ULUSAL VE GLOBAL REKABET AR-GE İLE EŞDEĞER

Perşembe günü, Ticaret Odası tarafından, " Eskişehir Yerel ve Küresel Rekabetin Neresinde"?" konulu panele yapıldı. Davetli olduğumuz halde katılamadık. Basından öğrendiğimiz kadarıyla da rekabetin olmazsa olmaz unsuru olan, üretim ve Ar-Ge dışında, ciddi tespitler ve öneriler yapılmış.
Panelde gündeme getirilen, öneri ve eleştiriler dikkate alınır, önümüzdeki günlerde hayata geçirilir mi görülecektir. Ancak Eskişehir' de, "TAKIM RUHU" ve "AR-GE" çalışmaları, hayata geçirilemediği sürece, Eskişehir' in, ulusal ve global pazarlarda rekabet etmesi ve güç birliğini oluşturması çok zordur.
Sayın Prof Dr. Büyükerşen' in, söylediği gibi, Eskişehir'in, güç birliği oluşturulamadı. Rekabet, ciddi olarak, hiç ele alınarak gereği yapılmadı. Maalesef, Eskişehir'in, bir araya gelememe gibi bir zafiyeti var. Eskişehir, bunu aşmak en kısa zamanda da Eskişehir sanayicileri ve tüccarları, hem kendilerine, hem de kente nasıl katkı sağlamaları konusunda, ortak bir noktada buluşmaları gerekir. Ancak bu işbirliğine, rehberlik yapacak olanlar da Vilayet, Anakent ve alt belediye başkanları ve ETO, ESO gibi meslek kuruluşlarıdır. Her nedense yıllardır, kentin problem ve sorunlarını çözecek olan kişi/kişiler, kurum/kuruluşlar ve meslek odaları da şikâyetçiler kervanına katıldılar. Doğrudur, Eskişehir' de, işbirliği yapılmadı. Sermaye de bir araya getirilemedi, Ancak bu tabloda, Eskişehir' deki, tüm kesimlerin, özellikle de ilgili kesimlerin, az veya çok sorumluluğu yok mu?
Ayrıca da URAK Başkanı Sayın Ali Koç, Eskişehir iller arası rekabetçilik endeksinde Türkiye'deki toplam rekabetçilikte 6'ıncı, beşeri sermaye ve yaşam kalitesi bakımından, İstanbul ve Ankara'dan sonra 3'üncü çıktığını söylemesi onur vericidir. Ancak bu sözler, yıllardır söyleniyor ama Eskişehir, bir türlü ulusal ve global pazarlarda, istenen ve arzu edilen rekabeti yakalayamadı.
Ayrıca Eskişehir, beşeri sermaye ve yaşam kalitesi açısından 3. olması ulusal ve global pazarlarda rekabet için yeterli değildir. Nitekim sermaye ve yaşama kalitesi açısından, Kayseri ilimizin önündedir ama Kayseri ili, mobilya sektöründe, yurtiçi üretim pazarlama ve yurtdışı ihracat konularında Türkiye' nin en önemli merkezlerinden biri durumundadır. Türkiye' de mobilya üretim kapasitesinin %70' lik bir bölümü Kayseri' de üretildiğinden; Türkiye'nin, bu sektörde bel kemiği durumundadır. Oysa Kayseri' de, mobilya sektörü yokken Eskişehir, Türkiye' nin, her iline, mobilya ihraç ediyordu. Bugün ise Kayseri' den mobilya ithal ediyor.
Dikkat ettik panelde, üretim ve Ar- Ge çalışmalarından hiç bahsedilmemiş. Eskişehir sanayisinin, ulusal ve global pazarlarda, rekabet edebilmesi ve söz sahibi olması için, Ar-Ge harcamaları, çok uluslu şirketlerin seviyesinde olmasa da, imkanlarının elverdiği boyutlarda, maddi imkanlara sahip olması gerekir. Aksi halde Eskişehir sanayisi, ulusal ve global pazarlarda söz sahibi olamadığı gibi, sürekli de teknoloji ithal etmek zorunda kalır.
Elbette Türkiye şartlarında yapılacak, Ar-Ge faaliyetlerinde, Eskişehir' in, işi hayli zor. Ancak Ar-Ge alanında, ciddi bir planlama, kararlı ve uzun vadede sabırlı bir uygulama ve evrensel düzeyde bilgi üretebilme potansiyeline sahip doktoralı elemanlarla da, pekâlâ istenen sonuca ulaşılabilir. Ancak Ar-Ge çalışmaları, ciddi miktarda kaynak da gerektirir. Bu kaynağın sağlanabilmesi için, Eskişehir' deki işletmeler arasında, "ÇATI " veya " SEKTÖREL" şirketler oluşturularak, bu sorun da pekâlâ aşılabilir.
Eskişehir' de, sanayide kalite ve rekabet avantajı elde etmek sadece sanayi politikalarının belirlenmesi ve hükümet tarafından stratejilerin çizilmesiyle de mümkün değildir. Çünkü Eskişehir'in, ulusal ve global pazarlardaki, rekabete ayak uydurabilecek stratejileri geliştirebilmesi gerekiyor. Ayrıca ulusal ve global anlamda rekabetçi olmak için, kişisel performanslar yeterli değildir. İyi bir yönetim modeline, kurumsallaşmaya ihtiyaç vardır. Uluslararası standartlara ulaşmış, teknoloji yenilemiş, verimli çalışmayı başarmış, özellikle de Ar. Ge çalışmaları ile teknoloji üreten bir Eskişehir'in, ulusal ve global pazarlarda rekabet gücü mutlaka artacaktır.
ETO' nun, "Eskişehir Yerel ve Küresel Rekabetin Neresinde"?" konulu paneli düzenlemesi bile başlı başına başarıdır. Eskişehir, sorunlarını konuşarak, tartışarak, en önemlisi çözüm üretip, hayata geçirerek aşacaktır. Bu tür toplantılar, süreklilik kazanmalıdır. Ancak etkinliklerde, gündeme gelen öneri ve çözümler, dikkate alınarak gerçekleştirilmelidir
İnşallah! Sayın Prof. Dr. Büyükerşen' in, "bundan sonra hep birlikte yapacağız. bunu da Eskişehir başarır." tespiti, hayat geçer. Eskişehir' de arzu ettiği, ulusal ve global alandaki rekabette, söz sahibi olur. Ancak üretmeyen ve Ar-Ge çalışması yapmayan Eskişehir'in, ulusal ve global pazarlarda rekabet şansı yok denecek kadar azdır.