Geçen hafta, S.S Eskişehir Pancar Ekiciler Kooperatifi Müdürü Sayın Yusuf KIZILDAĞ ve Başkan vekili Sayın Mehmet UÇAKLA, pancar ve çiftçi sorunları üzerinde sohbet etme fırsatı bulduk.
Sayın KIZILDAĞ, Eskişehir Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi, gündemde olan bir konu olduğunu belirttikte sonra, Fabrikaya talip olduklarını söyledi. Gerçekleşir mi zaman gösterecektir. Ancak Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi, üye sayısı bakımından Türkiye' nin en büyük kooperatifidir. 100 bini aşan üye sayısıyla, ekonomik açıdan güçlü bir kooperatif. Çiftçilere ucuz mazot ve gübre sağlıyor, her türlü yardımı da yapıyor.
Kooperatif Müdürü Sayın KIZILDAĞ' ı, uzun yıllardır tanırım. Bir yöneticinin sahip olması gereken bilgi, deneyim, önsezi, yetki ve sorumluluk trafiğini doğru yönlendirme ekibini motive edebilme en önemlisi de başarı ve başarısızlıkları paylaşabilme gibi meziyetlere sahiptir. Ona göre, verimlilik ve düşünceli olabilme yetenekleri de birbirinden soyutlanmış öğeler değildir. Etkili bir biçimde koordine edildiği takdirde, güven ve iyi ilişkilerin verimi ve verimi artıracağı kesindir. Ayrıca tarım ve çiftçi sorunlarını ve çözüm yollarını en iyi bilen yöneticilerimizden biridir.
Nitekim sohbette, yılların kazandırdığı tecrübe ile pancar üretimi ve Şeker Fabrikaları ile ilgili önemli ve dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Pancar üreticisinin, çok zor durumda olduğunu, her yıl üretimin aşamalı olarak azaldığı ve AB şeker piyasasının, destek fiyatları, üretim kotaları, ithalatı sınırlandırmak için gümrük vergisi ve üretim fazlası ihraç etmek için ihracat iadeleriyle desteklendiğini ifade etti. Ayrıca da tarımı ve pancar şekeri sektörü, en fazla istihdam yaratan, yan sektörlere büyük katkı sağlayan, en fazla çiftçi geliri sağlayan sektör olduğunu söyledi. Eskişehir içinde, en verimli ürün olduğunu vurguladı.
Pancar üretimi ve Pancar Şekeri sektörü, ülkemize yılda yaklaşık 3 milyar dolar katma değer yaratmakta, taşımacılık sektörüne, yılda 20 milyon ton iş hacmi sağlamaktadır. Geçimini doğrudan veya dolaylı olarak sektörle ilişkilendirmiş 10 milyon insanımızın iş ve ekmek kapısıdır. Ancak bugün, 500 bin şeker pancarı üreticisi geçinemez hale geldi. Küspe ve melası yem olarak değerlendiren hayvancılık sektörümüz zarar gördü. 4 milyar dolarlık bir yatırım olan 30 adet şeker fabrikası atıl kalmak üzeredir.
Sohbette gördük ki Türkiye'de tarım sektöründe, düzenli bir kayıt sistemi ve veri tabanı yok. Tarımsal işletmeler, teknik ve ekonomik büyüklüğün altında ve çok parçalı yapıdadır. Tarım sektöründe, sermaye birikimi ve örgütlenme yetersiz. Ürün planlaması ve yönlendirilmesi yapılmamaktadır. Çiftçilerin, büyük çoğunluğu bir yıl evvelki mahsullerle ilgili arz-talebe göre ekiş yapmaktadır. Tarımsal pazarlama faaliyetleri, yeterince gelişmemiştir. Destekleme politikaları yönlendirici değildir. Çiftçinin gelir dağılımı bozuktur.
Türkiye'de yıllardır, gündemden düşmemesine rağmen, "SANAYİ-TARIM" uyumu sağlanamadı. Uyun sağlanan şeker Fabrikaları gibi sanayi kuruluşlarının durumu da ortadadır. Hülasa tarım ürünleri, sanayinin motoru haline getirilemedi. Tarım arazilerinin amaç dışı kullanımlara ve erozyona karşı korunamıyor. Tarımsal ürünlerde, yeteri kadar verim artışı sağlanamamıştır. Ülkemiz şartlarına uygun ve özelliklere haiz, hayvan ıslahı bir türlü başarılamadı. Küçük ve büyükbaş hayvan sayısı, her yıl düştü.
Şu bir gerçek ki yıllardır, siyasi otorite tarafından, "Tarım Reformu" sürekli gündeme getirildi ama bir türlü hayata geçirilemedi. Bırakın tarım reformunu, mevcut sorunları bile çözmek için, ne siyasi otorite, ne de Ziraat Odaları yeterinde gayret göstermediler. Üstelik karşılıklı suçlamalarla da vakit kaybedildi.
Oysa tarımdaki sorunları çözmek için, çiftçinin, örgütlenmeye önem verilerek, tarımsal amaçlı kooperatiflerin ve birliklerin kurulması teşvik edilmelidir. S.S Eskişehir Pancar Ekiciler Kooperatifi, bu alanda örnek bir kuruluştur. Şeker yasası pancar üreticisinin lehine mutlaka değiştirilmeli, Şeker Fabrikaları satışında öncelik, tarımsal amaçlı kooperatiflere ve birliklere verilmelidir.
Arazi toplulaştırılmasına ve tarımsal sulamaya ağırlık verilmeli, Seracılık geliştirilmeli, damla sulama teşvik edilmelidir. 2B alanları, üzerinde tarım yapan orman köylüsüne mutlaka verilmeli, yerli tohum üretimi teşvik görmeli, Tarım arazilerinin yabancılara satışına, kesinlikle izin verilmemelidir. Hayvancılık geliştirilmelidir.
S.S Eskişehir Pancar Ekiciler Kooperatifi, personeli ve ekonomik imkânları, en önemlisi de çiftçiye katkıları ile örnek bir örgüttür. Şayet Eskişehir Şeker Fabrikası' na sahip olursa, Türkiye`de, şeker pancarı üretimini, sürdürebilir ve rekabetçi bir yapıya kavuşturacak ve ulusal ve global pazarlarda da rekabet edebilecektir. İstihdama, Pancar üreticisine ve taşımacılığa da ciddi katkıda bulunacaktır. O nedenle, Kooperatifin, şeker fabrikasını alabilmesi için işadamlarının yanı sıra, sivil toplum kuruluşları ve bazı siyasi partilerin, maddi ve manevi destekleri devam etmeli, ŞEKER FABRİKASI ÇİFÇİLERİN OLMALIDIR...