
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
FABRİKALAR BÖLGESİ KORUNMALI
Eskişehir'de, görev alan belediye yönetimleri, imar planlarında kentin geleceğini düşünmedi. Çağdaş şehircilik normlarını da göz ardı etti. Yapılan hatalarla da Eskişehir' i, "TEK MERKEZLİ KENTE" mahkûm ettiği gibi, tarım alanlarını da yok etti. Bugün de bazı yetkililer, geçmişteki yanlışlıkları, tekrar etmekte kararlı gözüküyor. Nitekim Tepebaşı Belediyesi bölgesinde kalan ve belediye tarafından imar düzenlemesi yapıldıktan sonra yatırıma açılan, Fabrikalar Bölgesi için, Eski Anıtlar Koruma Kurulunun kararı bekleniyor.
Yıllarca, kiremit fabrikaların üretim yeri olarak kullanılan, Eskişehir' sanayi geçmişinde, değer olan ancak kullanılamaz hale gelen tesislerin, yer aldığı alanda, anıt olma özelliğini taşıyan, başta fabrika bacaları olmak üzere, bazı eserleri inceleyen kurul, oluşturduğu rapor ile Ankara'ya dönmüş.
Eski Anıtlar Koruma Kurulu, müsaade eder mi bilinmez ama şayet müsaade ederse Eskişehir' e, en büyük yanlışlığı yapmış olur. Çünkü bugünün şehircilik anlayışı, " Çok kesimli" ve" Çok Merkezli" kentlerdir. Hatta çağımızın şehircilik anlayışı, "Büyüme Koridorları" adı verilen, şehirlerarası otoyolların, iki tarafına serpilip gelişen, "ÇEVRE ŞEHİRLERİ" şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu yeni şehirler, eski şehir tipleri olan (Tek merkezli halkalar) (çok kesimli) ve( çok merkezli) kentle hiç benzememektedir. Çağımızdaki şehirler, merkezi belli olmayan kentlerdir. Hatta yeni kentlerin, nerede başlayıp, nerde bittiği bile belli değildir. Yüzlerce kilometrelik büyüme koridorlarının etrafında, devamlı büyüyen ve gelişen kentlerdir. Yine bilim adamlarında göre, ideal şehirler, ormanla iç içe ama aynı şekilde bütün şehir imkânları da yanı başında. Yani Şehir-kır antitezlerini, sentezleyebilmiş kentlerdir. Eskişehir'deki şehircilik anlayışı öyle mi?
Eskişehir' deki şehircilik stratejilerine, özellikle de imar planlarına, çağdaş şehircilik normları değil de. "ELİT" ve "POLİTİK" güç hakim oldu. Yapılan tüm icraatlarda kentin geleceği değil de bugünü düşünüldü. Sonuçta Eskişehir'de, süper marketlerin ve iş yerlerinin tek bölgede toplanması, yalnız şehircilik açısında değil, ekonomik açıdan da ciddi problemler getiriyor. Nitekim Eskişehir'de, her geçen gün sayıları artan süper marketlerin, özellikle bakkal ve manav başta olmak üzere, küçük esnafı bitirme noktasına getirdi. İşsiz kalan insan sayısı, her geçen gün artıyor. Hükümete yük olmayan, katma değer sağlayan esnaf kesimi, süper marketlerin, kent merkezinde açılmasından dolayı, son derece zor durumdadır.
Özellikle de ilgili kurumlar, izin verilmemesi gereken yerlerde, süper marketlerin açılmasına onay veriyor. Oysa süper marketlerin, kent ekonomisine katkıları yok. Çünkü bu marketler, Eskişehir' de sıcak para kazanıp, merkezlerinin bulunduğu yerlere götürüyorlar.
Ayrıca süper marketlerin gelmesi ile de Eskişehir, "ÜRETEN" değil, "TÜKETEN" bir kent haline geliyor. Sanayi ve ticari merkezli, şehir olmaktan hızla uzaklaşıyor. Oysa ESO Başkanlarımızdan Rahmetli Mümtaz ZEYTİNOĞLU, Eskişehir' i, "Orta ve İç Anadolu'nun Ticaret Merkezi" haline getirmeyi hedef seçmişti.
Kentin geleceğini, belediyeler düşünmüyorsa, Eski Anıtlar Koruma Kurulu düşünmek zorundadır. Bölgenin daha da gelişmesinin, önünü açacağı söylenen projeler, şayet söylenen yerde gerçekleşirse, Eskişehir' e, şehircilik, özellikle de, ulaşım açısından çok ciddi sorunlar getirdiği gibi, Eskişehir' i, " TEK MERKEZLİ KENT" e de mahkûm edecektir.
Nitekim e-mail gönderen bir okuyucumuz, "... Eskişehir'de süper marketler ve iş yerleri, tek bir bölgede toplanıyor. Bu uygulama devam ederse, gelecekte kent, şehircilik alanında, büyük problemlerle karşı karşıya kalabilir. Maalesef Eskişehir, çağdaş şehircilik normlarından uzaklaşıyor. " diyerek, görüşlerini ifade etti.
Okuyucumuz, çağdaş kent normları ile neleri kastediyor bilinmez ama Eskişehir, halkı, şehircilik adına yapılan yanlışlıkları, olayların akışına ve ilgilerin insafına, bırakmaya, ya da bekle gör, ona göre de tavır al, lükssüne sahip değildir. O nedenle de Vilayet, Belediye Başkanları, Belediye ve İl Genel Meclis üyeleri, Eskişehir'de, şehir, şehirleşme, sanayileşme, ekonomik büyüme, yapısal değişme, demografik yapı, istihdam, yeşil alanlar, özellikle de tarım alanları ve "ULAŞIM", gibi benzer kavramları YANIDA, çağdaş kent normlarını, birlikte ve bir bütün olarak düşünmek ve değerlendirmek, icraatlarını da bu bütünlük içinde, gerçekleştirmek mecburiyetindedirler. Çünkü dünyadaki şehircilik anlayışına ve bilime rağmen, Eskişehir'in, çağdaş şehircilik normlarını yakalaması çok zordur.
Hal böyle iken, Sayın Dt. ATAÇ, " Biz kirli ellerin, bu bölgeden uzak durmasını istiyoruz." İfadeleri ile kimleri kastettiğini, yapılaşmadan dolayı oluşacak, " "ULAŞIM" ve "ŞEHİRCİLİK" sorunlarına, nasıl çözüm bulacaklarına da açıklık getirmesini de bekliyoruz.
Ayrıca Eskişehir' in, geçmişinde, sanayisinin onuru olan Fabrikalar bölgesindeki az sayıdaki yapılar, mutlaka korunmalıdır. Çünkü GEÇMİŞİNE SAHİP ÇIKMAYAN, GELECEĞİNİ İNŞA EDEMEZ