2015-2016 yılından itibaren, dershaneler olmayacak, hükümetin çıkarttığı 5580 sayılı yasa gereği dershaneler, 2015 Eylül ayı itibaren, ya Temel Lise'ye dönüşecekler, ya da kapanacaklar. Dönüşüme tabi okullara, devlet, kontenjanın yüzde 50'si kadar teşvik verecek.
Kanunda, yer alan geçici madde ile dershanelerin ve özel eğitim etüt merkezlerinin 1 Eylül 2015 tarihine kadar, başvurmaları halinde, belirlenecek esaslara göre uygun görülmesi halinde dönüşüm programına, dâhil olabilecekleri, programa dahil olacak kurumların 2018-2019 eğitim öğretim yılının bitimine kadar, dönüşebileceği hükmü yer alıyor.
Hülasa ülkemizdeki dershaneler, 1 Eylül 2015 tarihine kadar, faaliyet gösterebilecek. Dershanelere, özel okul veya açık liseye dönüşebilmesi için, 4 yıl süre tanınacak. Milli Eğitim Bakanlığına, dershanelerden, özel okula dönüşmek için, 463 başvuru geldi. Bu kurumlardan, 326'sı gerekli işlemleri eksiksiz olarak tamamlayarak, dönüşüm programına kabul edildi.
Özel okula dönüşen dershaneler, Temel Lise olacaktır. Ancak bu okullarda, mevcut okullarda bulunması gereken, pek çok imkânda bulunmayacaktır. Milli Eğitim bakanlığı yaptığı açıklamada, dershaneden, özel okula dönüşen, ortaöğretim özel okullarının temel liseler olarak adlandırıldığını anımsatarak, bu liselerin, Anadolu lisesi, mesleki ve teknik lise ile imam hatip liseleri gibi, bir okul türü olduğunun altını çizildi.
Siyasi iktidarın, dershaneleri kapatmadaki esas gerekçesi nedir, en iyi AKP kurmayları bilir ama TEMEL LİSELER, yine dershane ağırlıklı çalışacağı söyleniyor. Oysa dershaneler çocuklarımıza, Temel liselerden, daha verimli olacaktı. Nitekim Japonya'da, dershanelere, büyük önem veriliyor. Japon eğitimciler, "DERSANE KAPATMAK, OKUL KAPATMAKLA AYNI" tutuyorlar.
Dünyanın, üçüncü büyük ekonomisi Japonya'da, dershaneler, çok yaygın. Japon İktisat, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı'nın, Kasım 2010 verilerine göre, ülkede yaklaşık, 50 bin dershane var ve bu kurumlarda, 322 bin öğretmen hizmet veriyor. İstatistiklere göre, her 2 bin 500 kişiye, bir dershane düşüyor.
Öte yandan okul olarak kullanılacak dershanelerde, 1 kütüphane, ya da kitaplık, yeter sayıda programların özelliklerine uygun laboratuar, atölye/işlik ile ambar/depo bulunması, yeterli büyüklükte oyun alanı/bahçe bulunması şarttır. Bu ve benzer imkânlar, pek çok dershanede olamayacaktır. Çocuklarımız pek çok imkandan mahrum olacaklardır.
Ayrıca dershanelerin kapatılarak, okula, dönüştürülmesinden sonra, gündeme gelen Özel okullara teşvik için, öğrenci başına verilen 2 bin 500 ile 3 bin 500 TL özel mesleki ve teknik liselere verilen, 4 bin 500 ile 5 bin 500 TL'ye kadar ulaşan katkı yapılacak.
Devler okulların da okuyan, hatta devlet liselerine dereceyle giren öğrencilerin, büyük kısmı, dershaneden okula dönüşecek, temel liselere göç edecekleri söyleniyor. Bu gelişme üzerine, kolejler de öğrenci kaybetmemek için, kendi okulunda, YGS-LYS hazırlık sınıfları oluşturacağı söyleniyor. Nitekim bir okul müdürümüzle görüşmemizde, Devlet okullarının da üniversite sınavlarına, hazırlık kurslar açacaklarını söyledi.
İşin en ilginç yanı ise milli eğitim bakanlığının açıklamasına rağmen, temel lise olacak kurumlar, devlet okullarına, öğretmen kadrolarıyla, üniversiteye hazırlıkta destek vermeyi teklif ettiği de söyleniyor. Temel lise öğretmenleri, belirlenen günlerde, devlete ait koleje giderek, üniversite sınavlarına hazırlık desteği vereceği de söylentiler arasındadır.
Bazı okullarda ise alternatif bulamayan veliler, temel lise adıyla açılacak okullara şimdiden ön kayıt yaptırmaya başladığı da söylentiler arasındadır. Oysa Öğrenci ve veliler, mağdur olmamaları için, kayıt yaptırılacak Özel Temel Liselerin, Bakanlıktan, izin alıp almadığını ve imkânları araştırarak, kayıt yaptırmaları gerekmektedir.
Dershanelerin kapatılması, rantı da beraberinde getirdi. Nitekim ortalama 5 bin TL olan üniversiteye hazırlık kursu ücreti, dershanenin "Temel Lise" olmasıyla, üç katın üzerine çıktı. Lise son sınıf fiilen üniversite hazırlık sınıfına dönüşürken, Temel lisenin, son sınıfına kayıt fiyatların ortalama 7 bin ile 20 bin TL aralığında olması bekleniyor.
Temel liseler, MEB müfredatına uygun bir eğitim sunacak. Okullar fiziki koşullarına göre öğrenci alabilecek. Temel liselerde, bir sınıfa toplam kontenjanın yüzde 30'undan fazla öğrenci alınamayacak. Başka okullardan da bu okullara nakiller yapılabilecek.
Siyasi iktidar, dershaneleri kapatarak, hem öğrencileri, hem de velileri, güç durumda bırakırken, eğitim-öğretim alanın da eşitsiz bir ortam yarattı. Eğitim-öğretimin özelleştirilmesini de teşvik etti. Türkiye'de, parası olan, iyi eğitim alırken, parası olmayanlarda, bu haktan yeteri kadar yararlanmayacaktır. Paran kadar eğitim-öğretim demek eğitimi metaya dönüştürmek, ise hem tehlikeli, hem de diğer tüm yurttaşlara haksızlıktır. Çünkü Namık Kemal'in söylediği gibi, Ulusal eğitim, her ulusun yaşam kaynağıdır.