Çeşitli ırklara, kültürlere, inanç ve dillere mensup insanların bir arada huzur ve güven içinde yaşayabilmesi için yalnızca hukuki ve kanuni düzenlemeler yeterli değildir. Buna paralel olarak toplumda birlikte yaşama inancı, ahlakı ve kültürünün de oluşturulmasına zaruri ihtiyaç vardır.
Birlikte huzur ve güven içinde yaşama ancak sağlam bir inanç ve ahlak zemininde gerçekleşebilir. Bu nedenle asıl önemli olan cemiyetin (toplumun) bütün bireyleri tarafından özümsenmesi ve adeta yaşam biçimi haline getirilmesidir.
Toplumda birlikte yaşama ahlakı. O toplumun yönetiminin mutlak adalet prensibine riayet etmesi şarttır. Zira hukuk devletinin bulunmadığı kanunların adil olmadığı ve adaletin bir hayat tarzı olarak beninsenmediği toplumlarda birlikte huzur içinde yaşamaya ilişkin kanuni düzenlemeler kağıt üzerinde kalır.
Bunun calibi dikkat örneği batı toplumlarında görülen ve günden güne artan ve yükselen islam korkusu /İslamofobinin meydana çıkardığı tablolarda görmek mümkündür. Bugün batı, İslam toplumundan niçin rahatsızdır? Müslümanlardan ne kötülük görmüştür. Kendilerinde çalışacak genç neslin kalmadığı, günden güne yaşlanmış çalışma azminin kalmadığı yaşlı bir toplumun ekonomisine, hayat veren, İslam ülkelerinden gelmiş genç işçilerin ve elemanlarının çalışmalarını, desteklerini şükranla karşılayacakları yerde düşmanlık gösterileriyle dünya kamuoyunu, İslam aleyhine kışkırtmaktalar.
Osmanlı Cihan Devleti'nde altı asırdan fazla, müslim, gayrı müslim, ermeni, yahudi, hıristiyan ve putperestler yan yana huzur içinde yaşamışlardır. Bir çok gayri müslimler, yaşadıklar yerde; "Papazların haçını görmektense Osmanlının sarığını görmeyi tercih ederim" itirafıyla İslam adaletinin huzurunu benimsemişlerdir.
Osmanlı Devleti, en baştan beri bünyesindeki gayri müslimleri barındırmış, özgürlüklerini ve haklarını vererek onlarla yanyana yaşamıştır. Onlara islam inancını dayatmamış, İslam'a girmeleri için baskı yapmamıştır. Haklarına saygı göstermiştir. Bir yerde adalet varsa orada huzur da vardır. Mutlulukta vardır.
Fatih Sultan Mehmed İstanbul'u fethettiğinde maiyetiyle beraber Ayasofya'nın yanına geldiğinde yol kenarında ağlaşan, yerlere kadar eğilen hıristiyan halka ve papazlara: "Ağlaşmayın, eğilmeyin bundan böyle hepiniz hürsünüz. İşinizde, inancınızda serbestsiniz" fermanı gayri müslim tebaayı fazlasıyla sevindirdiğini dünya tarihi bu fermanı altın harflerle kaydetmiş. Yüce Fatih, bu fethiyle orta çağın zulmetli, kasvetli devresini kapayarak, yeniçağın medeniyet ve terakki kapısını açmıştır.
Bugün esefle görüyoruz ki, bütün İslam ülkelerindeki gayrimüslim tebaa, hürriyet içinde dinlerinde işlerinde serbest ve memnundurlar. Fakat yahudi ve hıristiyan ülkelerinde müslümanlar, rahatsız ve huzursuzdurlar...
İslam'ın ortaya koyduğu ilkelerde İslam'ı kabul etmeyenlerin yok edilmesi, ortadan kaldırılması gibi bir yaklaşım asla yer almamıştır. Bu hususta ilk akla gelen ayeti kerimelerin mealleri şöyledir.
"Eğer Rabbin dileseydi yer yüzündekilerin hepsi iman ederdi; böyle iken sen hepsi mü'min olsunlar diye insanları zorlayıp duracak mısın? (Yunus Suresi A: 99, Sh: 219)
"Dinde zorlama yoktur. (El Bakara Suresi ayet: 256, Sh: 41
Bu ayeti kerimeler ve Kur'an ve Sünnetin genel ilkeleri, topluma, toplu düzene zarar vermediği sürece farklı dinden insanların kendi dinlerini özgürce yaşamalarının güvence altında olduğunu göstermektedir.
İspanya'dan sürülen yapudileri bünyesine alan huzur, güvenlik ve barış içinde yaşatan bir medeniyetin, İslam medeniyeti olduğunu bütün cihan bilmelidir. Mezhep çatışmalarının, din çatışması haline geldiği günümüzde, dinin ve mezhebin ne olduğunu bilmeyen zır cahil insanlar çevre ülkelerini iç savaş felaketiyle perişan hale getirdiklerini üzüntü ve esefle görmekteyiz.
2015 yılı Kutlu Doğum Haftası münasebetiyle Yüce Rabbimizin (C.C.) "Birlikte yaşama ahlakı bilinci" lütfetmesini bütün insanlara nasip eylesin...