Bilgi üretim süreçlerinin ivmelenmesinin veya İnternet ya da yapay zekâ ile bilgiye erişmenin kolaylaşmasının gözlerimizi kamaştırmasına izin vermemek lazım. Kapitalist sistem; havayı da, suyu da bilgiyi de kendi modeline dönüştürmekte yetkinliklerini geliştirmeye devam ediyor. Dünya değişiyor. Biz, toplum olarak bu tempoya ya da zamanın ruhuna uygun biçimde değişip dönüşmeyi başarabiliyor muyuz?
Bu arada sistem, kendisini geliştirerek yoluna devam ediyor. Kapitalizmin birkaç önemli özelliğinden biri, her şeyi meta haline, bir başka deyişle maddi, düşünsel veya duygusal olan her şeyi alınır satılır hale dönüştürmesidir. Bu bağlamda kamuoyu da bundan kendini kurtaramaz. Örneğin son yıllarda küresel, ulusal ve yerel medyanın kamuoyunu bir haber pazarı halinde görmeye başlamasının nedeni, kapitalist ekonomik sistemin bu genel özelliğidir.
Günümüzde gazeteden radyo yayınlarına, televizyon kanallarından Internet sitelerine kadar medyanın en belirgin özelliği, neredeyse tümüyle kâr güdümlü bir yapıya dönüşmüş olmasıdır. Medyanın doğru bilgi verme ve yürütme erkini denetleme gibi kamusal görevlerini yerine getirmede öncelikli davranmaması, halkın gözünde meşruiyet ve güven kaybına neden oldu.
Bu nedenle; yapılan kamuoyu anketlerinde halkın, medyayı en az güvenilen kurumlar arasında görmesi hiç şaşırtıcı değildir. Yurttaşlar kendilerini manipüle edilme potansiyeline sahip haber tüketicileri olarak gören medyayı, artık inanılır ve güvenilir bulmamaktadır. Kamusal gazetecilik kavramının doğuşunun nedenlerinden biri, medyada gözlenen bu meşruiyet ve güven kaybıdır.
Kapitalizmin Küresel Çağ’daki önemli bir diğer özelliği, mal ve hizmetlerin yeniden üretmenin yanında sürekli olarak yeni ihtiyaçlar üretme eğilimidir. Kapitalizm için ar-ge ve inovasyonu (yenilikçiliği) anlamlı kılan güdülerden biri, bu özelliğe bağlı olarak yeni kâr kaynak ve modelleri geliştirebilmektir.
Yeni ihtiyaç üretimi ve halkın bu ihtiyacın tatmini yönünde ikna edilmesi sürecinin önemli aktörleri arasında medya ilk sıralarda yer alır. Magazin ve spor gazeteciliği, bu kâr ve rant güdümlü sürecin en etkin ve verimli işlediği alanlar için ‘seçkin’örneklerdir.
Son söz: Bu sıralar yapabileceğiniz büyük bir hata, medyayı demokrat ve objektif kabul etmek olacaktır. Neden derseniz; medya önce büyük sermaye gurupları ile onların çıkarlarının ve kirli siyasetin işgali altındadır. Günümüzde medya, her boyut ve unsuruyla alınıp satılan bir meta haline dönüştü.