
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
ORMAN YANGINLARI
Rusya, son yılların en büyük orman yangınları ile mücadele ediyor. Son 130 yılın en sıcak yazını yaşayan Rusya'da, 83 bölgeden 14'ünde orman yangı çıktı Yangınlarda bin 260 ev kül olduğu söyleniyor. Yoğun duman, söndürme çalışmalarını da baltalıyor. Her günde yangılar çıkmaya devam ediyor. Söndürme çalışmalarına 240 bin kişi, 25 bin araç, 226 uçak ve helikopter katılıyor Medvedev' e göre de 30-40 yılın, en büyük felaketidir.
Türkiye, Rusya da yangınları dikkate alır mı bilinmez ama Türkiye ve Eskişehir' de orman yangıları açısından risk altındadır. Ülkemiz ve dünyamızın geleceğini tehdit eden, dikkatsizlik, kasıt veya bilinmeyen bazı nedenlerden dolayı meydana gelen, orman yangınları, canlı ve cansız bütün yanabilir varlıkları yakıp yok edebilen ateşli bir unsurdur. Bu yıl sıcaklıkların artması ile birlikte, ülkemiz ve Eskişehir' de orman yangınları riski de arttı. Ayrıca sıcaklık, yağış, nispi nem, atmosfer basıncı, rüzgâr hızı ve rüzgâr ile orman yangınlar arasında etkileşim bulunuyor.
Orman yangınlarının, başlıca 4 çıkış sebebi vardır. İhmal ve tedbirsizlik % 47, bilinmeyen sebepler % 34, kasıt % 13, yıldırım % 6 olarak tespit edilmiştir. Özellikle Akdeniz, Ege, Marmara kıyı şeridindeki 12 milyon hektar ormanlık alanının, orman yangınlarına karşı risk oluşturduğunu ve son 10 yılda bu bölgelerde çıkan orman yangınlarının % 93 ünün, insan kaynaklı, % 7 sinin ise yıldırımdan çıktığı açıklanmıştı.
Orman yangınları, genellikle de dikkatsizlik ve ihmal sonucu çıkar. Ormana sönmemiş sigara kibrit atılması, Anız yakılması, tarım alanlarında istenmeyen otların yakılarak temizlenmesi sırasında, Çocukların ormanda ateşle oynamaları, Orman içinde ve kenarında çöplerin yakılarak imha edilmesi yanında, Piknik amacıyla, yemek pişirmek su ısıtmak amacıyla yakılan ve terk edilen ateşlerden. Ateşli silah tatbikatları, havai fişeklerin ormana düşmesi, Elektrik tellerinin kopması, bakımsız trafoların çıkardığı kıvılcımlar, yol ve benzeri inşaatlarda patlayıcı maddeleri ateşleyecek fitilin, otları tutuşturması en önemli etkenlerdir. Ayrıca terör amacıyla, yerleşim yeri, tarla otlak kazanmak gayesiyle, orman idaresine kızgınlıkla veya ormanda yapılan kanunsuz işleri ört bas etmek, Yabani hayvanları uzaklaştırmak ve yol yaptırmak amacıyla da yangınlar meydana gelmektedir.
Orman yangınları, orman idaresine ait yangın kulelerinde görev yapan görevlilerce, uçak ve helikopterlerin uçuşları sırasında, kamu kuruluşları ve vatandaşların ihbarıyla tespit edilir ve söndürme çalışmaları başlatılır. ORMAN YANGINLARI GÖRÜLDÜĞÜ AN, ÜCRETSİZ OLAN 177 NOLU TELEFONA BİLDİRİLMELİDİR.
Her yıl Eskişehir' de, Orman Yangınları ile mücadelede personel, araç gereç desteği sağlayabilecek tüm kamu kurum yöneticileri ile yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden oluşan bir" Kriz Komitesi" oluşturulur.
Orman yangınları açısından yüksek risk taşıyan alanlara, giriş ve çıkışların denetim altına alınmasına, mesire yerleri hariç, ormanlık alanlara girilmemesi ve basın yayın organlarının, yardımı ile vatandaşların uyarılması, Gezici araçlarla orman içi ve bitişiği köylerde, yangına karşı uyarı anonsu yapılması kararlaştırıldı.
Orman yangınına sebebiyet veren, anız, çöplük ve bahçe temizliği ateşi yakılmayacak, Valiliğe bağlı kamu kurumlarının elinde bulunan iş makinesi, İtfaiye aracı, araröz ve su tankerlerinin görevli elamanlarıyla birlikte, hazır bekletilmesi ve yangına hassas bölgelerde, jandarmanın da desteğiyle devriye gezilmesi, toplantıda karara bağlandı.
Bu yıl, ne gibi kararlar alındı bilmiyoruz ama Sayın KÜÇÜKÖZ döneminde, alınan bu kararlar, eğitim çalışmaları ve orman yangınları ile ilgili tedbirlerin kış aylarından itibaren alınırdı. Ayrıca Bölge Müdürlüğü' ne ait, 500 bin hektarlık ormanlık alandaki, 22 yangın gözetleme kulesi, 15 arozöz ve ilk müdahale ekibi, orman yangınlarına müdahale için hazır olarak bekletilirdi. .
Aslında ormanlarımızla ilgili sorunlar, partilere ve siyasetçilere bırakılmayacak kadar önemlidir. Çünkü tüm Dünyada, her yıl 16 milyon hektar orman alanı yanmaktadır. Dünya, dakikada, 21 hektar orman alanı kaybediyor. Son 30 yılda ise dünya orman örtüsünün beşte biri yok oldu. O nedenle de, tüm dünyada, ülkemizde ve Eskişehir' de, ormanları korumak, ağaç dikmek, ormanları yangınlardan korumak, toplumların sorumluluğundadır.
Bazen ülkemizde, ormanlar, çeşitli amaçlar için, kasten yakılabilir. Oysa 6831 sayılı Orman Kanunu ve Anayasa var. Anayasa'nın 169. maddesinin birinci paragrafında, 'yanan orman alanları mülkiyete konu edilemez, tarla olamaz, bağ bahçe olamaz, üzerinde bina olamaz' hükmü yer alıyor ama 2B yasası ile bu alanların büyük bir bölümünün satılması, gündemdedir. Oysa bu yerlerin, tekrar ağaçlandırılması, çocuk ve torunlarımız açısından hayati öne taşıyor.