ESİAD' ı, ziyaret eden, Eskişehir Valisi Sayın Güngör Azim Tuna, Türk Dünyası Kültür Başkentliği sürecinde, kentte 400_den fazla etkinlik düzenlediklerini, otellerdeki doluluk oranlarının yüzde 100_e ulaşmasına rağmen, Eskişehir'deki turizm şirketlerinin, Kültür Başkenti Ajansı'na, teşekkür bile etmediğini söyleyerek sitem etti.
Turizm Şirketleri, TDKB Ajansına, niçin teşekkür etmedi, gerekçeleri nedir, en iyi şirketler bilir. Ancak TKDB' nin ilk günlerinde, ilgililer, Eskişehir'de, bir turizm patlaması olacağını, işletmeler, esnaf, otellerin hazırlanması gerektiği, otel sayımızın yeterli olmadığı, Binlerce kişinin, Eskişehir'de yapılacak etkinliklere geleceği, o nedenle de Eskişehir halkının, konuklara açmaları gerekeceği de nakarat gibi söyledi.
Ayrıca Eskişehir turizm ve turist patlaması yaşayacak, esnafın yüzü gülecekti. Gelen turistler, Eskişehir'i anlatacak ve Eskişehir markası, Türkiye ve dünya gündemden düşmeyecekti. Ayrıca TRT'nin, organize ettiği '23 Nisan Dünya Çocuklarının Türkiye'de Buluşması' programı, Eskişehir'de olacaktı.
Bu vaatler istenen boyutta kente yansımadı ama TDKB ajansı, Türk Dünyasına, Türkiye'den, iş adamları, öğrenci, bürokrat gönderdi. Ancak Türk dünyasından, aynı boyutta işadamı, öğrenci ve halk gelmedi. İç turizm ise yok denecek kadar azdı. Konutlar da misafir bekledi.
Diğer yandan Türk Cumhuriyetleri ülkeleriyle, işbirliği için, uygun ortam oluşturulması ve taraflar arasında, mal ve hizmet ticaretinin arttırılması hep söyledi. Hatta uzun dönemde, etkinliğe katılan ülkeleri arasında, ekonomik ilişkileri, geliştirebilmek için, kişilerin, malların, sermayenin ve hizmetlerin serbest dolaşımının sağlanacağı da vurgulandı. Ancak bu alanlarda da serbest dolaşım gerçekleşmedi.
Oysa 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti etkinlikleri, ekonomik ilişkileri geliştirilmesi açısından da ciddi fırsattı. Eskişehir' de, Türk Dünyası Ajansının önderliğinde, ESO ETO, TÜSİAD, TOBB gibi, kuruluşlar ve Türk dünyasındaki, bu tür örgütlerle birlikte, etkinliklerin yapılmasını bekledik. Bu etkinlikler yapılmadığı içinde, Türk Dünyası İşadamları ve sanayicileri arasında, beklenen işbirliği sağlanamadı.
Ayrıca Eskişehir, Türk Dünyası Kültür Başkenti olmakla, Türk dili konuşan halklar ve ülkeler arasında dostane ilişkiler kurarak, ortak Türk kültürünü, dilini, tarihini, sanatını, gelenek ve görenekleri araştırılarak ortaya çıkarılacak, geliştirilecek, korunacak, gelecek kuşaklara aktarılarak ve kalıcı kılınacaktı.
Eskişehir, Türk Dünyasının, kültür sanat gündeminin merkezine oturacaktı. kentin, tüm kültür zenginliği, Türk dünyası ile paylaşılacak. Kültür varlılarımızın korunacak ve çağdaş müzecilik anlayışıyla sergilenecek, Türk kültürü tanıtacak, öte yandan Türk dünyası ve Türk sanatçılar arasında, esin paylaşımına olanak sağlayacak, ekonomik işbirliğine de zemin hazırlanacak. Kalıcı eserler, yapılacaktı.
TDKB, Türk Dünyası ile bilimsel, kültürel, sanatsal araştırma, inceleme ve etkinlikler yaparak, kültürel birliği ve dayanışmayı sağlamaya çalışırken, dünya barışına, uygarlığına, bilime ve sanata katkıda bulunmakta amaçları arasındaydı.
Bu hedeflerin de büyük çoğunluğu da gerçekleştirilemedi.
Elbette başarısızlığın, neden/nedenleri var. Etkinliklerin başında, iyi fizibilite çalışması yapılmadı. Etkinliklerle ilgili, her kesimden gelen öneriler, dikkate alınmadı. Etkinliklerin ortasında, Vali ve Ajans bazında, görev değişiklileri ve icraatlara, bürokrasinin hâkim olması, Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Prof. Dr. Büyükerşen' in, 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti yönetim kurulu toplantısında, hazırlanan, tabak ve logolarla ilgili, yaşanan tartışma sonrasında, toplantıyı terk etmesi, daha sonrası, istifa etmesi ise başarısızlığın tuzu biberi oldu.
Öte yandan Türk Dünyası Kültür ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Başkenti etkinliklerinde, "TOPLUM KATILIMI", "ORTAK PAYDA, "ORTAK AKIL" ve " BEYİN FIRTINASI " gibi kavramlar, ön planda tutulmadı
Hülasa 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti yönetimi, halkımız, Anakent ve Alt belediyeler, ildeki kurum/kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, her dereceli okullar arasından, arzu edilen işbirliği, özellikle de TDKB etkinlilerinde, kentte takım ruhu, oluşturulamadı. Sonuçta da arzu edilen, başarı elde edilemedi.
Elbette Türk Dünyası Kültür ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Başkenti ile ilgili, icraat ve etkinliklerini eleştirmek, hata aramak, sitem etmek veya sorumlu aramak, Eskişehir'e, yarar getirmez. Önemli olan, TDKB, etkinliklerindeki, doğrulardan, örnek almak, Eksiklik ve yanlışlarından da ibret alarak, gelecekte yapılacak olan, bu tür etkinliklerde tekrar etmemektir.