aynı surenin ayetlerine veya birçok sureye serpiştirilerek verilmektedir (Örneğin; Bilinci bulandırıcılarla ilgili konu Bakara-219, Nisa-43 ve Maide-90 ncu ayetlerde farklı yönleri ile).
4. Olumlu bir bilgi, olumsuz veya yanlış bir ifade içine gizlenerek verilir (A'raf-20: Şeytan, Âdem ve eşinin içlerinde gizlenmiş olumsuz düşüncelerini ve gizli olumsuz nefslerini uyandırmak için, kendilerine sinsice telkinde bulunarak "Rabbinizin ikinize bu ağacın meyvesini yasaklamasının sebebi, ikinizin birer Melek ve ebedi yaşamlı olmamanız içindir" deyip kandırmaya başlamıştı). Buradaki olumsuzlukta gizlenmiş olan bilgi, Adem ile eşinin halen şeytanı düşman olarak görmeyi ve olumsuz nefslerinden hırslarını halen yenememiş olmaları, bu iki konudan son bir sınava tutulmaları ve sınavı geçselerdi Melekliğe yükselecekleri olmaktadır.
Sonunda da, ezbere ve anlamaksızın okunacak değil, öğretici bir "BİLGİ KUR'AN'I" oldu.
NOT: Ayrıntılı bilgi "Anlam Türkçeli ve Güncel Yorumlu SON DAVET KUR'AN" kitabının GİRİŞ, TEMEL KAVRAMLAR ve yukarıdaki ayetlerin dipnotlarındadır