Köşemize, Eskişehir'le ilgili, pek çok sorun gelir. Genellikle de sorunları ilgilerle görüştükten sonra gerekirse köşemizde kamuoyu ile paylaşırız. Bu sorunlardan ve sıkça da gündeme getirilen sorunlardan biride, "BRUSELLA HASTALIĞI" dır.
Zoonotik bir enfeksiyon olan brusella, ülkemizde ve dünyada da önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ateş, eklem ağrıları, terleme ve iştahsızlık gibi, özgül olmayan belirtilerle ortaya çıkan brusella, birçok organ ve sistemi tutabilmektedir. Belirti ve bulguları çok sayıda hastalıkla benzerlik gösterdiğinden, tanının gecikmesi, ya da yanlış tanı konulması oldukça sık rastlanan bir durumdur.
Ülkemizde, bu hastalıkla ilgili Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın, BRUSELLA İLE MÜCADELE YÖNETMELİĞİ var. Bu yönetmeliğin amacı, brusellozun kontrol ve eradikasyonu ile ilgili hususlar ile resmi olarak, "Bruselladan Ari Sürü" statüsünün kazanılması için, uygulanacak kuralları belirlemektir. Ayrıca yönetmelik, sığır, koyun ve keçi cinsinden hayvanların, bruselladan korunması ile ilgili hususlar ile ulusal bir eradikasyon programının kuralları ve koşullarını kapsar.
Ülkemizde yaygın olarak görülen ve yetiştiricilerimizin ekonomik kayıplarına neden olmasının yanında sürdürülebilir hayvancılığımıza da olumsuz etkiler yapan Brusella, hem hayvan sağlığını, hem de halk sağlığını tehdit eden önemli bir zoonoz hastalıktır
Brusellanın kontrol ve eradikasyonu için ülkemizde yapılan ilk çalışmalar, sığırda "BrusellaAbortus" için 1930 yılında başlatılmıştır. Bu kapsamda 1951 yılında, Ankara Etlik Veterinerlik Bakteriyoloji ve Seroloji Enstitüsü bünyesinde kurulmuş olan laboratuar, daha sonra İstanbul Pendik Veterinerlik Bakteriyoloji ve Seroloji Enstitüsü'ne taşınmıştır. Brusella Melitensis laboratuvarı ise 1965 yılında kurulmuş, BrusellaMelitensisRev. 1 aşısının geniş kapsamlı üretimi 1969 yılında başlamıştır.
Sadece hayvanların verimini düşürüp, sağlıklarını tehdit etmekle kalmayan, aynı zamanda insan sağlığı için de ciddi riskler oluşturan, bu tehlikeli hastalıkla mücadele için "Ulusal Brusella Kontrol ve Eradikasyon Projesi" 1984 yılında uygulanmaya başlanmış ve dişi sığır yavruları ile koyun ve keçi yavrularının aşılanacağı projenin, 26 yılda tamamlanması hedeflenmiştir.
Hastalığın yaygınlığının tespiti amacıyla, 1998 yılında yapılan çalışmada Brusella fert prevalansı, sığırlarda % 1,43, koyunlarda ise % 1,97, sürü prevalansı ise sığırlarda % 11,4, koyunlarda % 15 olarak tespit edilmiştir. Bakanlığımızca uygulanan "Ulusal Brusella Kontrol ve Eradikasyon Projesi" sonrasında hastalığın sığır ve koyunlarda yaygınlığının tespiti amacıyla, 2011 yılında yapılan çalışmanın ilk değerlendirmelerine göre sığırlarda Brusella sürü prevalansı %6,9 (fert prevalansı %2,6) ve koyunlarda Brusella sürü prevalansı %30 (fert prevalansı %4,7) olarak tespit edilmiştir.
Brusellanın, eradikasyonunu sağlamış ülkelerin yaptığı çalışmalar incelendiğinde, sürü prevelansı % 1 den az olduğunda, test ve kesim metodu ile kısa süreli eradikasyon programı uygulandığı, hastalık prevalansı daha yüksek olduğunda ise yapılan aşılamalar ile sürü prevalansın önce % 1 in altına çekildiğ, sonra test ve kesim metodu ile hastalığın yok edildiği görülmüştür.
İlimizde 2012 yılı Aralık ayında uygulamaya konan "BrusellanınKonjuktival Aşı İle Kontrol ve Eradikasyonu Projesi" kapsamında, Dişi Sığırların tamamının, yeterli bağışıklığın şekillenmesi için, 12 ay arayla iki kez aşılanması, tüm dişi koyun ve keçilerle damızlıkta kullanılacak erkek küçükbaşların bir kez aşılanması planlanmıştır.
Aralık 2012 Haziran 2014 tarihleri arasında 131.500 Büyükbaş hayvan varlığı olan il genelinde 98.757 adet BrusellaAbortus S-19 konjuktival aşısı,13.326 büyükbaş varlığı olan Sivrihisar ilçesinde 11.174 adet BrusellaAbortus S-19 konjuktival aşısı uygulanmıştır.
Aynı dönem içinde 1.220.365 baş Koyun-Keçi varlığı olan ilimiz genelinde, 702.151 adet BrusellaMellitensisRew-1 konjuktival aşısı, 235.025 baş Koyun-Keçi varlığı olan Sivrihisar ilçesinde, 165.253 adet BrusellaMellitensisRew-1 aşısı uygulanmıştır.
Elbette BRUSELLA HASTALIĞI ile ilgili mücadelede, aşı, aşılama, küpeleme ve güncelleme çalışmaları sırasında, hayvan sahiplerine, hayvan bakım, besleme ve hastalıkları konusunda sürekli bilgilendirmeler yapılması da önemlidir. Ancak Brusella Hastalığı ile ilgili tüm kesimlerin, işbirliği içinde, çalışmaları, yanında, sürekli, " "DENETİM", "EĞİTİM " çalışlarının da yapılması bir zorunluluktur. Çünkü söz konusu olan sağlık ve ekonomidir.
Tarım İl Müdür Sayın Mehmet Salih SÖĞÜT, "Bilimsel veriler ve yöntemler ışığında hazırlanan mücadele programlarının, etkin ve başarılı olabilmesi; bakanlık personelinin, hayvan sahipleri, hayvan severler ve ilgili kurum ve kuruluşların koordinasyon halinde, doğru kaynaktan bilgi alıp, ortak çalışmaları ile mümkün olacaktır." Demiştir. O nedenle de BRUSELLA ile ilgili mücadelede, her kesim, her türlü fedakarlığı yapmalıdır.
