
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
ÜRETEN KENT OLMAK
Bir okuyucumuz, " Cumhuriyetin, ilk yıllarında, Eskişehir, ekonomik açıdan, özellikle de sanayi alanında, ülkemizin, en önemli kentiydi. Bugün ise tüketen kent haline geldi. Oysa proje üreten ve üretken kent, olmak zorundadır." sözler ile bir gerçeği paylaştı.
Okuyucumun haklı, çağımızda, toplumların, kentlerin ve kurum/kuruluşların zenginliği, bünyesindeki proje/projelerle eşdeğerdir. Hal böyle iken, Vilayet, belediyeler, ESO ve ETO gibi sivil toplum örgütleri, kentin geleceğine, özellikle de üretime yönelik, proje/projelerle ilgili, arzu edilen boyutta girişim yapmıyorlar. Hatta kentte, düşünülen projeler, ya atıl kaldı, ya da başka illere kaydırıldı.
Ülke ve Eskişehir, son yıllarda, üreten değil, tüketen bir toplum olma yolunda hızla ilerliyor. Her geçen gün, ekonomik olarak, arzu etmediğimiz, bir noktaya doğru sürükleniyor. Ülkemizde, cari açık büyürken, iç ve dış borç artıyor. Esnaf ve sanatkârımız, çok zor şartlarda geçinmeye çalışıyor. Son yıllarda, yapılan ekonomik hatalar nedeniyle, ülkemiz üretmeyen ve sadece tüketen bir toplum haline geldi.
Diğer yandan Eskişehir'de, Belediye başkanları, sivil toplum örgütleri, kentin, "TEK MERKEZLİ" olmasında kararlı mı? Yoksa "ÇOK MERKEZLİ ve KESİMLİ" kent olarak mı düşünüyorlar? Veya Belediye başkanları ve ETO ve ESO gibi sivil toplum örgütleri, Eskişehir'in geleceğini, "ÜRETEN" veya "TÜKETEN" kent olarak mı görüyorlar; bunlara açıklık getirmelidirler. Çünkü Eskişehir, "çok merkezli ve kesimli", Özellikle de "ÜRETKEN" " kent olmadığı sürece, ne şehircilik, ne de ekonomik sorunlarına ve işsizliğe, çözüm bulur, Bilakis var olan sorunlara, yenileri eklenir.
Aslında Eskişehir' in, geçmişinde üreten kente olması için, önemli hedefler belirlenmişti. Özellikle de Rahmetli Mümtaz ZEYTİNOĞLU, Eskişehir' deki gelişmelere, bölgecilik yerine, Türkiye merceği ile bakmış, ilk "ANADOLU SANAYİ "deyimini de o kullanmış, Anadolu Kaplanları' nın da mimarı olmuştu. Eskişehir' i, "ORTA VE İÇANADOLU 'NUN TİCARET MERKEZİ" yapmayı da hedef olarak düşünmüştü. Ancak Rahmetli ZETİNOĞLU' ndan sonra gelen, ESO ve ETO yönetimleri, bu hedeflere sahip çıkmadı. Yanlış şehircilik politikaları, Eskişehir'i, tüketen, kent haline getirdi.
Oysa Eskişehir' deki, fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı, konumu, yetişmiş insan gücü, iki üniversitesi, OSB' si, tarım alanları, altın, boraks, krom, manganez, asbest, dolomit, cips, kaolen, manyezit, perlit, Eskişehir Taşı(Lüle Taşı), talk, toryum, mermer gibi, madenleri, her dönem dikkat çekmiştir.
Bunca imkânlara rağmen, Eskişehir' i, yönetenler, Rahmetli ZETİNOĞLU, gibi makro düşünmedikleri ve kentte takım ruhu gerçekleştiremedikleri için de Eskişehir, bir türlü atılım yapamamış, sürekli de kan kaybetmiştir. Eskişehir, geçmişte ülkemizin, altıncı kenti iken, bugün geldiği nokta ortadadır.
İsteriz ki vilayet, belediye başkanları, ETO ve ESO gibi sivil toplum örgütleri, bu tabloyu değerlendirsin, kısır çekişmeleri ve geçmişin hesapları da bir tarafa bırakarak, yapacakları hizmetleri ve gerçekleştirecekleri proje/projeleri, kent halkı ve paylaşsınlar. Çünkü kısır çekişmelerin, vaat ve söylemlerin, özellikle de "ÜRETMEYEN" bir Eskişehir' in, insanımıza hiçbir faydası yoktur.
Eskişehir' deki, Sosyo-politik gelişme sonucu, kamu yatırımları düştü. Ticaret ağırlık kazandı. Finansman ve girdi maliyetleri yükseldi. Kente verimlilik artışı sağlanamadı. Sonuçta da Eskişehir, bölgedeki etkinliğini kaybetti. Afyon, Kütahya gibi çevre illere verilen teşvikler ise yatırımları azalttı. Hatta Eskişehir'deki yatırımlar bile, bu illere kaydırıldı. Belediyelerin, imar yanlışlıkları ise kenti tek merkezli kent haline getirdi.
Ayrıca Eskişehir, mevcut sanayi alt yapısı, ulaşabilirlik ve erişebilirlik imkânları ile yatırımcıların tercih ettikleri bir bölge konumundadır. Batı Anadolu ve Marmara Bölgeleri'nde gelişme alanı bulunmayan sanayi niçin, son derece cazip bir sanayi kentidir.
Uçak Motor Fabrikası (TUSAŞ) ile Dizel Lokomotif motoru üreten tek fabrikası TÜLOMSAŞ, Eskişehir Şeker Makine Fabrikası, 1'inci Hava İkmal Bakım Merkezi, ile Eskişehir, hassas mekanikte, ülkemizin en önde gelen kentidir..
Her genel ve yerel seçimler, Eskişehir' in, önündeki en önemli fırsattır. Seçmen, futbol takımı gibi, parti tutmayı, duygusal davranmayı, bir tarafa bırakmalı, "ÜRETEN", en önemlisi de "ÇOK MERKEZLİ ve KESİMLİ" kent için, proje/projeler olan, adaylara yönelmelidir. Çünkü üretmeyen ve tek merkezli bir Eskişehir, sürekli kan kaybeder.
Aslına Eskişehir, bu tabloya, ne layık, ne de mahkûmdur. Yeter ki, vilayet, belediyeler, kurum/kuruluşlar, sivil örgütleri, takım ruhu içinde çalışsın. Ayrıca, makro düşünen, çok merkezli, kesimli ve üretken kenti, hedefleyen, insanlarımız, iş başında olsun. Çünkü her alanda " ÜRETMEK", her alanda atılım yapmak ve gelişmektir.