CHP Milletvekili Arslan’dan nadir toprak elementi sorusu
Eskişehir’in Beylikova ilçesinde bulunan ve dünyanın sayılı nadir toprak elementleri (NTE) rezervleri arasında gösterilen sahaya ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın TBMM’ye sunduğu yanıt, üretim ve denetim süreçlerine dair soru işaretlerini beraberinde getirdi. CHP Eskişehir Milletvekili İbrahim Arslan’ın yazılı soru önergesine verilen resmi cevapta, Eti Maden Genel Müdürlüğü (ETİMADEN) tarafından Beylikova’da kurulan pilot tesiste “deneme üretim çalışmalarında kullanılmak üzere cevher çıkarıldığı” açıkça ifade edilirken, bu faaliyetlere ilişkin sayısal hiçbir veri paylaşılmadı.
"Pilot Tesis Var, Fiilî Üretim Bilinmiyor"
Yanıtta, Beylikova’da 2023 yılında 244 milyon TL kamu kaynağıyla tamamlanan ve yıllık 1.200 ton kapasiteli olduğu belirtilen bir pilot tesisin kurulduğu bilgisi yer aldı. Ancak tesisin bugüne kadar fiilen ne kadar üretim yaptığı, hangi aşamada olduğu ve tam kapasiteyle çalışıp çalışmadığı soruları cevapsız bırakıldı.
""İhracat Yok" Denildi, Peki Çıkarılan Cevher Ne Oldu?"
Bakanlık cevabında, çıkarılan cevherin ham veya yarı işlenmiş halde ihraç edilmesine yönelik herhangi bir çalışma yapılmadığı da ifade edildi. Ancak bu açıklama, çıkarılan cevherin nerede ve nasıl değerlendirildiği sorusuna yanıt vermedi. Arslan’ın, Beylikova sahasında veya pilot tesiste yabancı, taşeron ya da danışman firmaların faaliyet gösterip göstermediğine ilişkin sorusu ise yanıtta tamamen karşılıksız bırakıldı. Bu başlık altında herhangi bir firma ismi ya da faaliyet kapsamı paylaşılmadı.
“Şeffaflık Zorunluluktur”
CHP’li Arslan, Beylikova’daki rezervin yalnızca Eskişehir için değil, Türkiye açısından da stratejik bir öneme sahip olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı: “Bakanlık cevabında ‘cevher çıkarıyoruz’ deniliyor ama ne kadar çıkarıldığı, ne yapıldığı ve bugün elimizde ne olduğu açıklanmıyor. ‘İhraç etmedik’ demek yeterli değil. Bu ölçekte stratejik bir kaynağın yönetimi, Meclis denetimi ve kamuoyu bilgilendirmesi olmadan yürütülemez.”
Uzmanlara göre, savunma sanayinden temiz enerji teknolojilerine kadar geniş bir kullanım alanına sahip nadir toprak elementleri konusunda şeffaflık ve hesap verilebilirlik, yalnızca ekonomik değil, ulusal çıkar ve güvenlik meselesi niteliği taşıyor. CHP’li Arslan, konunun TBMM gündeminde takip edilmeye devam edeceğini vurguladı.