ESKİ meclis toplantısında ‘çeşme suyu’ gündemi
ESKİ’nin 2023 yılı kesin hesabına göre; gider hesabı 1 milyar 119 milyon TL, gelir hesabının 1 milyar 179 milyon TL olduğu görülmüştür. ESKİ’nin 2024 yılında ödeyeceği kısa vadeli borcu 88 milyon 904 bin 360 TL’yken, 2030 yılına 266 milyon TL’dir
“HÜKÜMET MALİYETİ DÜŞÜREMİYOR ESKİ DÜŞÜRMENİN YOLLARINI BULMALI”
2023 yılı kesin hesabı ile ilgili CHP Grubu adına konuşan Başkan Kazım Kurt, “eskinin 2023 yılı kesin hesabı ve faaliyet raporu ile ilgili görüşlerimizi bildirirken hem 2023’ün geçirdiği ekonomik durumları hem de ülkenin içinde düştüğü dar boğazı hesaplamak gerekli. Burada esas olan; ESKİ bütün Eskişehir’in 13 bin kilometrelik alandaki tüm insanlarımızın su ihtiyacını karşılamak için kurulmuştur faka kurum merkeze endeksli olduğu için diğer yerlere de büyük yatırımlar yapmak durumundadır. ESKİ’nin giderleri yüksek bir hale geldiği için tüketiciye de bazı güçlükler yansımaktadır. Maliyetleri düşürecek formüller geliştirmemiz lazım. En büyük maliyet enerji hem elektrik hem yakıt enerjisi. Bu konuda hükümet bunu frenleyemiyor. Hükümet frenleyemediği için maliyetlerimiz yükseliyor. O yüzden eskinin enerjiyi düşürecek formülleri bulması gerekiyor. Personel giderleri yüksek evet fakat bu iş toplu sözleşmelerle çözülebilecekken yukarıdan, Ankara’dan personel giderleri artırılıyor. Yeni dönemde ESKİ’nin bu konuda önlem alması gerekir. Nasıl alacak? Maliyet unsurlarını aşağıya çekmesi zor bir halde o yüzden daha dikkatli adımlar atılmalı diyorum ve olumlu oy kullandığımızı belirtmek istiyorum.
“KAYNAKLAR HALKIN YARARINA YATIRIMLARDA KULLANILMALI”
2023 yılı kesin hesabı ve faaliyet raporu hakkında ret oyu veren AK Parti Grubu adına konuşan Ahmet Sivri, şunları söyledi:
“ESKİ’nin 2023 yılı kesin hesabında 1 milyar 118 milyon TL gider 1 milyar 181 milyon TL gelir elde ettiği ve 61 milyon TL gelir fazlasıyla kapattığı görülmüştür. Büyükşehir Belediyesinin Kültür ve sosyal işlere 148.2 milyon TL kaynak ayırmasına karşın ESKİ’niniçme suyu tesisini yapma giderleri için 30 milyon kanalizasyon giderleri için 69 milyon toplamda 99 milyon TL. Gerek belediye gerekse belediyeye bağlı kuruluşların önceliği kaynakları, halkın yararına olan yatırımlara yönlendirmesi olmalıdır. Yapılan bu düşük yatırımlar ile şehrimize, kanalizasyon sorunlarına çözüm bulunması mümkün değildir. 2022yılına göre toplam borçlarda 138 milyon Türk lirası artış söz konusudur. Bu kadar borcu olan kurumun Büyükşehir Belediyesi, Tepebaşı Belediyesi, Odunpazarı Belediyesi, Mahmudiye Belediyesi, Seyitgazi Belediyesi alacağının olduğu, ayrıca Büyükşehir Belediyesine 58 milyon 700 bin Türk lirası borç verdiği anlaşılmaktadır. Sayın Genel Müdür belediyelerden lütfen alacağınız tahsil edin ve boş vermeyin.”
AK PARTİ’DEN SU ÇALIŞMALARI İLE İLGİLİ SORLAR
Sivri, “2023 yılında ESKİ’ye bağlı birimlere 145 bin 329 şikayet olduğu anlaşılmaktadır. Bu kadar şikayetin olduğu bir yerde başarıdan söz etmek mümkün değildir. Su yükleme noktalarına, ekiplerin para toplama usul ve şartları hakkında meclise bilgi verilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Sayın Başkan, vatandaştan kullandığı miktarda su parası alma yoluna gidecek misiniz? Tahsilatta alternatif teknolojileri kullanacak mısınız? Yoksa manuel devam mı edeceksiniz? Bunun yanında yer alan performans göstergelerinin pek çoğu hedefin altında kalmış, neredeyse sıfır başarının sağlandığı anlaşılmıştır. Özellikle kurumun yatırım yapması gereken göstergelerin pek çoğunda sıfır başarı çekmek için haklılığımızı net ortaya koymaktadır. İklim değişikliğine uyum kapsamında kayıp ve taşkınların azaltılması, yağmur suyu ve arıtılmış atık su gibi alternatif su yaygınlaştırılması, su tasarruflu teknolojinin uygulanması, tarım için uygun ürün deseninin seçilmesi ve temiz üretim uygulamalarına geçilmesi gibi konularda neler yaptığınızı öğrenmek istiyoruz. Vatandaşlarımızçeşmelerimizden temiz suyu ne zaman içebilecek? Şehir merkezinde her yağmur yağdığında taşan ve çevreye pis koku saçan rögarları kim ne zaman temizleyecek? Bizler yağmur yağdığında eyvah nereye ne oldu acaba diyerek aynı şekilde yaşamaya devam mı edeceğiz? Sizlerden bu soruların cevabını bekliyoruz. Her iki raporu da ret oyu vereceğimizi ifade ediyor saygılar sunuyorum” şeklinde sorular yönetti.
