2009 yılın da bir okuyucumuz. "... Mustafa Kemal ve Yunus Emre caddelerinde trafik o kadar yoğunlaştı ki karşıdan karşıya geçemediğimiz gibi, arabalarımızla da uzun süre beklediğimiz zaman oluyor. Her iki cadde de trafik felçtir." demişti.
Yıl 2013, Yunus Emre ve Mustafa Kemal caddelerinde, trafik daha da yoğunlaştı. Her iki cadde ve kent ulaşımındaki sorunların, en büyük nedeni, yanlış kentleşme ve tek merkezli kentte ısrar edilmesidir. Maalesef bu durumu, yıllardır köşemizde ve belediye başkanları ile yaptığımız sohbetlerde, gündeme getirmemize rağmen, nedir bilinmez, Eskişehir' i, "TEK MERKEZLİ" kent yapmakta ısrarcı oldular.
Oysa çağımızdaki şehirler, merkezi belli olmayan kentlerdir. Yeni kentlerin, nerede başlayıp, nerde bittiği bile belli değildir. Yüzlerce kilometrelik büyüme koridorlarının etrafında, devamlı büyüyen ve gelişen kentler olarak gündemdedir. Dünyada, en ideal şehirler ise ormanla iç içe ama aynı şekilde merkezi belli olmayan ve bütün şehir imkânları da yanı başında. Yani Şehir-kır antitezlerini, sentezleyebilmiş kentlerdir. .
Elbette trafik sorunun da, en önemli sebep "İMAR PLANLARI" dır. Eskişehir'de imar planları, bilimsel gerçek ve yaslara göre değil de, "POLİTİK" ve "ELİT" güçlerin veya "Arsa Sahipleri"nin istek ve arzusuna ve de belediye yönetimlerin keyfine göre yapıldı. Yapılan imar planlarında da, aynı güçlerin isteği üzerine değişiklikler gerçekleştirildi. Bu değişikliklerden, en çok zararı, yeşil ve kamuya ait alanlar gördü. Sonuçta da yeşil alan yoksulu, Tek Merkezli bir Eskişehir ortaya çıktı.
Eskişehir' in, ulaşım ve trafikte rahatlaması için. tek merkezli kent olmaktan kurtarılarak, çok merkezli veya kesimli kent haline getirilmelidir. Tüm planlamalarda, bu stratejiye göre yapılmalıdır. Mahalleler arasındaki ulaşımı, ekonomik, hızlı, konforlu ve emniyetli olarak temin etmek, bunun yöntemlerini araştırarak, hayata geçirmek mecburiyeti vardır.
Anakent Belediyesi, " Kentinin geleceğini biçimlendirecek olan gelişme planları ile Eskişehir'in, ulaştırma planları, bir bütünlük içerisinde ele alınmıştır. Sürdürülebilir bir ulaştırma sistemi, hedeflenmiştir. Bu nedenle Eskişehir, Türkiye'de Kent İçi Ulaştırma Ana Planını İstanbul Teknik Üniversitesi Ulaştırma ve Ulaşım Araçları Uygulama Araştırma Merkezine hazırlatıp, Büyükşehir Belediye Meclisinden onaylayarak yürürlüğe koyan ilk kenttir denildi ama kent ulaşımında ve trafikte, ciddi sorunlar yaşanmaktadır.
Ayrıca Eskişehir'de, Estram' la birlikte, kent içindeki araç trafiği seyrelmediği gibi, havadaki zehirli gazların da yoğunluğu azalmamış, bilakis Trafik, Yunus Emre ve Mustafa Kemal Caddelerinde yoğunlaşmış ve bekleme süreleri arttığı için de motorlu araçların hava kirliliğine katkısı daha da artmıştır.
Eskişehir' in, caddeleri, Raylı Sistemi taşıyacak büyüklükte değildir. O nedenle de Raylı Sistemi ulaşım master planında, öngörülen bölgelerinde, sorun yaşanmaktadır. Oysa çağdaş kentlerde, hızlı taşımacılık için kullanılan şehir içi, METRO hatları, demiryolları gib,i zeminde yer alırlar. Fakat demiryollarından, farklı olarak, yer altından ilerlerler.
Eskişehir' de, "METRO" niçin düşünülemedi bilinmez. Ancak kamuoyunda sebep olarak yer altı suları gösteriliyor. Oysa İzmir' de, Karşıyaka başta olmak üzere Üçkuyular yönüne doğru yapılan çalışmalarda, kazılan tünellerin, yer altı sularına adeta set oldu. Hatta Metronun önüne, set olması nedeniyle, Körfez'e gidemeyen sular birikiyor. Özellikle aşırı yağışlarda, sular arkaya doğru ilerliyor. Böylece zemindeki su seviyesi yükseliyor ama METRO gerçekleşti. Metro ve tüneller, yeraltı sularının akışını da değiştirdi.
Ayrıca Eskişehir'de, toplam 4.4 kilometrelik demiryolunun 2.2 kilometrelik kesimi aç-kapa tünel, 2.2 kilometrelik kısmı U kesitli yarma ile geçilmesi, gar yolları ve peronların zemin altına alınacak. O nedenle de Eskişehir' de, diğer kentlerde olduğu gibi Metro gerçekleşebilirdi.
Ülkemiz ve Eskişehir' de, özellikle kent içi ulaşım söz konusu olduğunda, planlama, uygulama, işletme ve denetim konularında, önemli bir yetki dağınıklığı söz konusudur. Bu yetki dağınıklığı, bir başka deyişle çok başlılık, ulaşım sorunlarının çözümünü sağlayacak doğru uygulamalara geçilmesini, geciktirmekte ve zorlaştırmaktadır.
Ayrıca plansız kentleşme, mali kaynak yetersizliği, mevcut kısıtlı kaynakların kullanılmasındaki yanlışlıklar, toplu taşımacılık yerine, düşük kapasiteli bireysel taşımacılığın ön plana çıkması, kent ulaşım sorunlarının çözümünde, en önemli sebeplerdir.
Eskişehir' de, ulaşım ve trafikteki sorunlarının çözümü, vilayet ve belediyelere bırakılmayacak kadar önemlidir. O nedenle de Kentteki kişi/kişiler ve kurum/ kuruluşlar, ulaşım ve trafik sorunlarının çözümüne katkıda bulunmalıdır. Çünkü kimsenin, "BANA NE" demek gibi bir lüksü de yoktur. Söz konusu olan, insan hayatı ve yaşamıdır.