Bazıları insan kaynağı teriminin kimi üretim girdileri gibi tüketilen bir ‘kaynak (girdi)’ olarak kullanılmasına karşı çıkıyor. Eğer insana (hammadde, malzeme, enerji ya da amortisman gibi) işletmenin süreçlerinde ve faaliyetlerinde tüketilecek bir girdi olarak bakılıyorsa, bu bakış açısına katılmamak mümkün değil.

19’uncu ve 20’nci yüzyıllarda durum tam da böyleydi. Hâlâ geleneksel işletmelerde kendini yenileyememiş patron bakışının böyle olduğunu kabul etmeliyiz. Günümüz işletmesinde ise insan kaynağı; geliştirilmesi, bilgi ve deneyim olarak daha zengin hale getirilmesi, beceri ve yetenekleri açısından geleceğe hazırlanması ve gelişiminin yaşam boyu hale getirilmesi gereken kurumsal bileşendir. İşletme fonksiyonları içinde insana özgü beceri ve yeteneklerin kullanımı zenginleştikçe insan kaynağı değerli, nadir, taklit ve ikame edilemez yönünü yükseltmeye devam edecek.

Geçmiş çağların insanı kaynak olarak tüketen işletme anlayışı ise bu sabit fikri sürdürdüğü takdirde kendisini de tüketiyor olacak. Diğer yandan gelecekte –giderek azalsa da– düşük nitelikli işgücü bazı iş alanlarında varlığını sürdürecek olmakla birlikte, işletme ekosistemine dâhil olan tüm paydaşların kaçınılmaz misyonu insan kaynağını daha değerli ve nitelikli hale getirmektir. İşletmenin ar-ge fonksiyonu bu gerekliliği doğrulayan alanlardan sadece bir tanesidir.

İnsan kaynağı işletmelerin varlıklarını ve sürdürülebilir olmalarını sağlamak için ihtiyaç duyulan faaliyetleri yerine getiren çalışanlardan oluşur. İşletmelerin amaç ve hedeflerine ulaşabilmelerinde, bu yönlü faaliyetlerinin başarılmasında en değerli rollerden birisini yerine getirir. Bir işletmenin amaç ve hedeflerine ulaşmak için son ürün veya hizmette içselleştirilen maddi kaynaklara sahip olması yetmez; bu kaynakları etkili ve verimli biçimde dönüştürecek çalışanlara gerek duyulur. Giderek karmaşık hale gelen iş süreçlerinde nitelikli insan kaynağının önemi artmaktadır.

Geçmiş dönemlerde işletmeler varlıklarını ve üstünlüklerini uzun süre koruyabiliyorlardı. Günümüzün hızlı değişen iş – işletme şartlarında ise yüksek hızlı değişme dayanıklı ve uyumlu olmak gerekiyor. Yeni pazar şartları işletmeleri akıllı, yenilikçi, hızlı, çevik ve esnek olmaya zorluyor. ürünün yaşam ömrünün geçmişe oranla kısalmaya devam ettiğini gözlüyoruz.

Pazarın en değerli bileşeni olan müşteriler ‘daha iyi ve daha ucuz olana’ ‘hemen şimdi ve tam da burada’ erişmek istiyorlar. Dolayısıyla bu karmaşa ve dinamizm içinde gelecek önceki zaman dilimlerine göre daha belirsiz hale geliyor. Böyle bir ekosisteme ve pazara uyum sağlamayı sağlayacak strateji, geleceğe yönelik olarak yaratıcı fikir üretmeyi ve hızlı öğrenmeyi kalıcı hale getirmektir. Bilginin sürekli artan önemi bu durumdan kaynaklanıyor. Bu bağlamda bilginin yükselen üretim faktörü olduğu bu çağda rekabet üstünlüğü sağlamak için sadece teknolojik varlık toplamı yeterli olmuyor; çalışanların çeşitlenmiş ve zengin bilgi, deneyim ve beceriler toplamı önemli bir zorunluluk olarak ortaya çıkıyor.

İşletmeler bu çağda kendi farklılaşmalarını yaratmak zorundalar. Elimizdeki en önemli araçların başında ise inovasyon geliyor. İnovasyon masa başında otururken içe doğuveren parlak bir fikir değildir. İnovasyon yeteneğinin arka planını büyük oranda ar-ge çalışma ve faaliyetleri oluşturur. Pazardaki bir problemi çözmek veya müşterinin bir ihtiyacını tatmin etmek için önerilen iş fikrinin ürüne dönüşmesi süreci ar-ge olgusunun pek çok aşamasını içerir. Bu nedenle farklılaşmayı İnovasyondan, inovasyonu ise ar-ge’den ayrı düşünemez. Bunlar aynı bütünün farklı, ama ayrılmaz bileşenleridir.

İşletme için stratejik öneme sahip inovasyon, insan kaynağından ayrı düşünülemez. İşletmeyi sadece fiyat üzerinden rekabet etmekten kurtaracak ve daha katma değerli hale getirecek olan inovasyonu taklit edilemez bir fonksiyon haline getirmenin yolu nitelikli insan kaynağına sahip olmaktan geçiyor. İnovasyonun odağında yer alan ar-ge’de başarıya ulaşmanın şartı da bu türden insan kaynağına sahip olmaktır. Kalıcı ve sürdürülebilir olmak isteyen işletme, ar-ge ve inovasyon faaliyetlerini başarıya ulaştıracak insan kaynağından bağımsız düşünülemez.