Yüce Rabbimiz (c.c) Ankebut Suresi’nin 396.saifesindeki 12.Ayeti celilesinde bize şöyle buyuruyor; “Kafirler iman edenlere bizim yolumuza uyun, sizin günahlarınızı biz yüklenelim derler. Halbuki onların hiçbir günahı yüklenecek değillerdir. Gerçekte onlar kesinlikle yalan söylemektedirler”
Bu Ayeti celile kimse kimsenin günahını yüklenemeceğini kesin kez ifade etmektedir. Bu hususu Hz.Allah (c.c) muhtelif ayeti celilelerle bildirmektedir. Şöyle ki ; “Hiçbir günahkar başkasının günahını yüklenemez. Yükü (günahı) ağır gelen kimse onu taşımak için (başkasını) çağırsa bu çağırdığı akrabası da olsa onun yükünden (günahından) birşey yüklenemez” (Fatır suresi Ayet 18 saife 435, İsra A:15, Zümer A:7, Sh:458)
Kaynağını verdiğim bu üç Ayeti celiledeki hüküm genel bir emri ilahidir. Ancak bir istisnası var o da yukarıdaki 12. Ayetin devamı olan 13.Ayette Rabbimiz (c.c) şöyle buyuruyor; “(Fakat gerçek şu ki) elbette kendi yüklerini (veballerini) kendi yükleriyle birlikte nice yükleri taşıyacaklar ve uydurup durdukları şeylerden kıyamet günü mutlaka hesaba çekileceklerdir.” (Ankebut Suresi Ayet 13, Sh:396)
Bu Ayeti celilede doğru yoldan saptırdıkları kişilerin veballerini günahlarınıda taşıyacakları ifade edilmektedir. Bu hususu teyid eden bir Ayeti celile şöyledir: “Kıyamet gününde kendi günahlarını tam olarak taşımaları ve bilgisizce saptırmakta oldukları kimselerin günahlarından da bir kısmını yüklenmeleri için (dikkat et) yüklenecekleri şey ne kötüdür” (Nahl suresi Ayet:25, Sh:268)
İzah: Zira sapanla saptıran ortaktırlar. Birisi öbürünü saptırmış öbürüde onun saptırmasına boyun eğmiştir. öyleyse günahı ikisi beraberce yüklenecekler. “Saptırmanın bilgisizce olması” saptırılana dönük bir keyfiyettir yani uydurdukları yolun sapıklık olduğunu bilmeden sapmışlardır, demektir. Bu da tek başına iyi niyetin yetersizliğini ihlasla beraber doğrunun tesbiti için gayret sarfetmenin gerekli olduğunu gösterir.
Kötülüğe çığır açan hem kendi günahlarından sorumlu hem de o günahı işleyenlerin kötülüğünden sorumlu olur. Nitekim Hz.Peygamberimiz (a.s) “Kimbir kötü adet çıkarırsa ona hem onun günahı hem de onun işleyenlerin günahı vardır” buyurmuştur. (Kendinden başka o kötü adeti işleyenlerin günahıda yüklenir)
Bir Ayeti Kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor:
“Kim iyi bir işe aracılık ederse onunda o işten bir nasibi olur. Kim kötü bir işe aracılık ederse onun da ondan bir günah payı olur. Hz.Allah (cc) herşeyin karşılığını vericidir” (Nisa Suresi, Ayet 85, Sh:90)
Hz.Rasülü Ekrem Efendimiz de bu hususta şöyle buyururlar:
Ed-dallü alel-hayri kefailihi: (Hayra delalet eden aracı olan o hayrı işlemiş gibi sevap kazanır.  Kötülüğe delalet eden onu işlemiş gibi gühankar olur” (Buhari)
Bir başka Ayeti Kerimede Hz.Allah (c.c) şöyle buyuruyor: “Kim bir iyilik getirirse ona bundan daha hayırlı karşılık vardır. Kim bir kötülük getirirse o kötülükleri işleyenler ancak yaptıkları kadar ceza görürler” (Kasas Suresi A:84, Sh:394)
Bu Ayeti Kerime bizlere Yüce Rabbimizin lütfunun sınırsız olduğunu bildiriyor. Nitekim yapılan iyiliklerin kat kat sevabını (bire on, bire yedi, bire yedi yüze, kadar çok olacağı bildirilir) Fakat bir kişi bir günah işlerse cezası bire birdir (Enam suresi Ayet 160, Sh:149)
Ancak bu ferdi plandaki iyilik ve kötülükler hakkındadır. Bir iyilik veya kötülüğü ilk başlatan topluma bu yönde örnek ve teşvikci olan kimsenin durumu ise farklıdır. İmam Müslim’in sahihinde yer alan bir Hadis-i şerif ile bu noktaya şöyle açıklık getirilmiştir. “Kim ki İslamda makbul olan güzel bir işi ilk önce işlerde bunun yol haline gelmesine sebep olursa, kendisine hem işlediği bu hayrın sevabı verilir hem de en küçük bir eksiklik olmaksızın kendisinden sonra aynı iyiliği yapacak olanların sevabı kadar sevap verilir. Yine kim islamda kötülüğü bildirilen bir işi ilk önce işlerde bunun yol haline gelmesine sebebiyet verirse kendisine hem işlediği kötülüğün günahı yüklenir, hemde en küçük bir eksiklik olmaksızın kendisinden sonra aynı kötülüğü işleyecek olanların günahı kadar günah yüklenir.
Haftaya; Görevimiz ilahi çağrıya uymak konusunu işleyeceğiz.