TABAKHANEYE BOK YETİŞTİRMEK...

Osmanlı döneminde deri tekeli bir yer vardı; Safranbolu.. .  Safranbolu'da tabaklanmayan deriyi satanlardan, o donemin tüccarları alış veriş yapmazlardı.


 
O donem çok para kazanan  Safranbolu’lu is adamları Köşkler, konaklar ve 99 odalı evler yaptırmış, bazı evlerin içine çeşme dahi getirilmiştir. ..Safranbolu' yu ziyaret ederseniz bu şahane konakları müze gibi gezebilirsiniz.

Safranbolu'da taze köpek dışkısı için ! tabakhanelerde yaygın olarak binlerce köpek beslenirmiş. Ham deri, kıllardan, yağ ve et tabakalarından mekanik olarak temizlendikten sonra kimyasal olarak işlendiği "sama" safhasında, taze köpek dışkısı enzimlerine ihtiyaç duyulduğundan, tabakhanelerin olduğu yerleşim yerlerinde çoluk çocuk ellerinde teneke maşrapalar, köpek dışkısı toplarlar, "sama" işlemi ancak dumanı tüten taze dışkı ile yapılabildiğinden koşa koşa tabakhanelere yetiştirirlermiş, çünkü bayatlarsa para etmezmiş. Sonraları İstanbul Kazlıceşme semtinde kurulan deri fabrikaları da aynı yöntemi yıllarca kullanmış.


Hayvanların derilerinin islendiği atölyeler köpek dışkısı için yanar tutuşurlarmış. çünkü bir tek taze köpek bokunda bekletilen deri yumuşacık, kil köklerin! den arınmış, gözenekleri acık, ince, homojen... yani kaliteli olabilirmiş.  Bu nedenle köpek çiftlikleri kurulmuş... Binlerce köpek beslenmiş, üretilmiş ve hatta köpeğin dışkısını sıcak ve kurumadan yetiştirmek için sistemli bir is örgütlenmesi kurulmuştur.
 
Bugün bu tur dericilik tamamen ölmüş olup,  yapay olarak yani kimyasallarla da ayı sonuç elde edilmeye başlanınca köpeklerin de, dışkı toplayıp yetiştirenlerin de pabucu dama atılıvermiş.  O zamanlar hızlı koşanlara, bugün ise deli gibi araba sürenlere "Tabakhaneye bok yetiştiriyor" denmesi yeni kuşakların nereden geldiğini bilmediği, merak ettiğini de sanmadığım bir deyiş
 
-Belki de içinde b.k kelimesi geçtiğinden- günümüze kadar gelebilmiş. Safranbolu'da deriyi işleyip kullanılabilir hale getiren meslek erbabına; "Dabbak mısın; it bokuna muhtaçsın"  denirmiş.! ..

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
AKTÜEL Arşivi