
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)
ALTYAPI SİNYAL VERİYOR
Eskişehir'de, altyapı, özellikle de trafik ve park sorunu üzerinde, çok eleştiri var. Nitekim bir okuyucumuz, "...kent içinde, yaşanan trafik karmaşası, artık çekilmez bir hal aldı. Kent nüfusundaki artışa ve kentin yayılımına bağlı olarak büyüyen, bu sorun, belirli bir noktadan sonra, kent içi ulaşım altyapısında ve alışkanlıklarında köklü değişiklikler yapılmasını gerektiriyor ama Eskişehir' de, bu alanda köklü çözüm yok." diyerek, bu hususa köşemizde, yer verilmesini istedi.
Aslına tüm kentlerde, altyapı önemli bir unsurdur. Altyapı hizmetleri kentlerde, yaşam kalitesi açısından, önemi giderek artan hizmetlerden birini oluşturmaktadır. Kentlerde, enerji, haberleşme, ulaştırma, trafik, su ve kanalizasyon, alt sektörlerinden oluşan altyapı hizmetleri, önemli bir sorundur.
Diğer kentlerde olduğu gibi, Eskişehir'de de kentsel dönüşüm planlarının hazırlanmasında, ilgili tüm tarafların, yani yerel halkın, üniversitelerin, sivil toplum, kuruluşlarının, meslek odalarının, görüşü alınmamaktadır. Oysa her alanda olduğu gibi, kentlerde, sağlıklı bir altyapı, halka ve kurum/kuruluşlara rağmen gerçekleştirilemez.
Eskişehir'in, planlama, kent altyapı ve yönetimi, kent içi ulaşım, kullanma suyu, havza yönetimi, barajlar ve enerji, arıtım ve kanalizasyon, katı atık yönetimi, doğal afet ve zararlarının azaltılması gibi, konularda, çok ciddi sorunlar var.
Oysa kent politikalarının, insan merkezli olması gerektiği hep söyleniyor ama plansız yapılaşma, alt yapı yetersizlikleri, bina üretiminin proje ve yapım süreçleri üzerinde denetim mekanizması kurulamaması nedeniyle, deprem, sel, yangın gibi doğal ve doğal olmayan felaketlerin, meydana getirdiği sorunlar, kentlerimizi ve insanlarımızı çaresiz bıraktığı bir gerçektir. Nitekim Gölcük depreminde, bu tablo yaşadık.
Eskişehir' de, meskûn alanlarda, mevcut kentsel teknik alt yapının, özellikle kullanma suyu şebekesinin, aşırı yüklenmesine neden olan imar planı değişiklikleri ile konut yoğunluklarının artırılması ve merkezde, çok katlı binaların yapılmasına, izin verilmesi nedeniyle, altyapı sorunları, her geçen gün, artıyor.
Eskişehir'de, en önemli sorunlardan biri ulaşımdaki altyapı sorunlarıdır. Ulaşımda "alt yapı" ve "üst yapı" yeterli değildir. Ulaşım alt yapısının, en önemli öğeleri olan yollar, her türlü taşıt park yeri, aktarma alanları, terminal alanları, duraklar ve istasyonlar, arzu edilen seviyeye getirilemedi. Üst yapıyı oluşturan taşıtlar ve trafik ise ciddi sorundur.
Eskişehir' de, kent içi trafik yükünün azaltılması ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi amacıyla, toplu taşıma, sistemlerine ağırlık verilmeli, minibüslerin şehir merkezlerinden tamamen kaldırılmaları ve şehir dışındaki bölgelerde, çalışmaya yönlendirilmelidir. Ancak kentte gerçekleştirilen, tramvay çözüm değil, sorun getirmiştir. Özellikle de tramvayın, geçiş üstünlüğüne sahip olması, caddelerin raylı sisteme müsait olmaması, trafik sorununun tuzu biberi oldu.
Ayrıca Anakent Belediye Başkanı Sayın Prof. Dr. BÜYÜKERŞEN, ilk döneminde, Paris' i örnek göstererek, bu stratejilerin Eskişehir' de uygulayacağını, kent merkezinin aynen korunacağını söylemişti. Neden bilinmez, bu karar askıya alındı.
Kent merkezi, en eski yerleşim alanı olup kanalizasyon, yağmur suyu, telekomünikasyon, ulaşım gibi altyapıları, mevcut nüfus için, bile yeterli gelmezken, kent merkezine, yüksek katlı konutlar, alışveriş merkezlerini barındıran, kentsel dönüşüm uygulamaları, özellikle de süpermarketler, nüfus yoğunlukları artırmakta ve alt yapı sorunları da katlanarak büyümektedir.
Eskişehir' de, TOKİ' nin konut Projeleri, yol, kanalizasyon, yağmursuyu, kullanma suyu Projeleri, altyapı sorunlarını, artırdı. Kentin her geçen gün daha büyümesi, özelikle de belediyelerin, tek merkezli kentte ısrarcı olması, kentin altyapı sorunlarını, makro boyutlara ulaştırdı. Özellikle de kentsel dönüşüm ve eğitim kampus projeleri, merkezde okulların yerinde oluşacak, konut ve işyerleri, altyapı sorunların, daha da artıracaktır.
Ayrıca trafik sorunları, önemli maddi kayıplara yol açmaktadır. Hizmet sektöründe, en verimli zaman, trafik tıkan nedeniyle kaybedilmektedir. Ticari hayat etkilenmekte, motorlu araçlar, en yüksek düzeyde egzoz gazı yaymaya başladığından, hava kirliliği artmakta, İnsan sağlığı zarar görmektedir. En önemlisi, ciddi ekonomik kayıplar olmaktadır.
Eskişehir altyapı sorunlarını çözmek istiyorsa, mutlaka "TEK MERKEZLİ" kent politikalarını, terk etmek ve çağdaş kent kriterlerini hayata geçirmek zorundadır. Özellikle de kentleşme, insan odaklı olmalı, "plan"a, planın disiplinine ve planlı gelişmeyi, içeren, samimi politikalar ve stratejilerle, hayata geçirilmelidir. Belediyeler ve diğer kurum/kuruluşlar, altyapı sorunları karşısında, "BANA NE" diyemez Çünkü söz konusu olan, insan yaşamıdır.