Evimizdeki bitkiler veya süs çiçekleri solunumlar?nda gündüzleri havadaki karbondioksiti alarak oksijen verirler ama geceleri ise bizim gibi oksijen alarak karbondioksit verirler. Bu nedenle de çiçeklerle ayn? odada uyuman?n, havadaki oksijen azalacağ? için zararl? olabileceği konusunda genel bir inan?ş vard?r. Asl?nda bu doğrudur ama san?ld?ğ? kadar tehlikeli değildir.
Konuyu daha iyi anlamam?z için bir bitkinin ayn? anda yapt?ğ? iki işi bilmemiz laz?m. Birincisi hücrelerin nefes al?ş?, ikincisi de ?ş?k ve klorofil özümlemesi diye de adland?r?lan fotosentezdir. Bu iki olay tamamen birbirinden farkl?, iki ayr? işlemdir.
Tüm canl? hücrelerde olduğu gibi bitki hücrelerinin de yaşayabilmeleri için havadaki oksijene ihtiyaçlar? vard?r. Havadan nefes yolu ile ald?klar? oksijenle şeker gibi g?da moleküllerini yakarlar, enerji kazan?rlar. Bu, gündüz ve gece yaşamlar? boyunca durmaks?z?n devam eder.
Bitkilerin yapraklar?ndaki hücreler ayn? zamanda gündüzleri ?ş?kla birlikte fotosentez işlemini gerçekleştirirler. Yani bitki gündüzleri her iki işlemi birlikte yaparken geceleri sadece nefes almaya devam eder. Fotosentez işleminde bitkiler havadan karbondioksiti al?p oksijen verirler. Ancak hücreler buradan ç?kan oksijeni nefes almada tekrar kullan?rlarken, nefes verişteki karbondioksiti de fotosentezde kullan?rlar.
Ortalama yetişkin bir insan, hareketsiz durumda bir dakikada 15, bir günde 20 bin kez nefes al?r. Her solumada yar?m litre hava ciğerlerine girer. Yani dakikada 7-8 litre havay? ciğerlerine çeker ve tekrar verir. Bu, günde 11 bin litre hava demektir. Asl?nda nefes al?rken havadan oksijen al?p karbondioksit veririz ifadesi de tam doğru değildir.
Ald?ğ?m?z havada hem oksijen vard?r, hem de karbondioksit. Verdiğimizde de ayn? şekildedir ama oranlar? değişiktir. Ciğerlerimize ald?ğ?m?z havadaki oksijen oran? yüzde 21 iken d?şar? verdiğimizdekinde yüzde 16'd?r. Yani her nefeste ald?ğ?m?z havan?n yüzde 5-6's? vücudumuzda oksijen olarak kullan?l?r. Dolay?s?yla havadan ald?ğ?m?z günlük oksijen miktar? ortalama 570 litre civar?ndad?r.
Gündüzleri yeterli ?ş?k alt?nda, bitkilerdeki fotosentez işlemi, bitkinin nefes almas?ndan daha yoğundur. Yani ortaya fazladan oksijen ç?kar ve gündüzleri odan?zdaki havadaki oksijen miktar?n? art?r?rlar. Geceleri ?ş?k olmad?ğ?ndan ve karanl?kta fotosentez işlemi yap?lamad?ğ?ndan, nefes almaya devam eden bitkilerden ç?kan karbondioksit miktar? daha çoktur.
Evlerimizdeki bitkilerin veya süs çiçeklerinin gündüz ç?kard?klar? fazla oksijen ve gece verdikleri karbondioksit miktar?, insan?n soluduğu havan?n içindeki oksijen miktar? yan?nda o kadar azd?r ki sağl?ğ?m?z? etkileyebilmesi mümkün değildir.
Ancak kap?s?, penceresi hava s?zd?rmaz küçük bir odada, dev bitkilerle birlikte yatma gibi bir al?şkanl?ğ?n?z varsa başka tabii...