Küresel çağ’da kentin en önemli özelliklerinden birisi, orada gerçekleşen finans hareketleridir. Eğer bir kentte finansman, odak niteliğindeki unsurlardan birisi değilse kentin yarışma yeteneklerinde eksiklik veya zafiyet olduğunu söyleyebiliriz. Bu bağlamda kentin rekabetçi gücünü anlamanın ilk göstergesi, o kentin finans yapısıdır. Diğer yandan küresel ve ulusal bağlantılarıyla birlikte finansman örgütlerinin yapılanması, hizmet sektöründeki firmaların dağılımı ve eğitim kurumlarının varlığı, kentin rekabet yeteneğinin göstergelerinden sayılır.

Küresel çağ’ın bir diğer ismi Ağ Toplumu çağı’dır. Bu tanımlama, erişilebilirlik ve ulaşılabilirlik unsurlarını içerir. Bu nedenle kentsel ulaşım ve iletişim altyapısı, günümüz yerleşimlerinin farklılaşma unsurlarından birisidir. Bu konuya insanlar, topluluklar ve mekânlar arası iletişim ve ulaşım imkânları açısından bakmak uygun olur.

Ağ Toplumu çağı, ilişki olarak isimlendirebileceğimiz bir eksende gerçekleşir. Bu nedenle toplumu oluşturan farklı kesimlerin katılımcı bir ilişki içinde olmaları ve kamusal alan yaratabilme yetenekleri önemlidir. Kentte sivil toplum kuruluşlarının varlığı ve kamu ile özel sektör örgütlerinin ekonomik, sosyal ve kültürel ağları yaşamsal önemdedir. Ağ Toplumu çağı’nın kentinde küresel bağlantıları olan kuruluşlar olmasını bekleriz.

Küresel çağ’ın pek çok kavramının tüketim üzerine kurgulanmış olması dikkatimizi çekmelidir. Bu bağlamda kentlerin de ‘tüketim yeteneklerine (!)’ göre öne çıkarılıyor olması, mevcut sosyo-ekonomik ve politik duruşların olağan bir sonucudur. Ancak “kentin tüketim profilinin çeşitliliği veya tüketim hacminin büyüklüğü” şeklindeki iddialar, kentsel üretimin vazgeçilmezliği gerçeğini değiştirmez. örgütlenme ve rekabet gücü, üretim üzerinde yükselir. Her kent, kendi rekabet ölçeğini belirleyebilmek için çok ölçekli ve etkili olabilecek kendi envanterine sahip olmak zorundadır. Kent, bir tüketim merkezi oluşundan daha önce bir üretim yoğunlaşmasıdır.

Eğer kentin doğası bir üretim odağı olmaksa bir kentin, kentler arası yarışta başarılı olabilmesi için ön koşullardan birisi o yerleşimin istihdam yaratmadaki başarısıdır. Bir kentin yarışta başarılı olması için hizmetler sektörünün yoğun, etkin ve verimli bir yapıya sahip olması gerekir. Hizmetler sektörünün yetkinleştirilmesi ve bu sektörde yığılmış olan gizli işsizliğin eritilmesi kaçınılmaz bir görevdir. Bu bağlamda gelişememiş kentsel ekonomilerin gizli işsizliği hizmetler sektörü içinde saklama özelliğini de hatırlatmak gerekir.

Kentsel eğitim göstergeleri çağdaş kentin işaretleridir. Ama burada okullara kayıt olan veya buralardan diploma alan kişilerin sayısı, konunun sadece bir boyutudur. Mezunların ne kadarının ekonomik yaşama dâhil oldukları ve yerel mezunların ekonomi tarafından tercih oranları önemli göstergelerdir. Bu bağlamda ulusal eğitim sisteminin yetkinleştirilmesi kadar, yerel ve bölgesel düzeylerde mesleki eğitimin iyileştirilmesi de beklenir. Ne kadar yeni iş/istihdam pozisyonu yaratılabildiğine bakarak; nitelikli ve sürdürülebilir işgücünün bulunabilirliği ile çeşitliliği artırılmalıdır. Kentin küresel ve ulusal yarışta ihtiyaç duyacağı bilimsel ve teknolojik destek sağlanmalı; bu çerçevede inovatif girişimler geliştirilmelidir.

20’nci yüzyıl son çeyreği ile birlikte geleneksel üretim faktörlerinin yanında bilgiyi saymak bir zorunluluk haline geldi. Ağ Toplumu anlayışı ile birlikte buna bir de ilişki olgusu eklendi. Bu yeni üretim faktörleri, aynı zamanda inovasyonun da özünü oluşturuyor. Bir yandan bilgi üretimini sağlarken, bilgiden inovasyon eksenli yararlanmanın şartlarını da geliştirmek lazım. Ekonomik sektörlerde olduğu gibi kentler arası rekabette de bilginin, inovasyonun ve eğitimin sürdürülebilirliğinin getireceği gelişmelerin ayırtında olmak gerekiyor.