Bugün, ülke genelinde, yurt dışı temsilciliklerimizde,19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlanacaktır. 19 Mayıs 1919 tarihi, Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihindeki dönüm noktalarından biridir. Ancak bugünleri, bizlere kazandıran nice meçhul kahramanlar vardır. Bu isimsiz kahramanlardan biri de Mülazım Hamdi Efendi idi.
O günlerde Samsun, işgal kuvvetleri için önemli noktalardan biriydi. Stratejik bakımdan büyük öneme sahipti ve Karadeniz'den Orta Anadolu'ya açılan en rahat ve güvenilir bir kapıydı. İngilizler, 9 Mart 1919 tarihinde, Samsun'a askerî birlik çıkarmışlardı. Buna tepki olarak, Türk Makineli Tüfek birliğinden Mülazım Hamdi Efendi adındaki bir teğmenin, askerlerini alarak dağa çıkması, dikkatleri bu bölgeye çekti. İngiliz Yüksek Komiserliği'nin, Türk halkının silâhlandığı konusundaki şikâyetleri üzerine, bu bölgeye güvenilir bir kumandanın, olağanüstü yetkilerle gönderilmesine karar verildi.
Nitekim Samsun Kaynaklı bir belgede: O günkü faaliyetlerde bizzat görev alan Recep Ünlü isimli, Samsunlu vatandaş, "Ben o zaman 20 yaşlarında idim. Rumlar bize aman vermiyorlardı, hatta evlerimizden bile çıkamıyorduk. Rumlar azmış ve Rum Pontus Hükümetini kurmak için, komiteler meydana getirmişlerdi. Biz Rumların, vaziyetleri karşısında bocalayıp duruyorduk. Silahımız yoktu ama buna rağmen biz gençler boş durmadık. Çevremizdeki köylerden gençler topladık; özellikle bileği kalın gençlere sorumluluk verdik. Ve biz de Rumlara dirlik vermemeye başladık." demiştir.
Yine aynı belgede, " Rum Pontus çetelerinin saldırıları şiddetlenince, bu durumu ulusal onura yediremeyen Samsun'daki 15.Tümen Makineli Tüfek Takım Komutanı Mülazım (Teğmen) Hamdi Efendi birliğinin bütün erlerini, silah ve cephanesini yanına alarak 17-18 Mart gecesi dağa çıktı. Mahmur Dağı'na doğru Rum çetelerinin üzerine yürüdü. Bu durumdan kuşkulanan Rum Pontus çetelerinin liderleri, İngilizlerden, büyük bir yaygara ile güvenliklerinin sağlanması için yardım istediler. 19 Mart günü Samsun açıklarında bekleyen bir İngiliz gemisinden, kente 200 asker çıkarıldı." İfadeleri yer alıyor.
İstanbul Hükümeti Genel Kurmay Başkanı Rahmetli Mareşal Fevzi Çakmak Paşa anılarında bu olayı şöyle aktarmıştı. "İstiklal Savaşı öncesinde İhtilaf devletleri İstanbul Hükümetine nota vererek Samsun ve çevresinde birçok Rum köylülerinin Türklerin saldırısına uğradığından bahisle, hükümetin bu saldırılarının önüne geçmediğini gerekçe gösterdi. Rumların, emniyet ve huzurunu temin insanlık namına borçlu olduğunu ifade ile "Eğer siz aciz iseniz, bu vazifeyi biz üstleneceğiz" dediğini ve Mondoros Mütarekesi' nin 7. ve 24. maddeleri gereği asayiş sağlama için, stratejik bölgeleri işgal hakkını İngilizlerin kendilerinde gördüklerini öğreniyoruz.
Mustafa Kemal Paşa, Ahmet Hamdi Efendi ile ilgili olarak 22 Mayıs 1919 da İstanbul Hükümetine vermiş olduğu raporunda, " İngiliz Kıtasının Samsuna çıkması üzerine memleketin yabancı istilasına uğradığını hissine kapılan ve Rum halkının teşkilatlandıklarına kızan 15. Fıkra (TÜMEN) makineli tüfek subayı Hamdi Efendi, Rum çetelerinin Türk Köylerine ve halkına yapmakta oldukları zulüm ve tecavüzden üzülerek, bir makineli tüfek ve emrindeki askerlerle, 17/18 Mart gecesi dağa çıkmıştı " demiştir
Mülazım Hamdi Efendi, aslen Sivrihisarlıdır. İstiklal Savaşına da katıldı. 1922 de zabit yapıldı. 1923'te de terhis oldu. Ancak 22 Mayıs 1942 de (2.Dünya Savaşı sırasında) ihtiyat olarak tekrar askere çağrıldı. Ağustos 1942de terhis edildi. İzmir'e yerleşti.
Mülazım Hamdi Bey'e, Kurtuluş Savaşı'ndaki başarılarından dolayı, 24 Şubat 1926' da T.B.M.M tarafından, 2094 sayılı berat' la kırmızı şeritli İstiklal Madalyası verildi.
Mülazım Hamdi Efendi, dağa çıkarak, İngilizlerin İstanbul Hükümetine nota vermesine, Atatürk'ün de, Samsuna gönderilmesine, "ATATÜRK" ün, Türk milletine kazandırılmasına, en önemlisi de Kurtuluş Savaşı' nın, başlatılmasına ve vesile olmuştur.
Mülazım Hamdi Efendi, aslen Sivrihisarlı olması nedeniyle. Sivrihisar'daki öğretmen evine, "Teğmen Hamdi Efendi ' nin ismi verildi. Gönül ister ki Eskişehir'de de bir okula veya bir caddeye ismi verilerek anıları, Eskişehir' de de yaşatılsın.
Atatürk'ün, gençliğe armağan ettiği ve bugün kutlanacak olan "Gençlik ve Spor Bayramı" da, Mülazım Hamdi Efendi gibi meçhul kahramanlar, belki hatırlanmayacak ama dün olduğu gibi, bugünde ve gelecekte de vatan söz konusu olduğunda, yeni Mülazım Hamdi Efendiler, mutlaka çıkacaktır.
19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, kutlu olsun...
MEÇHUL KAHRAMAN
Bugün, ülke genelinde, yurt dışı temsilciliklerimizde,19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kutlanacaktır. 19 Mayıs 1919 tarihi, Türkiye Cumhuriyetinin tarihindeki dönüm noktalarından biridir. Ancak bugünleri,...