ÖZEN: KURUMLARIMIZIN KOYDUĞU HEDEFLERİ YÜZDE 76 ORANINDA GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR
ESKİ Genel Müdürü Oğuzhan Özen, “Kısa vadeli kurumumuzun 2024 yılında ödeyeceği borcu 88 milyon 904 bin 360 liradır. Bu ödeme; Avrupa Yatırım Bankası, hazine, İlbank ve EYT’den emekli olanların tazminatının kredi borcu ödemesidir. 2030 yılına kadar ödeyeceğimiz borç ise 266 milyon TL’dir. Bir diğer konu da; Büyükşehir Belediyesi’ne para aktarılıyor diye gündem oluyor. Bunun kanunu çok açıktır; ne şekilde para vereceğimiz, alacağımız kanunlarla açık ve nettir, Sayıştayın da denetimindedir. Büyükşehir Belediyesi’ne 1 buçuk yıldır bir lira dahi aktarılmamıştır. Belediyelerden alacak ve vereceklerimiz mahzuplaşma yöntemiyle borçlar alınır. Stratejik planlar 5 yılda bir yapılır. Kurumlarımızın koyduğu hedefleri yüzde 76 oranında gerçekleştirmiştir. Teşkilat yapılanmamız 2023 yılında değişti. Birimlerin kendi içindeki hedeflerin gerçekleşme oranlarına bakılmalı” dedi.
“ESKİŞEHİR ŞU ANDA İLERİ TEKNOLOJİ ARTIMA TESİSİ KULLANMAKTA”
Özen, “Su matiklerin toplanması uzaktan toplanma yöntemine tabidir. Hazne dolduğu zaman uyarı gelmektedir. Bankaların bankamatiklerden topladığı şekilde toplanır ve bankaya yatırılır. Genelde kendi yağımızda kavrulmayı tercih ediyoruz. Başkanımızın talimatıyla da yeni projelere başlamaya çalışacağız fakat bunlar için bir süre gerekiyor. Enerjiye gelirsek; uzunca zamandır medyada da yansıdı. Arıtma tesisimiz ileri teknolojide bir sistemidir, arıtma sistemleri suyun yapısına göre üretilir. Daha 3 ay önce devletin teşvikiyle ele alınan arıtma tesisi Eskişehir’in kullandığı tesis ile bire bir aynıdır. Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Eskişehir şu anda ileri teknoloji artıma tesisi kullanmaktadır. Porsuk çayının yapısı ve kalitesinden kaynaklı kimyasal kullanmak zorundayız” diyerek maliyetlerin ve yakıtların artmasındaki sebebin arıtma tesisinin işleyişi olduğuna dikkat çekti.
“DSİ İLE İMZALANAN PROTOKOL YAVAŞ İLERLİYOR”
Son olarak konuşan Başkan Ayşe Ünlüce ise, şunları söyledi:
“ESKİ Genel müdürlüğümüz en önemli kuruluşlarımızdan bir tanesi. Hesap verilebilir, gerçekçi durumunu kurumunu ortaya koydukları için kendilerini kutluyorum. Bizler raporları hazırlarken baktık. Gerçekten bütün kurumların kendiyle yüzleşmesi lazım. Zayıf yönleri neler, artı yönleri bunları çok net bir şekilde ortaya koyması lazım. Bizler kesin hesabı ve faaliyetleri hazırlarken kurum Raporlar son derece şeffaf ve açıktı. Eskişehir’in en önemli sorunlarının başında su, çeşmeden akan su geliyor. ESKİ’nin bu konuda yoğun bir çabası var fakat biz porsuk çayından gelen suya mahkumuz, başka bir seçeneğimiz yok. Diğer illere bakarsanız kaynak suları da var. Porsuk çayının halini görüyorsunuzdur. Böyle bir suyu getiriyoruz, o suyu arıtarak evlere ulaştırıyoruz ve bunu yaparken pek çok testten geçiriyoruz. Bugüne kadar bir sıkıntı yaşamadık ama Eskişehir’i buna mahkum bırakmak istemiyoruz. Bu genel kurulun iradesinden birkaç sene önce çok güzel bir karar çıktı ve bu meclisten bu genel kuruldan alınan yetkiyle imzalanmış Devlet Su İşleri'nin bu konuyla ilgili protokolü var ve bu protokol yavaş gidiyor. İmzalandığı günden bugüne kadar yavaş gidiyor. Lütfen bu protokolün hızlanması için elimizden geleni yapalım. Daha bu planlama protokolü. Ne zaman planlama bitecek? Ne zaman yapım ihalesine başlayacağız? Planlama bugün bitse en az iki buçuk senelik iş var. Planlama ile ilgili ihale çok önemli, hassas ilerlemeli fakat hızlandırmamız gerekiyor. Hem temiz su Eskişehir’e gelsin, hem suyu temizlemek için bu kadar kimyasal harcamayalım hem de maliyetlerimizi düşürelim. Bence şehrimizin en önemli konularından biri bu” şeklinde konuştu.
