Yüzüğün tarihi

İnsanlar tarih öncesi dönemlerden bu yana birlikteliklerini bir şekilde d?şa yans?tm?şlard?r. Bu konudaki baz? teorilere göre ilk sembol, kad?nlar?n kaçmas?n? önleyecek keten ya da sazdan örülmüş bir ip ya da bir deri imiş. Erkek...

İnsanlar tarih öncesi dönemlerden bu yana birlikteliklerini bir şekilde d?şa yans?tm?şlard?r. Bu konudaki baz? teorilere göre ilk sembol, kad?nlar?n kaçmas?n? önleyecek keten ya da sazdan örülmüş bir ip ya da bir deri imiş. Erkek bu ipi ilk olarak kad?n?n ayaklar?na ve ellerine bağlay?p kaçmas?n? engellermiş, kaçmayacağ?n? düşünmeye başlad?ğ? zaman ayaklar?ndaki bağ? çözermiş. Kaçmayacağ?na emin olunca da ellerini çözüp sadece parmağ?na bağlarm?ş bunu.
Bir başka teoriye göre ise yüzük yaklaş?k 4.800 y?ll?k, Eski M?s?r'a dayanan bir tarihe sahip. Yüzüğün atas? olarak Eski M?s?r'da uygulanan kenevir gibi bitkilere yüzük şeklinin verilmesi görülmektedir. Yüzüğün sonu olmayan-çember şekli, doğaüstü güçlere ve ölümsüz aşka bağlan?yordu. Bu, ayn? zamanda eski toplumlarda büyük önemi olan güneşin ve ay?n şekli idi ve bir olman?n sembolüydü.
Romal?lar yüzük malzemesi olarak bikti yerine güç ve kal?c?l?ğ?n sembolü olan demiri kullanmaya başlad?lar. Bu aşamada evlilik sembolü yüzük, sadece kad?nlar taraf?ndan tak?lan, bir anlamda kocalar?n?n mülkiyetinin göstergesi olma amac? taş?yan birer nişane idi.
Hem Romal?lar hem de M?s?rl?lar yüzüğü sol ellerinin dördüncü parmağ?na tak?yorlard?. Bu parmaktan geçen bir damar?n direk kalbe gittiği düşünülüyor ve kal?c? aşk?n sembolü olduğu vurgulan?yordu. Ayr?ca bu parmakta yumuşak metal fazla aş?nm?yor ve parmağa da fazla zarar vermiyordu.
Bir sonraki aşamada ise labirent tarz?nda bükülmeleri olan bilmece yüzükler gündeme geldi. Bu yüzükler ilk olarak yaklaş?k 2.000 sene önce Asya'da ortaya ç?k?p, ilk ticaret yollar? ile daha çok evlilik amaçl? kullan?ld?klar? Orta Asya'ya geldi. Özellikle sultanlar ve şeyhler taraf?ndan, bütün eşlerinin sadakatlerinin güvencesi olarak tak?lmas? zorunlu k?l?n?rd?.
Daha sonralar? yüzükler alt?ndan yap?lmaya ve üzerlerine aşk düğümü, tutuşan iki el gibi işlemeler eklenmeye başland?.
860 y?l?nda Papa Nicolas evliliğin ve nişanin belirtisi olarak alt?n yüzük kullan?lmas? gerektiğini belirtti (damad?n yapt?ğ? finansal bir anlaşma olarak da yorumlan?yor). Ayr?ca bu olay ile birlikte ilk olarak nişan yüzüğü ile düğün yüzüğü bir birinden ayr?lm?ş oluyordu
Ancak kesin ay?r?m 12. yy'da Papa III. Innocent'?n evliliklere yüzüğün eklenmesi ve törenin kilisede yap?lmas? şart?n? getirdiğinde gerçekleşti.
1477 y?l?nda Avusturya Arşidük'ü Maximillian Burgundy'li Mary'ye verdiği elmas nişan yüzüğü ile elmas da yüzüğün bir parças? haline geldi (Asya ülkelerinde zaten değerli taşlar uzun zamand?r yüzüğün birer parças? idi ancak yüzük bu toplumlarda evlilik sembolü özelliği taş?m?yordu). Bu dönemde ve ortaçağ boyunca sertliği ile elmas kal?c? aşk?n en büyük göstergesi olmas? nedeniyle nişan yüzüklerinde kullan?ld?. Ayn? zamanda nadir sadece çok zenginlerin karş?layabileceği kadar pahal?yd?. Rönesans ile gümüş yüzük büyük bir önem kazand? ve 17. as?r boyunca düğün yüzüğü olma özelliğini korudu.
Ayn? dönemde, Amerika'daki muhafazakarlar evlilik yüzüğünü tamam?yle reddettiler. Onlara göre mücevher ahlak d?ş? ve kişiyi basitleştiren bir unsurdu. Bunun sonucu olarak evlilik nişanesi olarak yüzük yerine işe yarayacak olan yüksük (dikiş dikerken, iğnenin batmas?n? önlemek için parmak ucuna tak?lan kesik koni biçiminde koruncak) kullan?yorlard?. Evlilik sonras?, kad?nlar genellikle uç k?sm? keserek kendilerine yüzüğü oluşturuyorlard? yine de.
Victoria Döneminde (1837-1901) yüzükler ikiz kalplere, çiçeklere boğulurken, Edward Döneminde (1901-1910) yaprak girintileri, gümüş işlemeleri ile şekillenmişti. Onun ard?ndan başlayan Art Deco Hareketi yüzük daha basit, modern bir görüntü ald?. II. Dünya Savaş? s?ras?nda askere giden erkeklerin, geride b?rakt?klar? eşlerini hat?rlamak amac?yla takmalar?yla birlikte, ilk olarak erkekler taraf?ndan da kullan?lmaya başland?.
Değişik kültürlerde değişik anlam? olan yüzüğün her toplumda böyle bir önem taş?maz. Hindistan, Bangladeş gibi ülkelerde evlilik nişanesi olarak yüzüğün kullan?lmas? diğer pek çok özellik gibi bat? kültürünün etkisi ile son y?llarda yayg?nlaşmaya başlam?şt?r. Örneğin Hindistanl? bayanlar evli olduklar?n? saçlar?n?n ön orta k?sm?n? k?rm?z?ya boyay?p, al?nlar?n?n ortas?na evlilik nişani koyarak belirtirler.
Son yıllarda en çok tercih edilen malzemeler ise evliik için altın ya da platin, nişan için elmastır ve çoğunlukla ülkelere göre çiftlerin tercihi çeşitlilik gösterir. Hatta bazı çiftler biraz daha kişiselleştirme amacıyla evlilik nişanlarını parmaklarına dövme ile yazdırmaya başlamışlar. Ancak uzmanlar, parmağın iyileşme kapasitesi nedeniyle sonucun belirsiz olduğunu, net olmayan ya da dağılmış bir görüntü oluşabileceğini belirtiyor. Ayrıca çftlerin ayrılması durumunda diğer yüzükler kadar da kolay parmaktan çıkartılamayacağı bir gerçek.

Haberleri