Yerel seçimlerde belediye başkanları, "Katılımcı belediye" vaadinde bulundular. Ancak izlediğimiz kadarıyla da yasal zorunluluk dışında, bu vaatlerini istenen boyutta belediye hizmetlerine yansıtamadılar. Oysa çağımızda, her alandaki icraatta, toplum katılımı olmazsa olmaz konumdadır.
Elbette Eskişehir'de, her üç belediyenin de, aynı partiden olması en idealidir. Ancak bugünkü tablo da demokrasinin gereği olup, Eskişehirli seçmen açısından da olumlu puandır. Eskişehir'deki demografik hareketliliğin, ortaya koyduğu bu ortamdan, belediyeler yanında, kentteki kurum/kuruluşlar da, yararlanmak zorundadır. Ancak bu tablo, Toplum katılımı önünde engel teşkil etmemelidir.
Ayrıca her yiğidin, bir yoğurt yiyişi olduğu gibi, her kurum/kuruluşun ve kişi/kişilerin de kendilerine özgü bir "Toplum Katılımı" anlayışı olacaktır. Bu doğal bir gelişmedir. Yeter ki olay ve gelişmelere de ön yargılı bakılıp, yargısız infaz yapılmasın.
Bugün içinde bulunduğumuz çağda, uluslararası kurum/kuruluşlar, "toplum katılımını " ilişki ve hizmetlerinde ön planda tutuyor. Nitekim DSÖ, Toplum Katılımını, Temel Sağlık Hizmetlerinin, en önemli öğesi olarak kabul etmiştir.
Toplu katılımı," kendi kedine yeterlilik" ülkemizde de yıllardır istenen boyutta olmasa da bazı icraatlarda yer veriliyor. Ancak sürekli ve kalıcı değil, kişiye veya siyasi iradeye göre, ya kalıcı oluyor, ya da ortadan kaldırılıyor. Bilhassa çok partili dönemde siyasi iradenin gelecek hesapları, toplum katılımının önünde en büyük engel teşkil etti. Sonuçta da vatandaş, her türlü hizmeti, devletten bekledi.
Aslında ülkemizde, halk ve kurum/kuruluşların, toplum katılımı kavramını tanımlama şeklinin, en önemli belirleyicisi, kavramın, bir araç mı, yoksa bir amaç mı olarak algılandığıdır. Genel kanı toplum katılım, belirli bir amacı ve hedefi gerçekleştirmek için kullanılan bir araçtır.
Algılama, ne yönde olursa olsun, toplum katılımının, her alanda en önemli öğe olarak tüm dünyada kabul görmüştür. Son yıllarda, ülkemizde de toplum katılımı alanında ciddi gelişmeler var. Özelliklede sivil toplum örgütlerinin, katkısı küçümsenmeyecek boyutlardadır.
Şayet belediyeler, toplum katılımına, icraatlarında yer verirse, hizmetleri daha kolay sağlar, Özellikle de karar verme sürecine, toplum katılımı olması halinde, alınan kararların, icraata yansıtılması daha verimli olacaktır. Toplumdaki kaynaklar, harekete geçecek, hizmetlerin maliyetlerini düşecek, Halk belediye hizmetleri üzerinde bilgi sahibi olurken daha da bilinçlenecektir.
Şu bir gerçek ki Eskişehir'deki belediye hizmetlerinde, toplum katılımı yok denecek kadar azdır. Tüm hizmetler, belediyelerden bekleniyor. Belediyelerin ise bu alanda bir gayret ve çabası yok. Hâlbuki halka rağmen belediyelerin hizmet getirmesi, halkın da hizmet alması mümkün değildir
Eskişehir' de, halkın hakkını savunmak, belediye hizmetleri hakkında halkı bilinçlendirmek, halkın belediyelere, maddi ve manevi olarak katkısını, onlara danışmadan, karar süreçlerine, katılımını sağlamadan mümkün mü?
Ayrıca toplum katılımı için, belediyelerden bürokratik formalite ve engeller kaldırılmalı, en önemlisi de teknolojik alt yapıyı gerçekleştirilmeli, şeffaflık; karar süreçleri ve sonuçları, açık, ulaşılabilir nitelikte şeffaf olmalı, her türlü gizlilik ortadan kaldırılmalıdır. Vatandaşlar "Yalın Yurttaş Kimliği" ile sorunlarını, belediye başkan ve yöneticilerine iletebilmelidir.
Belediyelerde, yönetsel yapılanma, tabandan tavana doğru düzenlenmeli, icraatlarda "Toplum Katılımı", ön planda tutulmalıdır. Çünkü kurum/kuruluşlara, özellikle de halka rağmen, başarılı olmak mümkün değildir.
Siyaset, farklı toplumsal taleplerin, karar süreçlerinde bir araya gelerek kamusal alanda birlikte hayat bulmasıdır. Bu tür tanımlanan siyaset, bunu gerçekleştirecek birbirini tamamlayan bazı öncüllere dayanmak zorundadır. Bunun için de, Belediyelerde, Karar süreçlerinin ölçeğe bağlanması; alınacak kararların niteliğine göre, katılımda dar ya da geniş ölçek uygulanması, tüm konularda, mümkün olduğu kadar toplumla, yeni karar süreçleri oluşturması gerekir.
