Selef âlimleri nazar meselesine yer verirken kelâmcılar, muhtemelen itikadı ilgilendirmediği ve âhâd haberlere dayandığından bu konuyu eserlerine almamışlardır. Fakih alileri ise daha çok, kötü bakışlı kişiden korunmak ve nazardan kurtulmak için alınması gereken tedbirler üzerinde durmuşlardır. Kādî İyâz, Nevevî ve İbn Âbidîn, nafakalarının karşılanması şartıyla nazarı etkili kişilerin toplumdan uzak tutulabileceğini bildirmektedir. Kurtubî ise nazar yoluyla zarar veren kimseden zararın tazmin ettirilebileceğini belirtmiştir (Bedreddin el-Aynî, 17/405).
Nazar konusunu pozitif bilimlerin yöntemiyle açıklama imkânı bulunmamaktadır. Normal sınırlar çerçevesindeki duyuş, düşünüş ve davranışları aşan olayları inceleyen parapsikoloji nazarı psikokinetik (telekinezi) olaylar içinde mütalaa etmekte ve bu tür hadiseleri birer vâkıa olarak kabul etmektedir. Meydana gelişlerini ise bedenin elektromanyetik güç alanına sahip bulunması, elektromanyetik ışıklar yayan gözlerin bu alanı etkilemesi, özenme, imrenme ve haset gibi duyguların bu tür bakışları beslemesi, bakışlardaki duygu yoğunluğuna paralel biçimde nazarın gücünün artması, ayrıca zihin gücünün bu tür olaylarda etkili bulunması şeklinde açıklamaktadır.
Nazar boncuklarının mavi renkte oluşu, gözü yeşil veya mavi olanların daha çok psikokinetik güce sahip bulundukları inancına dayanmaktadır. Mavi nazar boncuğu bakan gözlerin dikkatini kişinin vücudundan boncuğa yöneltir. Böylece mavi gözden gelebilecek enerji akımı nazar boncuğu tarafından yansıtılarak gücü kırılır.
Nazardan korunmak için başvurulan önlemlerin bir kısmının dua olduğu görülmektedir. Felâk ve Nâs sûrelerini okumak, “mâşallah”, “bârekellah” gibi dinî metinlerin yazılı bulunduğu kolyeler taşımak bu türdendir. Tecrübe edilen ve umut bağlanan vesileler şeklinde kabul edilmek şartıyla bunlarda dine aykırı bir durum söz konusu değildir. Burada inancı ilgilendiren en önemli husus nazar kavramı etrafında oluşturulan kurşun dökme, çeşitli hayvanların resim veya kemiklerini kullanma gibi bir kısmı İslâm dışı gelenek ve uygulamalardır. Allah’a dayanma yerine bazı şeylere sığınma, Allah’ın yaratıcı ve koruyucu sıfatlarını yaratıklara devretme anlamı taşıyan bu tür davranışları İslâmî açıdan onaylamak mümkün değildir. Allah’tan gayri şeylerden medet ummak gaflet ve delaletttir.
Halk kültüründe insanları, hayvanları araba ve eşyası gibi nesneleri nazardan korumak amacıyla değişik objeler nazarlık olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Kalem Suresinin 51.ayetinin aslı ve meali yazılı bir levha ev ve iş yerlerine asılır.
Nazardan korunmanın en tesirli tedbiri dua ve bu konuda Efendimiz Hz.Peygamberimizin tavsiye ettiği sureleri okumaktdır.
Kur’an’ın son iki suresi Felak ve Nas surelerine ‘Muavizeteyn’ denilir. Ukbe b. Amir’den gelen bir rivayete göre Rasülü Ekrem Felak ve Nas surelerini kast ederek, “Bana bazı ayetler indirildi benzerleri görülmemiştir, “el Muavizeteyn” demiştir. (Müslim, Salatül Müsafirin 264-265)
Müşrikler Hz.Peygamberimize (a.s) büyü yaparak zarar vermek istemiş bu surelerde ise her türlü şerre karşı Rasülüllahın yüce Yaratınına sığınmak gerektiği belitilmiştir. Muavizeteyn, sığındıran, koruyan anlamına gelmektedir.
Felak Suresinin meali:
“(Habibim) De ki; Yarattığın şeylerin şerrinden, karanlık çöktüğü zaman gecenin şerrinden düğümlere üfürüp büyü yapan üfürükçülerin şerrinden ve kıskandığı vakit kıskanç kişinin şerrinden sabahın Rabbine sığınırım”

Nas Suresinin meali:
“(Habibim ) De ki; Cinden olsun, insandan olsun insanların kalplerine şüphe ve tereddüt sokan vesveseci ve sinsi (şeytan ve insanın) şerrinden, insanların Rabbine, insanların melikine (mutlak sahip ve hakimine) insanların İlahına sığınırım” (İzahlı meal tefsiri)