Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 10 Aralık 1948 tarih ve 217 A(III) sayılı Kararıyla "İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ ilan edilmiştir. Ülkemizin kabul ettiğine yönelik Bakanlar Kurulu Kararı da 27 Mayıs 1949 tarih ve 7217 Sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır. Bu nedenle de bütün Dünya'da 10 Aralık tarihi, "Dünya Evrensel İnsan Hakları Günü" olarak kutlanmaktadır.
Beyannamenin ilk 3 ve 7 nci maddelerine bakalım;
Madde 1- Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler, birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar. Madde 2- Herkes, ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetmeksizin bu Bildirge ile ilan olunan bütün haklardan ve bütün özgürlüklerden yararlanabilir. Madde 3-Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır.
Madde 7- Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım gözetilmeksizin yasanın korunmasından eşit olarak yararlanma hakkına sahiptir.
Görüldüğü gibi beyannamede hiçbir konuda fark gözetilmeksizin doğrudan insana hitap edilmekte, bütün insanların özgür ve özgür iradeli, temel yaşam haklarından ve yasalardan eşit yaralanma ve bütün insanların kardeş olduğundan söz edilmektedir. Bin dörtyüz yıldır Kur'an da işte bunları savunmuş ve insanları uymaları için uyarıp durmuştur. Bunları ayetler ışığında görelim:
• Kur'an'da, Dünya'nın insan nesli için düzenlenmiş olduğu belirtilmektedir. Böylece de üst kimlik insan olmaktadır (Casiye-13. Allah göklerde ne varsa, yerde ne varsa tümünü, kendin¬den bir iyilik olarak, sizin yararlanmanıza elverişli bir durumda yaratmıştır. Aklını kullanan, düşünen ve araştırıp öğrenen bir topluluk için elbette bunlardan alınacak ibretler /dersler /bilgiler vardır).
• Nisa-1 ve Hac-1 nci ayetlerde "Ya eyyuhen NAS - Ey insanlar!" diye her iki cinse, yani cins ve ırk ayırımı yapmaksızın açıkça insana hitap etmiştir. Bu paralelde de Müddessir-6 ncı ayette Hz. Muhammed'e bile Kur'an'ı ücret sağlayacak bir meslek kitabı yapmaması öğütlenmektedir (Müddessir-6. Bu arada yapacağın hizmetleri sakın kendine kazanç aracı kılma /meslek olarak yapma).
• Bu nedenle de hangi eğitim düzeyinde olursa olsun, kadın ve erkeğin Kur'an'ı ana dillerinde anlayarak okumaları ve anlamaksızın okuma gibi bir yola sapıp, Kur'an'dan uzaklaşma durumuna düşmemeleri vurgulanmaktadır. Çünkü Kur'an insanlar anlasınlar ve yaşamlarına da uygulasınlar diye indirilmiştir (Kamer-17. Gerçek şu ki, Biz, Zikri /Kur'an'ı insanlar anlayıp düşünsünler ve öğüt alsınlar diye kolaylaştırdık, o halde Onu anlayıp, düşünüp benimseyecek yok mu?).
• Kur'an'da, birkaç defa aynı ayette hem kadın, hem de erkeğe hitap etmekte ve böylece dinî sorumlulukta insana hitap edilmektedir (Ahzab-35. Ey insanlar! Şunu iyice bilin ki, sizlerden de Müslüman erkekler ve kadınlar, Mümin erkekler ve kadınlar, sabırlı erkekler ve kadınlar, sözlerine sadık olan erkekler ve kadınlar, güçlüklere sabreden erkekler ve kadınlar, Allah'ın rızasını gözeten erkekler ve kadınlar, yardımsever erkekler ve kadınlar, oruç tutan ve kendini olumsuzluklardan uzak tutabilen erkekler ve kadınlar, iffetlerini koruyan er¬kekler ve kadınlar, şirk koşmadan sadece Allah'ı ön planda tutup anan erkekler ve kadınlar var ya, işte Allah onların da hepsine bağışlanma ve karşılık olarak büyük bir ödül hazırlamıştır).
