Son günlerde internette, 'BOR' madeninin özelleştirilmesi ile ilgili tepkiler hız kazandı. Elbette vatandaşlarımızın madenlerimize, özellikle BOR' a, sahip çıkması, bir vatandaşlık görevidir.
Bor madeni ile ilgili her tepki ve gelişmede, Rahmetli ESO Başkanlarımızdan Mümtaz Zeytinoğlu dönemindeki ESO yönetiminin, "Madenler sanayinin motoru olmalıdır." tespitini hatırlarım. Çünkü Eskişehir, maden rezervi açısından, ülkemizin önde gelen kentlerinden biridir.
Ayrıca sanayinin, gelişmesinde lokomotif bir sektör olan madencilik, ülkelerin ve kentlerin kalkınmasında sürükleyici bir rol oynar. Madencilik, sanayinin itici gücü, katma değeri yüksek olan, kaynak ve istihdam yaratan bir sektördür. Son günlerde, e-mail' le sıkça Bor'un, özelleştireceği ve yabancıların eline geçeceği kaygısını içeren mesajlar geliyor. Bu mesajlara, Bor' un, önemini ve ülke için ne ifade ettiğini bilen insanlarımızın, Bor'la ilgili gelişmelere duyarsız kalmaması mümkün mü?
Türkiye, özellikle de Türk iş adamları, madenlere, özellikle Bor madenine sahip çıkmak ve ülke menfaati korumak ve kollamak zorundadır. Ancak Kaymaz Altın Maden Yatağı ile ilgili mücadelemizde gördük ki, Türk işadamları, madenlerle ilgili yatırımlara, ilgi göstermiyorlar. Kurdukları işletmelerin, kısa sürede kâra geçsin düşüncesindeler. Uzun vadeli yatırımlardan ise sürekli kaçıyorlar. Bor'la ilgili gelişmelerde, bu tablodan farklı değildir. Oysa Bor, ikame edilemeyen bir kullanım alanına sahiptir. Otomobil ve uçak camlarından kayak malzemelerine ve tenis raketlerine, çeşitli darbelere karşı koruyuculardan, telefon ve bilgisayar ağlarında geniş bir kullanım alanı bulan fiber optik kablolara, LCD ekranlar ve mikroçip üretiminden otomobil motorlarına, uydulardan farklı uzay araçlarına, uçak, helikopter ve diğer zırhlı araçlardan silah yapımına kadar "Bor" kullanılmaktadır.
Bor Madeninden, 250 ayrı sektör yaralanmaktadır. Borun, kanser tedavisinde, psikiyatride ve menapoz tedavilerinde kullanıldığı, parfümeri malzemelerinden temizlik ürünlerine kadar çeşitli yerlerde değerlendirildiği hatırlatılıyor. Tarım sektöründe gübre üretiminde kullanılan bu mineralden, nükleer atıkların depolanmasında da yararlanılıyor. Tekstilde, nişastalı yapıştırıcıların ayarlanmasından ağır metallerin sulardan temizlenmesine kadar önemli işlev gören Bor, tekne, yat gibi deniz ulaşım araçlarının imali ve inşasında, mücevhercilikte kullanılıyor.
Eskişehir'de, istenen seviyede olmasa da, Bor'la ilgili olumlu gelişmelerde var. Nitekim ESO Genel Sekreteri Sayın Y. Emre Heper, Bor'la ilgili bir yazımızdan sonra, " . ESO ve iki üniversitemiz ile birlikte, OSB kurulan Teknoloji Geliştirme Bölgesi, çok özet anlatımıyla bilimsel çalışmaları ve bunların ticarileşmesini teşvik eden bir merkezdir ve şu anda 20 ye yakın firma, burada faaliyet göstermektedir. Onlardan bir tanesi de, BORTEK ldt şti tarafından Bor Nitrür ve Kübk Bor Nitrür konuların çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar, Aralık ayı başında odamızda yapılan bir törenle, BOREN Bor Enstitüsü tarafından da desteklenmeye değer bulunmuştur. Bu BOREN tarafından desteklenen, ilk özel projedir." demişti. Çalışmalar, ne durumda bilinmez ama bu alandaki çalışmalardan kamuoyunun haberdar edilmesi, halkımızı biraz olsun rahatlatacaktır. Elbette bu alandaki çalışmalar, ne seviyede bilinmez ama Eskişehir'de, Borla ilgili çalışmaların yapılması, özellikle de bu alandaki, "Sanayi-Üniversite" işbirliği, memnuniyet vericidir. Eskişehir'e, yakışan da budur.Son günlerde, Bor' la ilgili, TBMM' de önemli gelişmeler var. MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut'un da aralarında olduğu 30 milletvekilinin imzasıyla verilen araştırma önergesinde, "Borun, ülkemizde estirilen özelleştirme adı altında yabancılaştırma rüzgarına dahil edilmemesi, ülkemizin Bor hammaddesinde liderliğinin rafine bor üretimi alanına da taşınması için neler gerektiğinin tespiti istendi. Önergenin gerekçesinde, Türkiye'nin yüzde 72'lik pay ile bor ve bor kaynakları açısından dünyanın en büyük ülkesi konumunda olduğu vurgulandı. Buna karşın dünya bor piyasasından alınan payın düşüklüğüne işaret edilerek, payının artırılmasının rafine ürünlerin geliştirilmesi ile mümkün olacağının altı çizildi. Ve Bor' la ilgili Meclis araştırması önerildi.
İlimizdeki mevcut madenler, bir kez daha ESO, ETO ve işadamlarımız tarafından değerlendirmeye alınmalı, gerekirse de yabancılarla ortaklık yapılarak, Eskişehir sanayisi ve ekonomisinin motoru haline getirilmelidir. Bu aynı zamanda insanımız için, bir görev, ödev ve hak olduğa kadar, aynı zamanda refah, iş ve aş demektir.
