Bize gelen e-maillerden, en çok dikkatimizi, kent sorunları ve bilimsel öneriler çeker. Nitekim Çevre Mühendisi, Sayın Emre AKKAYA, katı atık maddeleri ve Odunpazarı "Geri Kazanım Projesi" ile ilgili görüşlerini bizimle paylamış.
Sayın AKKAYA, " Yazınızı ilgiyle okudum. Çevreye karşı göstermiş olduğunuz duyarlılıktan ötürü öncelikle size teşekkür ederim... Odunpazarı Belediyesinin hali hazırda yürüttüğü, 2007 Şubat ayından bugüne kadar devam eden ve başarı ile yürütülen bir projesi var. "Odunpazarı Geri Kazanım Projesi" ...T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Tarafından diğer illerde örnek proje olarak sunuluyor... Proje kapsamında ne mi yapılıyor? Yaklaşık 65.000 konut da yaklaşık 180.000 kişinin ambalaj atıkları kapı kapı mavi dolaşılıp, poşet dağıtılarak bu mavi poşetlerin içinde çöpten ayrı olarak toplanıyor ve geri kazanılarak ülke ekonomisine ve çevreye kazandırılıyor... Bu iş için toplam 70 personel 5 mühendis 1 Biyolog istihdam edilmiş durumda..." diyerek, geri dönüşüm Projesi' nin önemini belirtmiş.
Katı atık maddelerin, bertaraf edilmesinin, belediyeler ve halkımız, özellikle de ilgili insanlarımız tarafından da benimsenmesi memnuniyet vericidir.
İlk , "Geri kazanım Projesi" ne, İzmir' de tanık olmuştuk. Yıllar önce bu durumu, köşemizde gündeme getirmiş, "Eskişehir' de, bu projenin uygulanmasını istemiş, getirilerini de kamuoyu ile paylaşmıştık.
Aslında katı atık geri kazanımı ile ilgili, 30.07.2004 tarihli ve 25538 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ve 24.06.2007 tarihli 26562 sayılı Resmi Gazete ile revize edilerek yürürlüğe giren, "Ambalaj Atıkları Kontrolü Yönetmeliği" var. Odunpazarı Belediyesi bu yönetmelik gereği " ÇEVKO, Lisanslı firmalar Benli Geri Dönüşüm ve Özçetin Kâğıtçılık arasında imzalanan protokol ile proje 27.02.2007 tarihinde hayata geçirtilmiş, Hatta projenin başlatılması ile ilgili toplantıya da katılmıştık.
Söylendiğine göre de, ÇEVKO, tarafından bugüne kadar, 2 bin 500 geri kazanım kutusu ve 850 mavi renkli geri kazanım aparatı, okul, kamu kurumları ve bazı iş yerlerine dağıtıldı. Aylık toplanan geri kazanılabilir atık miktarı 700 tona ulaştı. Bu miktar yaklaşık 20 bin ağaca eşdeğer olup, 7 megavat elektrik, 925 ton ham madde ve 3 bin ton petrol tasarrufu sağlandı. Çöp depolama sahasında 19 bin 313 metreküp ambalaj atığının azalmasıyla ile çöp toplama sahasını ömrünün uzamasına katkıda bulunulmuş.
Elbette Odunpazarı Belediyesi' nin, "Geri Kazanım Projesi" her türlü takdirin üstündedir. Hem çevre, hem de ekonomik açısında önemli bir proje. Kente ve ülke genelinde bunun, daha yaygılaştırılması, aklıselim insanlarımızın ortak arzusudur.
Yeterli midir?
Elbette değildir. Kentlerdeki katı atık maddeleri, cam, metal, plastik ve kağıt/karton gibi katı atıklardan ibaret değildir. Kentlerde diğer evsel, sanayi ve hastane atıkları da var. Bu atıkların da, çevre kirletmesini önlemek amacıyla, çevre ortamlarında izole edilmesi için, "düzenli depolanması" yanında , "yakma ve küllerini düzenli depolama" ve "atık azaltma/tekrar kazanma/geri kazanım" gibi işlemlerle yok edilmesi bir zorunluluktur.
Ülkemizde ve Eskişehir' de, halk sağlığı açısından ciddi bir tehlike arzeden hastane artıklarının da diğer katı atıklardan ayırt edilerek yok edilmesi için, mutlaka ayrı bir tesisi kurulmalıdır.
Öte yandan katı atık maddelerinin yok edilmesinde, "koruyucu Hekimlik" yönteminden de istifade edilmelidir. Yani katı atıkların mümkün olduğu kadar, aza indirilmesine ve tekrar geri kazanmaya önem verilmelidir. Bu alanda, kent sakinleri, bilgilendirilmeli hatta eğitilmelidir. Ayrıca Eskişehir' de, kirletmeyen teknoloji girdileri tercih edilmeli, az atık ve atıksız teknolojileri, içeren sanayi dalları teşvik edilmelidir.
Ayrıca, hem önleyici, hem de giderici yönüyle, "KİRLETEN ÖDER" ilkesinin de hayata geçirilmesi gerekir. Bunun içinde, çevreyi kirletenleri, neden oldukları zararlardaki sorumlulukları mevzuatta açıkça düzenlenmelidir. İnsanlara, çevre alanında, "TEHLİKE SORUMLULUĞU" benimsetilmeli, özellikle de çevreye karşı, suç kavramı da geliştirilmeli, çevre suçlarına verilecek para cezaları, caydırıcı olmalıdır.
Eskişehir, daha fazla zaman kaybetmeden ve henüz çözüm yolları da varken, çevre koruması ve katı atıklar için, gerekli tüm önlemleri, bir an önce yeniden ele alınıp, yeni stratejiler ve politikalar oluşturularak, hayata geçirilmelidir.
Diğer yandan çevre, torunlarımızın bize emanetidir. Bu nedenle de çevreyi korumak, Kişi/kişiler ve kurum/kuruluşlar için, bir göre ve ödev olduğu kadar bir haktır da.