ESO' nun, kurucu ve başkanlarından Rahmetli Mümtaz ZEYTİNOĞLU' nun anısına, oda üyesi sanayi kuruluşlarının, çağdaş teknolojik gelişmeleri yakından izlemeleri ve araştırma, geliştirme çalışmalarına ağırlık vermelerini sağlamak amacıyla, 1985 yılından itibaren, her iki yılda bir, üç kategoride teknoloji ödülleri veriliyor. Çalışmalar 7 kişilik bir seçici kurul tarafından değerlendiriliyor. Ödüle layık görülenlere birer plâket ve beratın yanı sıra, her yıl, oda bütçesinden belirli bir oran tutarında parasal ödül de veriliyor. Bu yıl, 7 firma ödüle layık görüldü.
Teknoloji ödülleri, Eskişehir' de, Ar-Ge çalışmalarında ivme kazandıracak niteliktedir. Ayrıca teknoloji ödülleri, bir teşviktir. Ancak yeterli de değildir. İsteriz ki ESO, geçmişte, Rahmetli Mümtaz ZEYTİNOĞLU' nun, hedefleri arasında olan " üniversite- sanayi işbirliğinin" ve " teknoloji üretim ve transferinin, kurumsal yapıya kavuşturulması" hususlarında da aynı gayret ve çabayı göstersin.
ESO ve ETO, seçimleri bitti. Yeni Başkan ve Yönetim Kurulu üyeleri de görevlerine başladılar. Ancak Eskişehir' in, yerel, ulusal ve global alanda, çok ciddi ekonomik ve sanayi sorunları var. Kentteki esnaf ve sanayicinin bu sorunları aşabilmesi için de ya teknoloji üretmesi, ya da transfer etmesi, gerekir. Ar Ge çalışmaları ise bu alanda en önemli unsurdur Her iki meslek kuruluşumuz da, bu alanda ciddi bir planlama ve programla harekete geçmelidir.
Aslında AR-Ge çalışmaları, teknoloji transferi ve üretimi ile ilgili gelişmeler, her dönem gündemde oldu. Ancak bir türlü arzu edilen sonuç/sonuçlar alınamadı. Nitekim ESO tarafından gerçekleştirilmek istenen, Bilim Parkının temeli 12 Nisan 1997 tarihinde zamanın Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, tarafından atılmış 1999 yılına kadar da bitirilmesi hedeflenmişti. Bilim Parkı'nda "simge anıt", "TSE" "KOSGEB", "Girişimci geliştirme Merkezi" " İleri teknoloji ve AR-GE Bölgesi" , " Yüksek Okul ve Teknik Okullar Bölgesi", "Otel", "Golf Alanı","Yeşil Alanlar" ve "Serbest Bölge" yer alacaktı. Ayrıca Bilim Parkın' da, Anadolu Üniversitesi bir "Meslek Yüksek Okulu",Koç Vakfı bir" " Endüstri Meslek Lisesi" ve Türk Telekom' da bir "Meslek Lisesi" gerçekleştirecekti.
Bilim Parkı, sadece Eskişehir'deki girişiciler için değil, ileri teknoloji kullanan her sektör ve ülkeden firmalara da kullanıma hazır işyeri sunacaktı."Bilim Parkı", hedeflendiği şekilde gerçekleştirilemedi. Bilim Parkı bitirilmiş olsa idi, Eskişehir teknoloji ve AR-GE çalışmaları açısından, ciddi bir mesafe alacaktı. Ülkemizin ve Eskişehir'in, teknolojik gelişmesine katkıda bulunurken, ulusal AR-GE faaliyetlerinde ve Türkiye'nin, uluslararası teknolojiye katkılarını artırmada da katalizör olacaktı.
Öte yandan, Sayın Gürdal Abacı' nın, ESİAD Başkanı olduğu dönemde, TÜSİBAK da "TÜGİB" çalışmalarını başlatmış ve Sayın Abacı'nın gayretleri sonucu da, Eskişehir'de bu çalışmalar içine alınmıştı. Şayet gerçekleştirilmiş olsa idi; Eskişehir " KOBİ "ler açısından çok iyi imkân ve olanaklar yaratılmış olacaktı, TÜSİBAK' tan, kaynaklanan sebeplerden dolayı gerçekleştirilemedi.
Eskişehir, teknoloji ithal eden değil, üretip ihraç eden bir bölge yapmak isteniyorsa, mutlaka " sektörel" ve " çatı" şirketlerini oluşturmak zorundadır. Çünkü kentteki KOBİ' lerin, bünyesinde teknolojik yetersizliği, şirket içi eğitim noksanlığı, araştırma ve geliştirme faaliyetleri gibi, ciddi sorunların çözümü, bu şirketlerin kurulması ile daha da kolaylaşacaktır.
Diğer yandan Ar-Ge çalışmaları için, ciddi bir planlama, kararlı ve uzun vadede sabırlı bir uygulamayı gerektirmektedir. Ayrıca evrensel düzeyde bilim üretebilme potansiyeline sahip doktoralı elemanlara da ihtiyaç vardır. Bu elemanları, hem ülkemizdeki üniversitelerde, hem de yurt dışında yetiştirebilirler.
Ayrıca Türkiye ekonomisinin, rekabet gücünü artırmayı amaçlayan ve Ar-GE Teşvik Yasası olarak ta bilinen, Araştırma ve Geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesine ilişkin uygulama ve denetim yönetmeliği, Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, Ar -Ge kapsamındaki harcamalar ve gelir vergisi konusunda muafiyetler, getirirken, sigorta prim desteği ve hibe yardımı gibi teşvikler sağlıyor. Ayrıca Ar-Ge ve yenilik harcamalarının, tamamı 31 Aralık 2023 tarihine kadar ticari kazancın tespitinde indirim konusu da olacaktır.
Eskişehir, Ar-GE teşvikinden yararlanır mı bilinmez ama ulusal ve global pazarlarda rekabet edebilmesi, bünyesindeki kullandığı ve ürettiği teknoloji ile de orantılı olacaktır. Bu nedenle de AR-GE çalışmaları, ivme kazanmalı, teknoloji üretim ve transferi de kurumsallaştırılmalıdır. İki üniversitesi olan Eskişehir' e, yakışan da bu değil midir?
