
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
SİVRİHİSAR VE UNESCO
Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür örgütü (UNESCO) heyeti ile Sivrihisar’da, yapılan toplantıda, Tombak Kaya, Şinşırak Tepesi, Bal Kayası, Edincik Tepesi, Kartal Kayası, Dev Kayası, Yazıcıoğlu Kalesi’nin, dünya doğal mirası olarak, üNESCO’ nun, listesi alınması yanında, Jeopark ve sürdürülebilir turizm gibi, konular ele alındı.
Sivrihisar’ın, doğal, jeolojik ve kültürel değerleri hakkında sunumdan sonra, UNESCO’nun, programları, hakkında bilgi verildi. Sivrihisar’ ın, kültür ve doğal mirasının, UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne, dâhil olabilmesi için de Sivrihisar’daki kültürel ve doğal miras alanlarının, üstün evrensel değer sahibi olması ve belirtilen kriterlerden, en az bir tanesinin, yerine getirilmesi ve bölge halkının da istekli olması gerektiği söylendi.
Elbette Sivrihisar’daki kültürel ve doğa mirasın, UNESCO, tarafından, kültür mirası olarak tescil edilmesi önemlidir. Ancak kültürel ve doğa mirası ile ilgili alınacak önlemlerin, yetersizliği, tahribatların sürmesi veya alanın, üstün evrensel değerinin, kaybolması durumunda, alanlar, Dünya Miras Listesinden, çıkartılıyor. O nedenle de ilçenin, kültür ve doğal mirası, ilçe halkı ve ilçedeki kurum/kuruluşlar tarafından sürekli korunmalıdır.
UNESCO tarafından belirlenen, kültürel ve doğal varlıklarını, korunması için 175'ten fazla ülke, bir antlaşma imzaladı. Bu anlaşma ile dünya miraslarının, gelecek nesillere aktarılması planlanıyor. Kültürel ve doğal mirası, bir arada dâhil etmekteki amaç, insan ve doğanın, birbirinden ayrılmaz bir bütün olduğu ve bu iki varoluş arasındaki dengenin, muhafaza edilmesi gerektiğini, hatırlatmak ve vurgulamaktır.
Toplantıda, son yıllarda, dünya ve UNESCO ‘ nun, gündeminde olan, “JEOPARK” ve “JEOTURİZM” de, ele alındı. UNESCO heyeti tarafından, Sivrihisar bölgesinin, Jeopark’ a, müsait olduğu da sıkça vurgulandı. Ayrıca ilçedeki oluşturulacak Jeopark içinde, estetik, nadirlik ve bilimsel değerleri bakımından, yerel veya uluslar arası, öneme sahip üstün nitelikli yerler yer alacaktır.
Avrupa'da, 2000 yılında doğmuş, yeni bir doğa koruma ve alan yönetimi kavramı olan jeoparkların, sayıları, 2004 yılında, UNESCO himayesine girip, kısa sürede kabul görüp yaygınlaşmalarıyla, 2013 yılı itibarıyla, Avrupa'da 58'e, dünya genelinde, 100'e ulaştı.
Jeoparkların, eğitim, koruma ve jeoturizm, olmak üzere, üç temel hedefi bulunuyor.
Jeoturizmin amacı ise sadece bu muhteşem eserlerin görülmesi ve öykülerinin öğrenilmesi değil. Jeolojiyle ilgilenmeyen insanlara, bu jeolojik süreçler, ne kadar iyi anlatılırsa, yerküreyi korumak için, o kadar çok çaba sarf etmiş olunur. Sivrihisar’daki kültürel ve doğa mirasını, kurtarmak için bir adım atılmış olunur.
Toplantıda, ENESCO heyeti, sürdürülebilir turizm kavramı üzerinde önemle durdu. çünkü son yıllarda, çevresel bozulma daha da artmıştır. Bunun sonucunda, insanların sahip oldukları çevrenin, gelecekteki nesillerin, ihtiyaçları doğrultusunda korunması, bir zorunluluk haline gelmiştir. O nedenle de UNESCO, sürdürülebilir turizm ve muhafaza arasında, bir denge oluşturmaya yönelik politikaların geliştirilmesini, teşvik etmektedir.
1987 yılında, “Ortak Geleceğimiz” başlığıyla, Birleşmiş Milletler Dünya çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun raporunda, sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir turizm gündeme getirilmiş ve dünya gündeminde, daha fazla önem kazanmaya başlamıştır.
Sürdürülebilirlik kavramının, daha iyi anlamak için, bu kavramla ilgili yapılmış, bazı tanımlamalara da bakmak gerekmektedir. Bu alandaki uzmanlara göre, sürdürülebilirliği “İnsan nüfusunun faaliyetleri ile doğal, sosyal ve kültürel çevreleri arasında, uyumun bulunduğu, bir denge durumu” olarak tanımlıyorlar.
Ayrıca sürdürülebilir turizm, turizme kaynak olan bölgesel ve yerel çekiciliklerin korunup, geliştirilerek, devamlılığını sağlamak olarak ifade edilebilir. Sürdürülebilir turizm, ihtiyacını, ortaya çıkaran temel düşünce, çevresel ve kültürel değerlerin, uzun dönemde bozulmadan, ya da olumsuz etkileri, en aza indirecek şekilde kullanılmasını sağlamaktır.
Toplantı sonra görüştüğümüz, Sivrihisar Kaymakamı, Sayın Erdinç YILMAZ’ ı, Sivrihisar’daki, kültürel ve doğal mirası, UNESCO, Dünya Mirası yapmada, özellikle de “JEOPARK” ı, “JEOTURİZM”i, gerçekleştirmede, kararlı gördük.
Sayın Erdinç YILMAZ; işin ehli yöneticimizdir. Kaynak yaratır, ya da var olan kaynakları, en iyi şekilde değerlendirir, Sivrihisar’ ın, kültür ve doğal mirasını, UNESCO Dünya Kültür mirasına kazandıracak ve koruyacak, bilgi, tecrübe ve deneyime de sahiptir. Ayrıca ilçe halkının tabiriyle, o gerçek bir Sivrihisarlıdır.
Toplantı da gördük ki Sivrihisar, Jeopark, Jeoturizm ve sürdürülebilir turizm açısından, yeterli imkânlara sahiptir. Ancak Sivrihisar Belediyesi, bu alanlarda, ciddi bir planlama yapmalı, turizmde sürdürülebilirliğin sağlanması içi de temel ilkeleri belirlemeli ve bu ilkelere dayalı olarak da Jeopark’la ilgili çalışmaları, hayata geçirmelidir. çünkü ilçenin kültür ve doğal mirası, ülke ve ilçe ekonomisine, ciddi katkıda bulunacak niteliktedir.