• Doğacak çocuğun kız veya erkek oluşunu Allah'ın belirlemekte ve böylece de bir toplumdaki kız ve erkek çocuk sayısını eşitleyip, bir cinse ayrıcalık verilmediği belirtilmektedir (Şura-49. Ey insanlar! Şüpheniz olmasın ki, göklerin ve yerin yöneticisi ve tek sahibi Allah'tır ve O, uygun bulduğunu yaratır. Uygun bulup dilediğine kız çocuk veya erkek çocuk verir.).
• İnsan olarak her iki cinsin Özgür iradeye sahip olduğunu açıklamaktadır (Ahzab-72. Biz emaneti /özgür irade ve eleştirel akıl ile karar sorumluluğunu göklere, yeryüzüne ve dağlara vermiştik de onlar sorumluluk getirecek böyle bir özelliği yüklenmekten çe¬kinmişler ve karşı çıkmış olma durumuna düşmemek için kabul etmemişlerdi. İnsan ise bunu hemen kabul etti. Çünkü insan hem çok zalim karakterli, hem de gerek bu sorumluluğun ağırlığını ve gerekse kendi karakteri konusunu değerlendiremeyecek kadar cahildir, bilgisizdir).
• Allah'a iman etme ve tevbe etme gibi dine yönelik hakları yönünden insana hitap etmektedir (Tevbe- 112. Ayrıca Allah'a tevbe eden, ibadet eden /sadece Allah'ı ilah kabul edip, şirk koşmaksızın O'na kulluğu kabul eden, kesin hükümlere uygun olumlu ameller gerçekleştiren, hamd /şükreden, sürekli O'nun rızasını göz önünde bulundurma hedefinde olanlar, rüku ve secde edenler, güzel ve iyi şeyleri /olumlulukları öğütleyip, çirkin ve kötü şeylerden /olumsuzluklardan meneden ve Allah'ın belirlemiş olduğu yasakların sınırlarını koruyup uygulayan müminleri, kazanacakları Cennet ile müjdele.).
• Kur'an, Müminler kardeştir diyerek cinsiyet ayırımı yapmamış ve Kur'an'da bildirilen olumlu işler yapanları kardeş kabul etmiştir (Hucurat-10. Ve bütün müminler kardeş olduklarına göre de, kardeşleriniz arasında barışı adaletle sağla¬yın ve Allah'a karşı takva sahibi olun ki, merhamet edilesiniz).
• Kur'an, hidayete erdirici olmak üzere Allah'ın ipi diye tanımlanan Kur'an'a sarılma, dolayısıyla dine yönelik kuralları öğrenme hakları bakımından insana hitap etmektedir (Al-i İmran-103. Birlik halinde Allah'ın ipine /tek ilâhlı İslâm dinine ve son ders kitabı /davet kitabı olan Kur'an'a sımsıkı sarılın ve bu konuda anlaşmazlıklara saplanıp gruplara bölünmeyin. Allah'ın size yaptığı şu iyiliği anımsayın ki, hani siz, aşiret /kabile kavgalarıyla, birbirinizin can düşmanları idiniz de, Allah, kalplerinizi yumuşatmış ve yardımı sayesinde de kardeşler olmuştunuz. Ateş çukurundaymış gibi tam bir huzursuzluk içindeyken de sizi doğruya yönelterek kurtarmıştı. Dosdoğru yoldan ayrılmayasınız diye işte Allah, gerçekleri ayetler halinde ve açıkça anlayasınız diye size böyle açık ve kolay bir şekilde bildiriyor).
Konuya haftaya devam etmek üzere. İnşallah.
NOT-1: Ayrıntılı bilgiyi NÖVAK Vakfının "SON DAVET KUR'AN (Kısa tefsirli tercümesi)", "İSLÂM'IN ŞARTI SADECE 5 DEĞİL" ve "OKU! KONULARINA GÖRE KUR'AN AYETLERİ" kitaplarında bulabilirsiniz.
NOT-2: 28 ARALIK 2016 Çarşamba günü saat 17.30-19.00 da ise Özdilek Sanat Merkezinde Halka açık "KUR'AN SOHBETLERİ"ne inşallah devam edeceğim.