4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM)

FRİG VADİSİ TURİZME KAZANDIRILMALI

    Frig Vadisi, Eskişehir – Kütahya – Afyon arasında kalan, bundan 3000 yıl önce Frigyalıların kayalara evler, kaleler, anıtlar oyularak kurduğu, kocaman bir medeniyet ve enfes bir coğrafyadır,.
           Frigya’ nın, iki önemli merkezi vardı: Biri siyasi bir merkez olan Gordion, diğeri ise dini merkez durumundaki Midas Şehri (Yazlıkaya). Hititlerden sonra Frig kenti olarak gelişen Yazılıkaya’da, Frig kültürüne ait kale duvarları, yerleşim yerleri, kaya kabartmaları, kaya anıtları, su sarnıçları, sunak yerleri, karlıklar, kaya mezarları, basamaklı anıtlar, inişler, antik yollar olmak üzere birçok eser bulunuyor. Bunlar, doğa koşullarından dolayı yıpranmış olsalar da günümüze ulaşmışlar.
                   Friglerin, ana tanrıçası Kybele’ye adanmış, açık hava tapınakları, sunakları ve kaya mezarları ile savunma barınma amaçlı mağaralar, Frig Vadisi’nde, en çok göze çarpan eserler arasında. Doğal kaya yapısı ve çam ormanlarıyla, Frig Vadisi, adeta tarih, doğa ve insan sevgisinin, iç içe geçtiği uygarlıklar mozaiği halindedir
                 Türkmen Dağı’ndaki, volkan tüfünün kolaylıkla işlenebilir olması, Frigler’in bunları oyma ve yontma yoluyla çeşitli amaçlarla kullanmalarını sağlamıştır. Bu nedenle, birçok köyde kayalara elle oyularak işlenmiş, mezar odaları, ağıl ve ahır olarak kullanılan mekânlar, sarnıç ve ambarlar, sığınma ve barınma amaçlı kullanılmış mağara ve mezarlar bulunuyor.
                Eskişehir il sınırları içinde, pek çok sayıda frig eseri var. Bunlar, Midas kenti (Yazılıkaya)  Meros vadisi ve çevresi, Gökcekısık ve çevresi, Zahrem deresi ve çevresi, Pessinus ve diğerleri.
               Ne var ki bu tarihi doku ve doğal güzellikler, her geçen yıl erozyona uğrayarak yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Adeta kaderine terk edilmiştir. Bugüne kadar da pek çok vaat yapıldı ve söylemde bulunuldu ama değişen hiçbir şey olmadı. .
                 YAZILIKAYA ve çevresine yaptığımız her ziyaretlerde, tarihi doku ve doğal güzellikler karşısında,  büyük haz ve zevk aldık. Ancak yolların, özellikle de Seyitgazi-Yazılıkaya yolunun bakımsızlığı, bölgedeki tarihi eserlerin kaderine terk edilişi, Yazılıkaya’ ya girişindeki sokakların darlığı ve düzensizliği karşısında hep üzüldük. .
                  Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından 3 etap halinde yapılan ve Frig Vadisi’ne ulaşımı sağlayacak Seyitgazi-Han ilçeleri arasında kalan yolda, sıcak asfalt serimi gerçekleştirilerek yol yapım çalışmaları tamamlandı.  68 km uzunluğunda konforlu yol tamamlanarak Eskişehir turizmine ciddi ivme kazandıracaktır..
                  Afyon, Eskişehir ve Kütahya illerinin ilgili bürokratları, aralarında Frigya Vadisi ile ilgili pek çok toplantı yaptılar. Vadiyi turizme açmak için de birçok vaat ve söylem, basında sıkça yer aldı ama İlk defa 1965 yılında gördüğüm Yazılıkaya’ da, değişen bir şey yok. Hatta o günleri aratacak bir görüntü var.        
              Gerdek Kaya bölgesindeki mezar anıtları, Midas’ın tahtı ve diğerlerine giden yollar, hala toprak yol.  Otomobille ulaşmakta, güçlük çekiliyor. Bu yollarda, sıcak asfalt serimi gerçekleştirilerek sorun çözülmelidir.
              Eskişehir, Kütahya - Afyonkarahisar illerini kapsayan, Frigya Kültürel Mirasını Koruma ve Kalkınma Birliği’nin Encümeni ve  bu illerin ilgilileri tarafından, Frig Vadisi mastır Planı gerçekleştirmelidir.
            Çünkü Frig Vadisi’ deki gelişmelerin, hızını ve niteliğini doğru kavramak, geleceğini de doğru yönlendirmek için,  öncelikle de bir “MASTIR PLAN” a, ihtiyaç vardır.  Bölge için yapılacak bir “Mastır Plan”, hem bölge halkı,  hem de yerel ve bölge dışından gelecek olan yatırımcı için rehber olacaktır.
             Frig Vadisi’nin, canlandırılması ve turizme kazandırılması amacıyla, Bakanlar Kurulu kararıyla kurulan, Eskişehir, Kütahya - Afyonkarahisar illerini kapsayan, Frigya Kültürel Mirasını Koruma ve Kalkınma Birliği’nin Encümen Toplantıları, yıllardır yapılıyor.
               Bugüne kadar da frig Vadisi, arzu edilen boyutta turizme kazandırılamadı. Bu yönde, yıllardır, pek çok toplantı yapıldı ve öneri getirildi ama bir türlü somut gelişmeler olmadı.
              Oysa Frig Vadisi, yalnız ülkemizin değil, tüm insanlığın ortak mirası olduğuna ilişkin düşünce biçimi, küresel kardeşliği ve hoşgörüyü sağlayacak şekilde,  ulusal ve uluslararası bazda yaygınlaşmalıdır.
.             Afyon-Eskişehir-Kütahya üçgeninde, yer alan Frig Vadisi Anadolu’da yer alan önemli değerlerden birisidir. Bölgenin sahip olduğu tarihsel, kültürel ve dinsel değerler daha sıkı bir şekilde korunmalı ve gelecek kuşaklara, devredilmesi için de her türlü fedakârlık yapılmalıdır.
               Çünkü Friğ Vadisi, turizm açısından, bulunmaz bir hazinedir
               Yeter ki friğ vadisi ile ilgili vaatler,  düşünülen projeler ve verilen sözler,  hayata geçirilsin, 


Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
4-Mustafa KANTARCI (GÖZLEM) Arşivi