
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
TÜKETİCİ HAKLARI
KMM' nin, Şubat ayı toplantısının Yerel Gündemi, " Tüketici hakları" idi. Ancak Eskişehir'deki, Tüketici Dernekleri, davet edildiği halde, KMM' ye, katılmadılar. Neden katılmadılar, mazeretleri nedir bilinmez ama bu davranışlarının, ne mazereti, ne kabul edilir bir tarafı vardır.
KMM toplantısında, konuşmacılar genellikle de tüketici hakları üzerinde durdular. Özelliklede toplantıda, Sayın Sevim Şahin' in, Tüketici haklarının, konuşulması hususunda çok fazla istek geldiğini belirtikten sonra, " İsterdim ki üç tüketici derneği de burada olsun. Ama farkında değiller." dedikten sonra, tüketici derneklerine sitem etti.
Ayrıca "TÜKETİCİ HAKLARI " ile ilgili toplantıları, düzenlemek, KMM' nin değil, öncelikle, Tüketici Derneklerinin görevleridir. Çünkü Tüketici Dernekleri, tüketici haklarının yerleştirilmesi ve yaygınlaştırılması ile tüketicinin, korunması konusunda çalışmalar yaparlar.
Ayrıca tüketici dernekleri, bağımsız ve etkili bir tüketici hareketi yaratılarak, haklarını bilen, arayan, savunan, bilinçli bir tüketici kitlesi oluşturulması; güvenli, ucuz, sağlıklı, çevreye ve doğal dengeye zarar vermeyen, kaynak israfına neden olmayan, tüketicinin temel gereksinimlerini, ön planda tutan, bir üretim ve tüketim sisteminin oluşmasını sağlamaya katkıda bulunmaktır
Öte yandan tüketici dernekleri, siyasi, idari ve ticari kuruluşlardan bağımsız olarak hareket eder. Tüketicilerin bilgilendirilmesi ve diğer çalışmalarında, hiçbir ticari markanın ve firmanın etkisinde kalmaz. Hiçbir ticari kuruluştan bağış, reklam, ilan almaz ve bu kuruluşlarla sponsorluk ilişkilerine girmez. Evrensel İnsan Hakları, hukukun üstünlüğü, ülkemizin bağımsızlığı ve demokrasi kültürünün gelişmesi doğrultusunda hareket ederler.
Tüketici dernekleri, bu görevleri ile ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirmek için, ya toplantı, konferans, panel gibi etkinlikler düzenler, ya da KMM gibi kuruluşların, tüketici hakları ile ilgili toplantılara katılarak, kamuoyunu bilgilendirirler.
Eskişehir'deki, Tüketici Dernekleri davet edildikleri halde, KMM toplantısına katılmayarak, tüketici nazarında güven kaybetmişleridir. Oysa sivil toplum örgütlerinin toplumda değeri icraatları ile orantılıdır..
Ayrıca tüketici dernekleri, tarafsız hareket etmek, duygusal davranmamak ve her kesime de eşit mesafede olmak zorundadır. Makamı ve konumu, ne olursa olsun, cinsiyet, ırk, din gibi unsurları gözetmeden, her insanımıza, eşit davranmak mecburiyetindedir.
Öte yandan Eskişehir'de var olduğu söylenen, üç tüketici derneği,, aktif olarak çalışıyor mu bilmiyoruz. Ancak ülkemizde, kayıtlı toplam 260 bin 199 dernek görünmesine rağmen, 2015 yılı itibariyle, aktif faaliyet gösteren dernek sayısı 105 bin 201.dir.Aslında bu durumu yadırgamamak lazımdır. Çünkü Pasif olan bazı derneklerde görev alan yöneticiler, gündemde kalmak, kendi çıkar ve hedefleri için, paravan olarak kullanırlar.
Ayrıca 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'dan, kaynaklanan uyuşmazlıklarının, çözüm yerleri; tüketicinin mal veya hizmeti satın aldığı veya tüketicinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki, Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri ile Tüketici Mahkemeleri dir.
Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri, illerde Ticaret İl Müdürlüğü, ilçelerde Kaymakamlık bünyesinde oluşturulmuştur
Tüketici Mahkemeleri ise Ankara, İstanbul, İzmir Adana, Antalya, Bursa, Samsun, Konya, Mersin ve Kayseri illerinde kurulmuştur. Bu iller dışındaki il ve ilçelerde başvurular Tüketici Mahkemesi sıfatı ile Asliye Hukuk Mahkemesi'ne yapılmalıdır. Bu mahkemelerde açılacak davalar, her türlü resim ve harçtan muaftır.
Aslında ülkemizde, gelişmiş ülkede olduğu gibi, ülkemizde de Tüketiciyi Koruyan 4077 sayılı kanunumuz var. Ülkemizdeki mevzuat gereği, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi kalitesiz, kontrolsüz, rastgele mal veya hizmet alımı yapılamıyor. Ancak insanlarımızın, tüketici yasalarından ve bu yasaların, kendilerine sağladığı haklardan, haberi yoktur. Veya tüketici haklarını bildiği halde, haklarını aramıyor.
Elbette 4077 sayılı kanunun öğrenilmesinde, bilinçlendirilmesinde, hatalıların uyarılmasında ve kurallara uymayanların, gerekli yerlere bildirilmesinde, Tüketici dernekleri yanından, tüketicilerinde sorumluluğu vardır.
KMM ' nin, "TÜKETİCİ HAKLARI" üzerinde kamuoyunu bilgilendirme çalışması diğer sivil toplum örgütlerine, özellikle de tüketici derneklerine, örnek olur mu bekleyip göreceğiz. Ancak toplum ve özellikle de tüketiciler, "TÜKETİCİ HAKLARI " konusunda duyarlı olmalıdır. Çünkü bu alanda, toplumun, özellikle de tüketicilerin, çocuk ve torunlarımıza, karşı sorumluğu vardır.