
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
TÜRKİYE VE UÇAK SANAYİ
TUSAŞ Motor Sanayi (TEI), en çok tercih edilen, yeni nesil ticari motor olan LEAP' la, son dönemde alınan siparişler ile dünyanın, sayılı şirketleri arasındaki yerini aldı,
TUSAŞ, LEAP motoru ile Airbus A329neo ve Boeing 737 uçaklarına güç verecektir. EAP motoruna ait ilk blisk parçasının sevkiyatı, TEI'nin kuruluş yıl dönümü olan, 25 Ocak 2016'da TEI Yönetim Kurulu üyelerinin de katıldığı bir törenle kutlandı.
TUSAŞ' ın, bu başarısı, İlk uçak fabrikasını kuran, Rahmetli Nuri DEMİRAĞ' ı ve ATATÜRK' ün "Bütün tayyarelerimizin ve motorlarının memleketimizde yapılması ve hava harp sanayisinin de bu esasa göre, inkişaf ettirilmesi icap eder" sözünü hatırlattı.
Ülkemizde, İlk uçak fabrikası, Atatürk döneminde kuruldu. Ne var ki çok partili dönemde, Atatürk'ün, hayata geçirdiği eserlere ve yatırımlara, sahip çıkılmadı. Uçak fabrikası da sahip çıkılmayan, yatımlar arasındadır. Oysa Atatürk dönemindeki uçak sanayimize, sahip çıkılmış olsa Türkiye bugün Yolcu uçaklarının motorunu değil, yolcu ve savaş uçakları sipariş edilen ülke haline gelecekti.
Rahmetli Nuri DEMİRAĞ, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları inşaatının, ilk müteahhittir. Türkiye'nin, 10 bin km'lik demiryolu ağının, 1250 km'lik bölümünün inşasını gerçekleştirmiş ve Rahmetli DEMİRAĞ 'a, bu nedenle kendisine Mustafa Kemal Atatürk tarafından, "DEMİRDAĞ" soyadı verilmiştir. Cumhuriyet döneminin, sayılı zenginleri arasına girmiş ve hayırseverliği ile tanınmış bir iş adamıdır.
Rahmetli Nuri DEMİRAĞ, Demiryolu inşaatından sonra, ilk uçak mühendisimiz Selahattin Alanı, ortak ederek, uçak inşa etmeye başladı. 17 Eylül 1936 Beşiktaş'ta, bir ARGE atölyesi açarak işe başladı. Rahmetli Nuri DEMİRDAĞ, NU.D 36 (1940), NU.D 38 (1944) yıllarında, Türk malı uçaklar yaptı. Bu uçaklar Amerikan yapımı uçaklarla, boy ölçüşebilecek nitelikteydi.
Türk hava kurumu, Beşiktaş'taki fabrikaya, ilk olarak 65 adet planör, sonrasında 10 adet başlangıç eğitim uçağı sipariş etti. Planörler, 1937-1938 yıllarında, tamamlanarak teslim edildi. Rahmetli Nuri DEMİRAĞ' ın, Beşiktaş'taki fabrikada, yapılan uçakları, Türkiye'de olduğu kadar, yurtdışında da büyük yankılar uyandırmıştı.
Yapılan çift motorlu, yolcu uçağı, savaşta istenildiği zaman eksiksiz bir bombardıman uçağı görevini yerine getiriyordu. Türklerin, kendi uçaklarını, kendilerinin yapması, belli başlı uçak fabrikalarını endişelendiriyordu. İngiliz ve Almanlara göre, Amerika'nın, endişeleri daha da büyüktü.
Atatürk öldükten sonra, bu alana ilgi azalmış, devlet desteğini çekmiş, 1939'da THK, sipariş ettiği 65 adet uçak, zamanında teslimat yapılmaması gerekçeleriyle, sözleşme THK tarafından feshedildi. ABD, Türkiye'ye, 95 milyon dolarlık savaş malzemesi vermiş, ABD'den gelen malzemelere, bir bedel ödenmemesine rağmen bu malzemelerin bakımı için, her yıl bütçeden, 400 milyon TL aktarıldı. ABD ve daha sonrada Fransızlar, Ahmet Emin Yalman Acenteliğine, uçak sanayi konusunda temsilcilik verdi.
Rahmetli Nuri DEMİRDAĞ 'ın, uçaklarını almayan, 1949'un Hava Kuvvetleri Komutanı: "Amerikan yardımından, bedava uçak almak dururken, uçak fabrikanıza sipariş verirsem yarın bu millet beni asar." Vahim ve talihsiz sözleri söylemişti.
1949'un Hava Kuvvetleri Komutanı nın yaptığı gibi, ihanetler,1930'lu yıllarda, büyük fedakârlıklarla elde edilen savunma sanayi, Atatürk' ün ölümünden sonra, imkân ve kabiliyetleri kaybedilmeye başlanmış ve yurtiçi siparişleri azalmış ve tüm bunlardan dolayı askeri fabrikalar ve sivil teşebbüsler, 15 Mart 1950'de, bir kanunla kapatılmıştır.
Atatürk döneminde, kurulan fabrikalar sayesinde, yalnız uçak sanayi de değil, 1929-1938 yılları arasında, ağır sanayi üretimi %152 artarken, toplam sanayi üretimi %80 artmıştır. Kömürde %100, Kromda %600, diğer madenlerde %200 artış olurken, demir üretimi 0'dan 180.000 tona çıkmış, şeker üretimi, 200 misli artmıştır.
1926'da başlayan şeker üretimi, 1927-1930 arasında 5162 tondan 95.192 tona çıkmıştır. Tekstil sanayi ülkenin tekstil ihtiyacının %80'ini karşılar duruma gelmiştir. Tekstil ürünleri ithalatı, 1927'de 51.000.000 Türk Lirası iken, bu rakam 1939'da, 11.900.000 Türk Lirasına düşmüştür. 1924-1929 arasında pamuk ürünleri üretimi 70 tondan, 3773 tona, yün 400 tondan 763 tona, ipek 2 tondan 31 tona çıkmıştır.
Türkiye Cumhuriyetini kuran, Atatürk' ün, dünyaya, örnek olacak kalkınma hızına çok partili dönemde, ne AKP, ne de diğer partiler, ulaşamadı ama Büyük Önder ATATÜK' ün, bugün, Statlardaki , "Atatürk" ismi kaldırılırken, dünya çapında, başarılı olan insanlarımız, her vesile başarılarını, Büyük Önder Atatürk' e, borçlu olduğunu söylüyorlar.
Nitekim Nobel Ödülü alan, Sayın Profesör Dr Aziz Sancar ve dünyanın, en zeki insanları arasında olan, NASA'daki gururumuz, Sayın Prof. Dr. Feryal Özel, başarılarını, ATATÜRK' e, borçlu olduğunu, her platformda gündeme getiriyorlar. O nedenle de Türk Halkı, ileriye ve yeniliğe uzun adımlarla yürümek istiyor, ekonomi, sanayi, eğitim gibi alanlarda, sürekli atılım yapmak istiyorsa, Atatürk' ün inkılâplarına, her alandaki fikir ve düşüncelerine sahip çıkmak ve hayata da geçirmek zorundadır.