Hz.Allah’ın lütfuyla insanlar servet, mevki, sağlık zeka ve yaşayış yönleriyle birbirlerinden farklı yaratılmışlardır. Ayrıca iyi, kötü, doğru, yanlış, güzel, çirkin gibi özelliğe sahip insanoğlu tarihlerin seyri içinde kabile, kavim, cemaat ve millet şeklinde toplu olarak yaşamaktadırlar.
İnsanoğlunun toplu yaşamasıyle huzurlu hayat için yöneticilere yönlendiricilere muhtaçtır. İlk yönlendiriciler Peygamberler olmuştur. Sonraları emirlikler, krallıklar ve başkanlıklar insanları yönetmişler yönlendirmişlerdir. İnsanların yönlendirilmesi iki yöne doğru yapılmaktadır.
a) Hayırlı, huzurlu, nurlu dünya ve ahiretinin seadet ve selamet yönü
b) Batılın, küfrün geçici zevk ve sefa yönü
a) önceleri çileli, zahmet ve meşakkatli olan sonu ise huzur seadet ve mutluluk olan neticesi ilahi rıza ve cennet olan bu yönün diğer bir adıda “Hidayet” olan, inanç ibadet ve kulluk yönüdür. İnsanları bu yöne yönlendirenler Hakka tevhide, Allah’a ve Rasülüne inanan bahtiyar önderlerdir. Günümüzde bu önderlerin bir adıda hakiki mürşidlerdir. İnsanları irşad eden (yönlendiren) gayesi sadece “rızai-ilahi” olan gerçek mürşidi bulanlar onun irşadı ve yönlendirmesiyle Hakkın rızasına, ebedi seadete kavuşurlar.
ülül-emr adı verilen Hakka inanmış toplumları yönetenler Yüce Rabbimizin, insanı yeryüzünde (dünyada) halife olarak yarattığını bildirdiği (Bakara Suresi Ayet 30) fermanıyla kabul edilen “ülül-emr” devlet başkanıdır. Halife, vekil ve temsilci demektir. Hz.Allah (cc) yeryüzünde iradesini temsil etmek üzere insanı yaratmış orada ilahi hükümranlığı gerçekleştirme görevinide ona vermiştir. Hz.Peygamberimiz (a.s) “Başınızdaki ülül-emriniz habeşi bir köle bile olsa ona itaat ediniz” buyurmuşlardır. (Buhari-Müslim)
Bataklığa, delalete ve küfre düşmüş bir insanı (toplumu) irşadı, adaletiyle kurtaran bir önder, Hakkın Allah’ın (c.c) rızasını kazanmış büyük bir sevap kazanmış olur.
b) İnsanları batıla geçici zevk ve safaya yönlendirenler Allah’ın (c.c.) yolundan alıkoyanlar, şeytanın görevine yardım edenlerin ilahi huzurda cezalandırılacağı bildirilmektedir. Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerimde şöyle buyuruyor; “İnkar edipte (insanları) Allah yolundan alıkoyan, saptıranlar var ya işte onlara yapmakta oldukları bozgunculuklar sebebiyle, azaplarını kat kat arttıracağız” (Nahl suresi Ayet 88, sh:276)
“Kıyamet gününde kendi günahlarını tam olarak taşımaları ve bilgisizce saptırmakta oldukları kimselerin günahlarından da bir kısmını yüklenmeleri için (dikkat et) bak ki yüklenecekleri şey ne kötüdür” (Nahl Suresi, Ayet 25, sh:268)
Zira sapanla saptıran ortakdırlar; birisi öbürünü saptırmış, öbürüde onun saptırmasına boyun eğmiştir. öyleyse ikiside günahta müşterektir. “Saptırmanın bilgisizce olması” saptırılana dönük bir keyfiyettir. Yani uydukları yolun sapıklık olduğunu bilmeden sapmışlardır. İnsanlar gittikleri bulundukları yolun eğriliğini doğruluğunu bilmek zorundadırlar.
“(Sapıklar) Cehennemde toplanınca sonrakiler öncekiler için “Ey Rabbimiz! Bizi işte bunlar saptırdılar! Onun için onlara ateşten bir kat daha fazla azap ver!” diyeceklerdir. (Araf Suresi Ayet 38, Sh:154)
Toplumu yanlış yolda yürüten liderlere hem kendi kafirliklerinden hem de başkalarını doğru yoldan saptırdıkları için bunların peşinden gidenlere de hem kafir olduklarından hem de sapık liderleri taklit ettikleri için iki kat azap edilecektir. (İzahlı Kur’an meali Sh:154)

“Ey Rabbimiz! Biz reislerimize ve büyüklerimize uydukta onlar bizi yoldan saptırdılar” derler. Rabbimiz! Onlara iki kat azap ver. Ve onları büyük bir lanetle rahmetinden kov” (Ahzap Suresi, Ayetler: 67-68, Sh:426)
Mealini arz ettiğim Ayeti Kerimelerden anlaşıldığı gibi insanları doğru yoldan saptıranlar da sapanlarda günahlarda müşterekdirler. Akıl, fikir, sahibi olanlar hangi yolda olduklarının bilinci içinde olmaları lazımdır.