Kocaeli üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi ve Kocaeli Yer ve Uzay Bilimleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Şerif Barış, Gemlik-İznik fay hattında bir kırılma olursa İnegöl'de 7.6, Eskişehir fay hattında, bir kırılma olursa 7.4 büyüklüğünde deprem beklendiğini söylemesi ile birlikte Eskişehir’ de depremle ilgili kaygılar arttı.
Nitekim e,mail gönderen bir okuyucumuz,. “Her deprem sonrası, depremi konuşup, hiçbir adım atmadan, konuyu ka-patmanın büyük bir felakete neden olacağını söylendi. Ancak Türkiye ve Eskişehir’ de, depremle ilgili, uluslararası kalite ve standartlarda çalışmalar olmadı”. diyerek, köşemizde deprem konusuna yer vermemizi istedi,
Ayrıca Sayım Prof. Dr BARIŞ,”. Doğasıyla, İnegöl, Burs, daha önce büyük depremlere maruz kalmış, i-lerde de bu depremlere maruz kalacaksınız. Gemlik-İznik fay hattı kırılırsa, İnegöl'de 7.6 büyüklüğünde bir deprem, Eskişehir fay hattında bir kırılma olursa, 7.4 büyüklüğünde bir deprem olacak. ” dedi.
Yıllardır Anadolu üniversitesi, Uydu ve Uzay Bilimleri Enstitüsü Müdürü, Sayın Prof. Dr. Can AYDAY’ da, Eskişehir’in, deprem tehdidi altında olduğunu sürekli hatırlatıyor ve ilgilileri de uyarıyor. Aksi halde bir depremde, Eskişehir’in, hasar görebileceğini söylüyor ama arzu edilen tedbirler, bir türlü hayata geçi-rilmiyor.
17 Ağustos 1999 ta-rihinde, Marmara Bölgesi'nde meydana gelen ve 17 bin kişinin ölümüne neden olan, 7.4 büyüklüğündeki depremden sonra da ülke genelinde, olduğu gibi Eskişehir’de de depremle ilgili, önlemler sürekli gündemde oldu. Ancak bir müddet sonra unutuldu. Ortama da her zaman olduğu gibi, “eski tas eski hamam” felsefesi hakim oldu.
17 Ağustos depreminden sonra, TBMM'de grubu bulunan siyasi partilere mensup milletvekilleri, deprem felaketiyle ilgili, alınan ve alınması gereken tedbirler konusunda, meclis araştırması açılması için, önerge verdiler.
önerge de ”afet riski yüksek olan bölgelerden başlamak üzere, mevcut yapı ve altyapıların afetler olmadan önce güçlendirilmesi ve yenilenmesi çalışmalarına kamu binalarından başlayarak, önem ve öncelik verilmeli ve bu amaç için yeterli iç ve dış kaynaklar bulunarak, özel bir uygulama projesi hazırlanmalıdır. “ ifadesi yer almıştı. Bugüne kadar bu ifadeler, ne ülke bazında, ne de Eskişehir’de hayata geçirildi.
Yine aynı önerge de,” planlama ve yapı sektöründe görev alan şehir plancılığı, mimar, inşaat, jeoloji, jeofizik, makine ve elektrik mühendisliği gibi, uzmanlık alanlarının yetki ve sorumluluklarını belirleyen, meslek yasaları çıkarılmalıdır. Bu yasalarda, Meslek Odalarına üyelerini denetleme yetkisi verilmeli, gereği yerine getirilmez ise, Odalar da sorumlu tutulmalıdır.” İfadeleri yer almıştır.
17 Ağustos1999 Marmara Depremi’nde, sabahın erken saatlerinde Gölcük’ te idik. üç gün, enkaz kaldırma çalışmalarına, yardımcı olduk. Orada gördüğümüz eksiklileri ve yapılması gerekenleri, o günlerde, Eskişehir Valimiz olan, Sayın Ali Fuat Güven’e, aktardık. Eskişehir’de, birkaç adet çadır kent kurulmasını da istemiştik. önerilerimizi, dikkate alan Sayın Güven, üç yerde, çadır kent gerçekleştirilmişti.
Eskişehir’de, 17 Ağustos sonrası Zincirlikuyu Mahallesinde gerçekleştirilen 62500 m2, çadır kentin, akıbeti nedir bilmiyoruz, Mamuca da gerçekleştirilen, 55500 m2 çadır kent, TOKİ’ ye tahsis edildi. Şahin tepesindeki çadır kent sahası ise Alp Yapı Kooperatifine tahsis edi-lerek ortadan kaldırılmıştır. Oysa bu çadır kent sahalarının, her an hazır olacak şekilde muhafaza edilmesi ve depremde gerekli malzemenin de her an hazır olması gerekir.
Eskişehir’ de, deprem gerçeği yıllardır. masaya yatırıldı ve deprem konusunda çalışan uzmanlar, sürekli bir araya geldi ve Eskişehir’de, 1998 yılından önce yapılan binaların güçlendirilmesi gerektiği de hep söylendi ama bugüne kadar arzu edilen gelişme olmadı.
Eskişehir’ de, dep-remle ilgili pek çok panel, konferans, sempozyum ve toplantılar yapıldı. öneri getirildi. Ancak gelinen nokta ortadadır.Uzmanlarca, yıllardır gündeme getirilen,depremde, insan yaşamı için de olmazsa şart olan sağlam” ZEMİN ” ve sağlam “BİNADA ”oturmak gibi iki basit kural bile kentte yeteri kadar dikkate alınmıyor.
Eskişehir’de, Sivil Savunma ve İl Acil Yardım Ekipleri ve Sivil Savunma yükümlülerinin depreme yönelik eğitimleri sürekli olarak yapılmalı ve eğitimler tatbikatlarla pekiştirilmelidir.
Ayrıca depreme yönelik, çadır kentler, altyapısı bitirilerek, hazır halde tutulmalı, sivil savunma depoları kurularak, gerekli araç-gereç ve malzeme stokları yapılmalı ve kent düzeyinde etkin bir “Haber Alma ve İkaz Sistemleri”, ilgili sivil ve resmi kuruluşlar ile koordine edilerek kurulmalıdır.
Eskişehir’de, dep-remle ilgili olarak toplumun, sürekli bilgilendirilmeli ve bu amaçla eğitim prog-ramları düzenlenmeli ve depremle ilgili, alınan önlemlerde, sürekli, kalıcı ve sonuç alıcı bir şekilde gündemde tutulmalıdır.
ünlü Japon Fizikçi TERAD, "Doğal afet unutulduğu zaman gelir." demiştir.
